წმინდა მოწამე თომაიდა ალექსანდრიელი იყო. მშობლებმა, კეთილკრძალულმა ქრისტიანებმა, შვილი ღვთის შიშითა და სიყვარულით აღზარდეს. თხუთმეტი წლისა რომ გახდა, გოგონა მასავით ახალგაზრდა ქრისტიანს მიათხოვეს.

თითქოს მისი ერთი შემოსევა არ ეყოფოდა დასაქცევად ჩვენს ქვეყანას, თემურ ლენგმა რვაჯერ დალაშქრა საქართველო. ერთ-ერთი ასეთი შემოსევისას თათრებმა ლამის ნახევარი საქართველო მოითარეშეს, მოაოხრეს და გადაწვეს.

"ხისა მიერ ცხოვრებისა მოვკუედით და ძელისა მიერ სიკვდილისა ცხოველ ვიქმენით", - ბრძანებს კლარჯული მრავალთავი.
ჯვრის ხის ისტორია იწყება ბიბლიურ ეპოქაში, როდესაც მამრეში უფალი სამი ანგელოზის სახით მოევლინა პატრიარქ აბრაამს.

წმინდა კონსტამონიტის მონასტერი თვალწარმტაც ადგილას - ტყეში, ზღვიდან ნახევარი საათის სავალზე - მდებარეობს. ტრადიცია მის დამაარსებლად კონსტანტინე დიდს ან მის ერთ-ერთ ვაჟს მიიჩნევს

გვესაუბრება თბილისის თაბორის მთის ფერისცვალების სახელობის მამათა მონასტრის წინამძღვარი იღუმენი ბართლომე (ფირცხალაშვილი).

- მამაო, რა არის თავისუფლება - ცოდვა თუ სათნოება?

თიანეთისა და ფშავ-ხევსურეთის ეპარქია აღმოსავლეთ საქართველოს მთიანეთში მდებარეობს. იგი არაგვისა და ივრის ხეობათა ისტორიულ კუთხეებს: ერწო-თიანეთისა და ძველი ფხოვის ტერიტორიას - მოიცავს.

როგორც იქნა, გავიცანი ეს ორი ახალგაზრდა - ლუარსაბ ტოგონიძე და გიორგი მაჩურიშვილი.

წმინდა წერილი - როგორც ძველი, ასევე ახალი აღთქმა - ნათელყოფს, რომ სანთლის ანთება ტაძარში ღვთისმსახურებისა და ლოცვის დროს თვით უფლის მიერაა დაწესებული და ღვთის უშუალო მითითებით ხდება.

ღმერთმა დაგლოცოთ და გაგახაროთ, ასეთი გულმხურვალებით რომ აპურებთ სულიერად მშიერ ქართველ ერს.
მართლაც რომ შეუცნობელია უფლის გზები, მართლაც რომ ყოველი ჩვენგანი მხოლოდ მისთვის განკუთვნილი გზით მიჰყავს თავისკენ.

უფლის ერთ-ერთი იგავი "მოწყალე მეფე და უმოწყალო მონა" მათეს სახარების მე-18 თავშია მოთხრობილი. ეს იგავი მაცხოვრის პასუხი იყო პეტრე მოციქულის შეკითხვაზე:

ურბნისისა და რუისის მღვდელმთავარი მეუფე იობი (აქიაშვილი) საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის მრევლს სულისთვის სასარგებლო საუბარს სთავაზობს.

ჭირსა თუ ლხინში, შრომისა თუ დასვენების ჟამს ქართველ კაცს განუშორებლად თან ახლდა სიმღერა. სიმღერით იბადებოდა და წუთისოფელსაც სიმღერითვე ეთხოვებოდა, სიმღერით ეგებებოდა სამზეოს მოვლენილ სიცოცხლეს, სიმღერით ამარცხებდა მტერს და გამარჯვებული შინ სიმღერითვე ბრუნდებოდა.

თედო ჟორდანია თავის ცნობილ "ქრონიკებში" (II ტ., გვ. 17) ყანჩაეთის ეტრატის სახარების აღწერისას, რომელიც, მისი აზრით, 1290-1300 წლებში უნდა გადაეწერათ, იხსენიებს კაბენის მონასტერსა და ღირსი ბასილის უხრწნელ სხეულს.

წმინდა პანტელეიმონის სახელობის მონასტერი ზღვის ნაპირას, ქსენოფონტეს სავანესა და დაფნის ნავსადგურს შორის მდებარეობს. ის სხვაგვარადაც არის ცნობილი - როგორც წმინდა პანტელეიმონის რუსული მონასტერი ათონზე, კალიმაქების კინოვია ანდა რუსიკი.

მართლმადიდებლური სწავლებით, ის საფუძველი, რაზეც ქრისტიანმა თავისი ცხოვრება უნდა დაამყაროს - სინანულით "განცდა თვისთა ცოდვათა" - ადამიანის ყველაზე დიდი მონაპოვარია.
რაც უფრო იზრდება ქრისტიანი, მით უფრო ნათლად ხედავს დაცემულობას, ხედავს, თუ როგორი ცოდვილი, უღირსია,

კონსტანტინე დიდის გარდაცვალების შემდეგ იმპერიაში კვდომის გზაზე დამდგარ წარმართულ რელიგიას გამოცოცხლება დაეტყო - არიოზელი იმპერატორი კონსტანცი, რომელმაც სამეფო ტახტი მამის სიკვდილის შემდეგ დაისაკუთრა, მის მიმართ არათანმიმდევრულ პოლიტიკას ატარებდა.

გვესაუბრება თიანეთისა და ფშავ-ხევსურეთის მთავარეპისკოპოსი მეუფე თადეოზი (იორამაშვილი):
ურთულეს ჟამს მოგვიხდა დაბადება, ცხოვრება. ძალიან ცუდი დრო იყო, ისეთი, მზეზე რომ ამბობდნენ, ნახშირიაო და ნახშირზე - მზეო.

ყოველი ჩვენი თანამემამულე დღემდე ტკივილით იხსენებს საქართველოს ისტორიის იმ ბედუკუღმართ ხანას, როცა შაჰ-აბასმა 300 000 ქართველი სამშობლოს მოსწყვიტა და სპარსეთში წაასხა. შაჰი შორსმჭვრეტელი პოლიტიკოსი გახლდათ.

* შეიძლება თუ არა, ტრანსპორტში მყოფმა ეკლესიის დანახვისას პირჯვარი გადაიწეროს?
პირჯვრის გამოსახვა შინაგანი ლოცვის გარეგნული გამოვლინებაა, ლოცვა კი ყველგან, ყოველთვის და ნებისმიერ მდგომარეობაში შეიძლება.

მსოფლიოში ქრისტიანობის გავრცელება მაცხოვრის მოწაფეებმა იტვირთეს, მოციქულთა ეპოქის შემდეგ კი ეს მისია ქრისტეს ეკლესიამ იდო თავს და მანამდე ატარებს ამ ჯვარს, სანამ ხილული სამყარო არსებობს.

აღდგომის ბრწყინვალე დღესასწაულის მომლოდინეს, უნებლიეთ "სიბრძნე ბალაჰვარისას" ის ეპიზოდი მაგონდება, შეძრწუნებული უფლისწული რომ კითხულობს, ნუთუ ყველანი დავიხოცებით, ნუთუ ამით ყველაფერი დასრულდებაო? რა უმწეო, უსუსური იქნებოდა ადამიანი, აღდგომისა და საიქიო ცხოვრების იმედი რომ არ ჰქონდეს!

"ხოლო მარიამ დგა გარეშე საფლავსა მას თანა და ტიროდა. და ვითარ ტიროდა, შთახედნა საფლავსა მას. და იხილნა ორნი ანგელოზნი, სპეტაკითა მოსილნი, მსხდომარენი ერთი თავით და ერთი ფერხით, სადა-იგი იდვა გუამი იესუისი".

ქრისტეს აღდგომა მართლმადიდებელთა უდიდესი დღესასწაულია. ქრისტეს აღდგომით განხორციელდა უფლის მიერ ადამიანისთვის დადებული აღთქმა - მაცხოვრის ჯვარცმამ და აღდგომამ გვიხსნა ცოდვის, ჯოჯოხეთის ტყვეობიდან, სიკვდილზე გაგვამარჯვებინა და საუკუნო სასუფევლისკენ მიმავალი გზა გაგვიხსნა.

ზაქარია ჭიჭინაძემ მუსლიმი ქართველების ნაამბობი წიგნად აკინძა, ჩვენ კი ამ წიგნში სამი სააღდგომო ამბავი ვიპოვეთ.
* აღდგომა ღამეს ქართველები ხერთვისის ეკლესიაში შეკრებილან, სანთლები დაუნთიათ და თურქების გასაჯავრებლად აშკარად დაუწყიათ ლოცვა.

თუ ოცი საუკუნით უკან გადავინაცვლებთ და წარმოვიდგენთ მაცხოვრის ჯვარცმით დაზაფრულ, დამწუხრებულ, დაობლებულ მოწაფეებს, რომლებსაც უეცრად ყოველგვარი საფუძველი გამოეცალათ, მაშინ შევძლებთ, იმ განუზომელი სიხარულის მიზეზიც შევიმეცნოთ, რაც მათში უფლის მკვდრეთით აღდგომის ცნობამ გამოიწვია.