მაშინ, როცა რომის იმპერიაში, ქრისტიანების საშინელი ჯალათი, უწმინდური მაქსიმიანე მეფობდა და თითქმის მთელი სამყარო კერპთაყვანისცემის ბნელით იყო მოცული, ქრისტეს მორწმუნეებს საშინლად დევნიდნენ და მრავალმა მათგანმა, იესო ქრისტეს წმინდა სახელის აღმსარებელმა, მოწამეობით დაასრულა სიცოცხლე. სწორედ მაშინ ბითვინიაში (ქვეყანა მცირე აზიის სანაპიროზე), ქალაქ ნიკომიდიაში, ქრისტესთვის ევნო წმინდა დიდმოწამე პანტელეიმონი.

წმინდა პანტელეიმონი დაიბადა ნიკომიდიაში, ცნობილ და მდიდარ ოჯახში. მამამისს ევსტორგი ერქვა, დედას კი ებმულია. მამამისი წარმართი გახლდათ, მხურვალე კერპთაყვანისმცემელი, დედა კი - ქრისტიანი, რომელსაც წმინდა სარწმუნოება წინაპართაგან ესწავლა და ქრისტეს მხურვალე მსახური იყო. თუმცა ხორციელად შეერთებულნი, განყოფილნი იყვნენ სულიერად: კაცი მსხვერპლს სწირავდა ცრუ ღმერთებს, ხოლო ქალი "ქების მსხვერპლს" შესწირავდა ჭეშმარიტ ღმერთს. მათ ახალშობილ ყრმას პანტოლეონი უწოდეს, რაც "ლომისნაირს" ნიშნავდა, ანუ გულისხმობდნენ, რომ ის მხნეობით ლომს მიემსგავსებოდა. მაგრამ შემდგომში მას სახელი გადაერქვა და პანტელეიმონი ეწოდა, რაც ითარგმნება, როგორც ყოვლადმოწყალე, რადგანაც ის ყველას მიმართ გულმოწყალებას იჩენდა, როცა უვერცხლოდ ჰკურნავდა სნეულებს, ანდა როცა მამისეულ ქონებას გულუხვად ურიგებდა გაჭირვებულებს.

დედა მას სიყრმიდანვე ქრისტიანული ღვთისმოშიშებით ზრდიდა, ასწავლიდა ერთადერთი ჭეშმარიტი ღმერთის, უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტეს რწმენას, რათა ერწმუნა მისი და სათნო ჰყოფოდა თავისი საქმეებით და შეეზიზღა წარმართთა მრავალღმერთიანობა. ყრმა, რამდენადაც შეეძლო მისი ასაკის ბავშვს, უსმენდა დედის მონათხრობს და დაისწავლიდა. მაგრამ, ვაი რომ ასე დიდხანს არ გაგრძელებულა, მისი კეთილი და სათნო დედა ძალზე ახალგაზრდა გარდაიცვალა და პატარა პანტოლეონი უასაკო და ჯერ გაუცნობიერებელი დატოვა. მისი სიკვდილის შემდეგ ყრმა მამისეულ ცდომილებას გაჰყვა; მამას ის ხშირად მიჰყავდა კერპების თაყვანსაცემად და განამტკიცებდა მას წარმართულ უწმინდურ რწმენაში.

შემდეგ ყრმა გრამატიკის სკოლაში შეიყვანეს. როცა მან წარმატებით გაიარა წარმართული სიბრძნისმოყვარეობის კურსი, მამამ ის სამედიცინო სკოლაში სახელგანთქმულ ექიმს, ევფროსინეს მიაბარა სამკურნალო ხელოვნების დასაუფლებლად. გონებამახვილმა პანტოლეონმა ადვილად დასძლია, რასაც ასწავლიდნენ და მალე არამარტო თანატოლებს წარემატა, თითქმის მასწავლებელს გაუტოლდა ცოდნით. ამასთან, ის გამოირჩეოდა ქცევით, მჭევრმეტყველებით, სილამაზით და ყველაზე სასიამოვნო შთაბეჭდილებას ახდენდა; მას თვით მეფე მაქსიმიანეც იცნობდა. რამეთუ მაქსიმიანე ერთ დროს ნიკომიდიაში ცხოვრობდა. ის ქრისტიანებს აწამებდა, ერთხელ 20 000 კაცი ეკლესიაში გამოწვა; ქრისტესშობის დღესასწაულზე კი მოკლა ეპისკოპოსი ანთიმოზი და სხვადასხვანაირი სატანჯველის მერე მრავალი სხვა ქრისტიანი მისცა სიკვდილს. ექიმი ევფროსინე ხშირად მიდიოდა ხოლმე წამლებით სამეფო პალატებში ჯალათთან, თუ მის კარისკაცებთან და მთელ სამეფო კარს ყველანაირი სნეულებისგან კურნავდა. ევფროსინეს სასახლეში პანტოლეონიც მიჰყავდა, რომელიც ყველას აოცებდა სილამაზით და კეთილი გონებით. მეფემ პანტოლეონს თვალი რომ მოჰკრა, იკითხა:

- სადაურია, ვისი შვილია?

პასუხი რომ მოისმინა, მასწავლებელს უბრძანა, რაც შეიძლება უკეთესად განესწავლა ყმაწვილისთვის სამკურნალო ხელოვნების ყველა საიდუმლო. ყმაწვილი როცა ყველაფერს დაეუფლებოდა, მაშინ მეფე მას დაიტოვებდა თავისთან და თავის ექიმად გაიხდიდა.

იმ დროს ნიკომიდიაში ცხოვრობდა ხუცესი ერმოლაოსი, რომელიც უწმინდური მეფის შიშით, რამდენიმე ქრისტიანთან ერთად ერთ პატარა ქოხში იმალებოდა. სწორედ ამ ქოხის წინ უნდა გაევლო თავისი სახლიდან მასწავლებელთან მიმავალ პანტოლეონს. ერმოლაოსი სარკმლიდან ხშირად ხედავდა ქუჩაში მიმავალ ყმაწვილს, რომლის კეთილი ზნეც მისი გარეგნობიდან ჩანდა. ერმოლაოსმა სულიწმიდით გულისხმაჰყო, რომ ეს ყმაწვილი ღვთის რჩეული ჭურჭელი იქნებოდა და ერთხელაც მის შესახვედრად გამოვიდა და ჭაბუკს სთხოვა მცირე ხნით მასთან სახლში შესულიყო. მდაბალი და მორჩილი ყმაწვილი ხუცესის სახლში შევიდა. ერმოლაოსმა პანტოლეონი გვერდით დაისვა და გამოჰკითხა თუ ვისი შვილი იყო, რომელი სარწმუნოების მიმდევარი, რას საქმიანობდა. ყმაწვილმა ყველაფერი დაწვრილებით მოუთხრო და ისიც უთხრა, რომ დედამისი ქრისტიანი იყო და გარდაიცვალა, ხოლო მამა ცოცხალი ჰყავდა და წარმართული კანონებით მრავალ "ღმერთს" სცემდა თაყვანს.

წმინდა ერმოლაოსმა ჰკითხა:

- აბა, მითხარი, ჩემო კეთილო, შენ რომელ სარწმუნებას მიეკუთვნები, მამისეულს, თუ დედის რწმენას?

ჭაბუკმა უპასუხა:


- დედაჩემი სანამ ცოცხალი იყო, თავის სარწმუნოებას მასწავლიდა და მეც შევიყვარე მისი რწმენა. მაგრამ მამა, როგორც უფრო ძლიერი, წარმართული კანონების შესრუ¬
ლებას მაიძულებს და სურს, მეფის კარზე უახლოეს კარისკაცთა და მსახურთა შორის გამამწესოს.

წმინდა ერმოლაოსმა კვლავ ჰკითხა:

- რა მოძღვრებას გასწავლის მასწავლებელი?

ჭაბუკმა უპასუხა:

- ასკლეპიადეს, ჰიპოკრატეს და გალენოსის მოძღვრებას; სწორედ ეს უნდა მამას და მასწავლებელიც მეუბნება, რომ მე თუ მათ მოძღვრებას დავეუფლები, ადვილად შევძლებ ადამიანების ყოველგვარი სნეულებისგან განკურნებას.

წმინდა ერმოლაოსმა მისი ეს ბოლო სიტყვები სასარგებლო საუბრის დაწყების საბაბად გამოიყენა და ჭაბუკის გულში, როგორც კეთილ ნიადაგში, ღვთის სიტყვის თესლის თესვა იწყო.

- გწამდეს ჩემი, კეთილო ჭაბუკო, - მიმართა მან, - მხოლოდ ჭეშმარიტებას გეუბნები; ასკლეპიადეს, ჰიპოკრატეს და გალენოსის ხელოვნება და მოძღვრება ძალზე ცოტათი თუ დაეხმარება, ვინც მათ მიმართავს. ის ღმერთებიც კი, რომელსაც მაქსიმიანე, მამაშენი და სხვა წარმართები თაყვანსა სცემენ, ამაოებაა, ზღაპარია და სიცრუეა გონებასუსტთა მოსატყუებლად. ჭეშმარიტი და ყოვლისშემძლე ღმერთი მხოლოდ ერთია - იესო ქრისტე და თუ შენ მას იწამებ, მაშინ ყოველგვარ სნეულებას განკურნებ, მარტოოდენ იესოს წმინდა სახელის ხსენებით. რამეთუ იგი ბრმას თვალისჩინს აძლევდა, კეთროვნებს განწმენდდა, მკვდრებს აღადგენდა; ეშმაკებს, რომელთაც წარმართები თაყვანს სცემენ, კაცთაგან ერთი სიტყვით განდევნიდა: არა მხოლოდ ის, მისი ტანსაცმელიც კი კურნავდა შეხებისას: იყო თორმეტ წელს სისხლმდინარე დედაკაცი, რომელიც ოდნავ შეეხო მისი სამოსის კიდეს და მაშინათვე განიკურნა. ვის შეუძლია დაწვრილებით აღწეროს მის მიერ მოხდენილი სასწაულები? როგორც ვერ დათვლის ზღვაში ქვიშას, ცაში ვარსკვლავებს და წყალში წვეთებს, ისევე შუძლებელია, აღწერო ღვთის სასწაულები და გაზომო უფლის დიდებულება. და ახლა იგი ძლიერ შეეწევა თავის მონებს, ანუგეშებს მწუხარეთ, განკურნავს სნეულებს, დაიხსნის უბედურებისგან და გაათავისუფლებს მტრის ყოველგვარ მანქანებისგან და არ ელოდება, როდის სთხოვენ დახმარებას. წინ უსწრებს მათ ლოცვებს და გულის მოძრაობასაც. ყველაფერ ამის გაკეთების ნებას აძლევს იგი მათ, ვისაც ის უყვართ და უბოძებს უფრო მეტი სასწაულმოქმედების ნიჭს. დაბოლოს, ზეციურ სასუფეველში, საუკუნო დიდებაში უბოძებს დაუსრულებელ სიცოცხლეს.

გაგრძელება იხილეთ შემდეგ გვერდზე

წმინდა პანტელეიმონთან დაკავშირებით ასევე შეგიძლიათ წაიკითხოთ სხვა სტატიები - გადადით ლინკზე