როდესაც ამ "იმპერიისათვის სახიფათო პერსონის" შესახებ ოლქის მმართველ ლუციანეს და მხედართმთავარ ლუციუსს ამცნეს, წმინდა მღვდელმთავარი უკვე 107 წლის გახლდათ, თავისი სამწყსოს კეთილი მწყემსი, მაგრამ ხელისუფალთათვის მის ასაკს ხელი არ შეუშლია, შეეპყროთ იგი.
როდესაც სამსჯავროზე წარდგა, წმინდა ხუცესმა ეს სიტყვები უბრძანა მსაჯულს:
- არ უწყი, თუ რა არს ჩემდა სარგო და საცხოვნებელი, ამიტომ გამცნობ, რომ ამქვეყნად არარა მიჩს ქრისტესთვის სიკვდილზე უტკბეს, ასე რომ, აჰა, ჩემი მხცოვანი სხეული და ყველაზე უარეს სატანჯველთ მიეც!
მაშინ კი დაელია მოთმინება მტარვალს, ხარალამპეს ჯერ სამღვდელო სამოსელი შემოაგლიჯა, შემდეგ ტანი რკინის ჩანგლებით მანამ უჯიჯგნეს, სანამ თავიდან ფეხებამდე არ გაატყავეს. წამების დროს წმინდანი მტარვალებს მიმართავდა: - "გმადლობთ, ძმანო, რადგან თქვენ განაახლეთ ჩემი სული!"
მოხუცის მოთმინებისა და სრული ურისხველობის მოწმე ორმა მხედარმა, - პორფირიმ და ბაპტოსმა აშკარად აღიარეს ქრისტე, რისთვისაც სიკვდილი მიიღეს. ჭეშმარიტი ღმერთი ადიდა ეპისკოპოსის წამების მოწმე სამმა დედამაც. არც ისინი დაინდეს ჯალათებმა, - საშინელ ტანჯვაში ამოხადეს სული.
გამხეცებულმა ლუციუსმა თავად დასტაცა ხელი იარაღებს და მარტვილის წამება განაგრძო, მაგრამ უეცრად მკლავები წაერთვა, თითქოს მახვილით მოკვეთესო.
წამების ადგილას მმართველმა წმინდანს ზიზღით შენერწყვა სახეში და კადნიერებისთვის მეყსეულად დაისაჯა, თავი უკან შეუტრიალდა. მას შემდეგ, რაც ლუციუსმა მღვდელმთავრისგან მდაბლად ითხოვა შენდობა, ღირსმა მამამ ილოცა და ორივე განიკურნა. ამ სასწაულის მრავალმა მოწმემ ირწმუნა ქრისტე, მათ შორის ლუციუსმაც, რომელიც, სინდისის ქენჯნით გვემული, ფეხებში ჩაუვარდა მოხუცს და კიდევ ერთხელ სთხოვა შენდობა.
ლუციანემ მომხდარის შესახებ იმპერატორ სეპტიმუს სევერუსს შეატყობინა, საიმდროოდ პისიდიის ანტიოქიაში (მცირე აზიის დასავლეთი ნაწილი) რომ იმყოფებოდა. მეფემ ბრძანა, ხარალამპი მიეგვარათ. მღვდელმოწამეს წვერზე ბაწარი გამოაბეს და ისე ათრიეს. სეპტიმიუსმა ისურვა, უარესი სატანჯველებისათვის მიეცათ ეპისკოპოსი და ჯალათებმაც მარტვილის ცეცხლზე ტანჯვა იწყეს, მაგრამ, უფლის მადლით, უფლის რჩეული უვნებელი დარჩა და სასწაულმოქმედების ნიჭიც მიიღო: - მისი ლოცვით მკვდრეთით აღდგა გარდაცვლილი ჭაბუკი, 35 წლის მანძილზე შეპყრობილი კი - გათავისუფლდა.
ამ საკვირველებათა მხილველებმა ადიდეს უფალი, მათ შორის - იმპერატორის ასულმა გალინამაც, რომელმაც, საღვთო შურით აღძრულმა, წარმართულ ტაძარში ორჯერ შემუსრა კერპები. მეფის ბრძანებით, ხარალამპს ბაგენი ქვებით შეუმუსრეს, წვერზე ცეცხლის წაკიდება სურდათ, მაგრამ მათგან გარდამოსულმა ალმა თავად ჯალათები შემუსრა.
გაავებულმა სეპტიმიუს სევერუსმა და ერთ-ერთმა დიდებულმა, კრისპმა, ღმერთი გმეს და მოუწოდეს, მიწაზე გარდამოსულიყო და აქ განეცხადებინა ძალი და ხელმწიფება თვისი. ამგვარი თავხედობით მიწა იძრა, იქ მყოფთ თავზარი დაეცათ, ორი უსჯულო კი ჰაერში გამოჰკიდა. უხილავი ბორკილებით შებოჭილი ღვთისმგმობელნი მხოლოდ მღვდელმთავრის ლოცვის შემდგომ დაეშვნენ მიწაზე.
დამფრთხალმა იმპერატორმა თითქოს იგრძნო ზეცის, ქვეყნისა და ქვესკნელის მეუფის ყოვლისშემძლეობა და მზად იყო, მისთვის თაყვანი ეცა, მაგრამ უწმინდურმა კვლავ დაუბნელა სული, მანაც უარესი სატანჯველისთვის გაიმეტა ხარლამპი, ჯერ აწამა, შემდეგ კი თავის მოკვეთა ბრძანა.
თავისი უკანასკნელი ლოცვისას ნეტარი მღვდელმთავარი მაცხოვრის გამოცხადების ღირსი შეიქნა და შესთხოვა, იმ ადგი-ლისთვის, სადაც მისი ნეშტი დაიკრძალებოდა, მშვიდობა და ნაყოფიერება მიემადლებინა, ხოლო მის მკვიდრთათვის - ცოდვათა მიტევება და ცხონება. ნეტარი მამა განაჩენის აღსრულებამდე მშვიდობით მიიცვალა. იმპერატორის ასულმა, გალინამ, წმინდა ხარალამპის სხეული ქრისტიანებმა პატივით დაკრძალეს.
წმინდა ხარალამპეს პატიოსანი თავი - მეტეორაზე, წმინდა სტეფანეს სახელობის მონასტერში განისვენებს, მთელ საბერძნეთში გაბნეული მის წმინდა ნაწილთაგან დღემდე უამრავი კურნება და სასწაული აღესრულება.
წმინდა ხარლამპი მოწამეთაგან ყველაზე მხცოვანია. შეგვეწიოს მისი წმინდა ლოცვა!
კონდაკი
აღუვსებულ იქმენ მადლითა დიდებულისა მღვდელობისათა და ეკლესია ბრწყინვალედ შეამკვე საღმრთოთა მით ვნებითა შენითა, რომელნიცა ქრისტესათვის თავს იდევ მხნედ მოხარულმან, ხარალამპი, პატიოსანო მნათობო ყოვლისა სოფლისაო, და განანათლენ კიდენი ქუეყანისანი, ვითარცა უძლეველმან.
...................................................
ხატის წყარო
....................................................
ასევე წაიკითხეთ:
წმინდა მღვდელმოწამე ხარალამპეს ცხოვრება და სასწაულები
