ბიზანტიიდან გამოგზავნილი იოანე ეპისკოპოსი და მღვდელნი

ეკლესიათა დასრულების შემდეგ, წმინდა ნინოს ბრძანებით, მეფე მირიანმა საბერძნეთში მოციქულები გააგზავნა იმპერატორ კონსტანტინესთან და მოძღვარნი და ღვთისმსახურების მასწავლელნი ითხოვა. როცა მირიან მეფის მოციქულებმა მიაღწიეს ბერძენთა მეფის, კონსტანტინეს წინაშე, მოუთხრეს ყოველივე, რაც იქმნა. მაშინ აღივსო სიხარულით მეფე და დედამისი ელენე დედოფალი: პირველად იმისთვის, რამეთუ მადლი ღვთისა მოეფინებოდა ყველა ადგილს და მათ ხელქვეშ ნათელს-იღებდა ყოველი ქართლი. ხოლო შემდგომ უხაროდათ, რამეთუ დარწმუნდნენ, რომ მირიან მეფე სრულებით ჩამოშორდა სპარსელებს და მტკიცედ მიიღო მათი სიყვარული. რისთვისაც ადიდებდნენ და მადლობდნენ ღმერთს. და გამოგზავნეს იოანე ეპისკოპოსი და მასთან ორი მღვდელი და სამი დიაკვანი. მეფე კონსტანტინემ მისწერა მეფე მირიანს წიგნი ლოცვა-კურთხევისა და ღვთის მადლობისა და გაუგზავნა ჯვარი და მაცხოვრის ხატი და მასთან დიდი საბოძვარი; ასევე ელენე დედოფალმაც მისწერა ქართველთა მეფეს ქებისა და ნუგეშის წიგნი. ეპისკოპოსი სამღვდელოებით მცხეთაში მოვიდა, მეფემ და ერმა დიდად გაიხარეს, რადგან ყველას სურდა ნათლისღება.

ერის ნათლობა არაგვისა და მტკვრის შესართავთან

მაშინ სწრაფად გაუგზავნა მეფე მირიანმა ბრძანება ყველა ერისთავს, სპასალარებს და ყოველ სამეფო პირს მის წინაშე მისასვლელად. სწრაფადვე მოვიდნენ ყველანი ქალაქში. მაშინ ნათელიღო მეფემ წმინდა ნინოს ხელქვეშ, შემდეგ დედოფალმა, მათმა შვილებმა მღვდლებისა და დიაკვნების ხელქვეშ. შემდეგ აკურთხეს მდინარე მტკვარი. ეპისკოპოსმა შეამზადა ერთი ადგილი, მოგვთა ხიდთან, მოგვთა კარის სიახლოვეს, სადაც იყო ელიოზ მღვდლის სახლი, იქ ნათელს-ცემდა თითოეულ წარჩინებულს, და ეწოდა ამ ადგილს მთავართა სანათლო.

ხოლო მის ქვემოთ, მდინარისვე პირას, ორგან, ორი მღვდელი და დიაკვნები ნათელსცემდნენ ხალხს, რომლებიც მრავლად იყვნენ აქ და ეშურებოდნენ ნათლისღებას, ამიტომ ერთმანეთს წინ უსწრებდნენ და მღვდლებსაც ევედრებოდნენ რომ სხვებზე უწინ ისინი მოენათლათ. ასეთი დიდი სურვილი ნათლობისა, ხალხს იმიტომ ჰქონდა, რომ მოესმინათ წმინდა ნინოს ქადაგება, რომელიც ეუბნებოდა მათ: ვინც არ მოინათლება ვერ იპოვნის საუკუნო ნათელს. ამიტომ ჩქარობდნენ ნათლისღებას.

ასეთი სახით ნათელ-იღო მთელმა ხალხმა და ქართლის სიმრავლემ. არ მოინათლნენ მხოლოდ კავკასიელი მთიულები და არც მოვიდნენ ამ ნათლის მოფენაზე, არამედ დარჩნენ სიბნელეში რამდენიმე ხანს. მცხეთელი ებრაელებიც არ მოინათლნენ იმ დღეებში, მათ შური იძიეს აბიათარ მღვდელზე იმით, რომ კილამოს ხე, რომელიც სალოცავის ("ბაგინის") კართან იდგა და მის მთელ სტოაზე გადაშლილი რტოებით იქაურობას ამშვენებდა, მოჭრეს. დაიწყეს ებრაელებმა მცხეთიდან წასვლა, გარდა ბარაბეანებისა, რომელთა სახლეულობა, ორმოცდაათი კაცი, მოინათლა და გახდნენ მცხეთის მოქალაქეები ("მკუიდრი"). მეფემ მათ დაბა ციხედიდი უბოძა და განადიდა თავის კარზე წმ. ნინოს მადლითა და მოძღვრებით.

მეფეთა ცხოვრების თანახმად, ბარაბეანნი სახარებიდან ცნობილი ავაზაკ ბარაბას შთამომავლები ყოფილან. იმავე წყაროს ცნობით, ისინი ქართლში კეისარ ვესპასიანეს (69-79 წწ.) დროს მოსულან.
ასევე არ მოინათლა ფეროზი, სიძე მირიან მეფისა, რომელსაც ჰქონდა მირიან მეფისგან მიცემული რანი ბარდავამდე. არც მისმა ერმა მიიღო ნათელი, არამედ მხოლოდ ხორციელად ემსახურებოდნენ მეფეს.


წმინდა კონსტანტინე დიდის ნაჩუქარი სიწმინდეები

მაშინ მირიან მეფემ ეპისკოპოსი იოანე და მასთან წარჩინებულები გაგზავნა კონსტანტინე მეფესთან, რათა ეთხოვათ მისთვის უფლის ჯვრის ნაწილი, რომელიც იმ ხანებში მოიძია ღვთის მოყვარე და ღვთის მსახურმა დედოფალმა ელენემ, და მღვდლები მრავლად, რათა ხალხის მოსანათლად ისინი გაეგზავნათ ქალაქებსა და სოფლებში, რომ ქართლში მცხოვრებნი მალე გაქრისტიანებულიყვნენ. აგრეთვე ითხოვეს ხუროთმოძღვრები, ეკლესიების ასაშენებლად.

კონსტანტინე კეისარმა სიხარულით უბოძა მათ ცხოვრების ძელის ნაწილი და ის ფიცრები, რომლებზეც მაცხოვრის ფეხები იყო მიჭედებული და ლურსმნები, რითაც ხელები ჰქონდა უფალს მილურსმული. ამასთან ერთად გამოგზავნეს მღვდლები და ეკლესიის მშენებლები. მეფე კონსტანტინემ, რომელმაც თავის მეფობაში ააშენა წმინდა ტაძარი, დიდძალი განძი მისცა ეპისკოპოს იოანეს, უბრძანა: "სადაც საჭიროდ მიიჩნევ ქართლში, იქ აღაშენე ეკლესიები ჩემს სახელზე და ეს სიმდიდრე დაამკვიდრე ქართლის ქალაქებში".

ეპისკოპოსი და მისი მხლებელნი გამობრუნდნენ უკან და როცა მოვიდნენ ერუშეთში, აქ მღვდელთმთავარმა დატოვა მშენებლები და განძი და უფლის ლურსმები, შემდეგ წამოვიდა და მოვიდა მანგლისში. აქაც დაიწყო ეკლესიის მშენებლობა და დატოვა უფლის ფიცრები. ამან მეფე მირიანი შეაწუხა, რადგან პირველად სამეფო ქალაქში არ მოვიდა მღვდელთმთავარი, არამედ სხვა ქალაქებში დაიწყო ეკლესიების აშენება და წმინდა ნაწილებიც იქ დატოვა. მივიდა მეფესთან წმინდა ნინო და უთხრა: ნუ სწუხხარ, მეფეო, რადგან ასე იყო საჭირო, რომ სადაც გაივლიდნენ, ყველგან უნდა დაეთესათ ღვთის სიტყვა, ხოლო ამ ქალაქში უფლის დიდებული სამოსელი ინახება.

მაშინ იხმო მეფემ აბიათარი და მასთან სხვა ურიებიც, რომელთაც გამოკითხა უფლის კვართის შესახებ. და იმათ მოუთხრეს ყველაფერი, რომელიც ზემოთ იყო ნათქვამი. მირიან მეფემ ხელები აღაპყრო ზევით და თქვა: კურთხეულ ხარ შენ, იესო, ცხოველი ღმერთის ძეო, რადგან თავიდანვე გინდოდა ჩვენი ხსნა ეშმაკისა და სიბნელისაგან. ამიტომ შენი წმინდა სამოსელი წმინდა ქალაქ იერუსალიმიდან, ჩვენ, უცხო ხალხთან, გამოატანე ებრაელებს, რომელთაც უცხო მიიღეს შენი ღვთაებრიობა.


ეკლესიის აშენება მაყვლოვანში

მეფე და მთელი ქალაქი განმტკიცდებოდა ქრისტიანობაში. დაიწყეს ხუროებმა ზღუდის გარეთ ეკლესიის შენება, წმინდა ნინოს საყოფელ მაყვლოვანში, სადაც ახლა არის საეპისკოპოსო ეკლესია. მაშინ თქვა წმინდა ნინომ: კურთხეულია უფალი ჩვენი იესო ქრისტე და მისი მამა, რომელმაც ზეციდან მოავლინა მისი წმინდა სიტყვა, რომელიც თავისი მაღალი საყდრიდან სიმდაბლით გადმოვიდა დედამიწაზე და იყო ჩამომავალი დავით მეფისა, იშვა წმინდა და უბიწო ქალწულისაგან და გახდა მიზეზი ჩვენი ცხოვრებისა, რომელმაც ცის ქვეშეთში ყოველივე გაანათლა და მორწმუნენი აცხოვნა, რომელიც იშვა როგორც კაცი, ყველას სინათლე, ღვთის ხატი, და როგორც სჯულის მსახურმა ნათელი იღო წყლითა და სულით, ჯვარს ეცვა და დაეფლა და მესამე დღეს აღსდგა და ამაღლდა მამასთან და კვლავ მოვა დიდებით, რომელსაც შვენის ყოველი დიდება მამასა და წმინდა სულთან ერთად, აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე.