ღირსი და ღმერთშემოსილი მამა საბა განწმენდილი (+532) - 05 (18) დეკემბერი - გვერდი 4
11.12.2008
მოძღვარი
ერთხელ წმინდა საბასთან თეოდოსის მიერ გამოგდებული ბერი მივიდა, აფროდისე. საქმეზე გაეგზავნათ. გზაში ჯორი გაურჩებია, ისეთი შემოუკრავს მისთვის, რომ ჯორი უსულოდ დაცემულა. ეს იყო მიზეზი მისი მონასტრიდან გამოგდებისა. წმინდა საბამ მიიღო და უთხრა: "იჯექი კელიაში, ლავრას ნუ განეშორები, მოთოკე ენა, მუცელი და ცხონდებიო". ზედმიწევნით აასრულა ეს დარიგება აფროდისემ. ოცდაათი წელი ლავრას არ გაშორებია, არც კელიაში ჰქონდა რაიმე ნივთი. ხის ტოტებზე გადაფარებულ ცხვრის ტყავზე იძინებდა. მთელი ღამე ისეთ ტირილსა და გლოვაში ატარებდა, რომ მეზობლად მცხოვრებთ აწუხებდა. საბოლოოდ, წინასწარცნობის მადლიც კი მიიღო. თავისი გარდაცვალების ჟამი შეიტყო და ოცდაათი წლის გლოვის მერე ღირს თეოდოსისთან გამოსამშვიდობებლად ითხოვა წასვლა. წმინდა საბამ წერილი მისწერა თეოდოსის: - შენგან კაცი მოვიდა ჩემთან, მე კი მას ქრისტეს მადლით ანგელოზს გიგზავნიო.
ერთხელ საბა, მოწაფესთან ერთად, იერიქონიდან იორდანისკენ მიდიოდა. მისი გამოცდა მოისურვა და ჰკითხა: - ცალთვალა ქალი თუ დაინახეო. მოწაფე უმტკიცებდა: - გინდა თუ არა, ორივე თვალი ჰქონდაო. საიდან შეიტყვეო, - ჰკითხა საბამ. ყურადღებით დავაკვირდი სახეზე და ორი თვალი ჰქონდაო. ამიერიდან ჩემთან აღარ იქნები, რადგან თვალების დაჭერა არ შეგძლებიაო, - უთხრა საბამ.
ერთხელ ღირს საბას უდაბნოში ლომი შემოეყარა, რომელსაც ეკალი შესობოდა და წმინდა საბას აჩვენა თათი. მან ეკალი გამოუღო. ამის მერე ლომი ღირს მამას აღარ მოსცილებია, ემსახურებოდა - მხეცი, ღირსი მამის კურთხევით, ვირს მწყემსავდა. რამდენიმე დღის შემდეგ წმინდა საბას მორჩილი ფლაისი სიძვით დაეცა სოფელში. იმავე დღეს ლომმა ვირი შეჭამა და გადაიკარგა. მიხვდა ფლაისი, რომ მხეცმა ეს მის სამხილებლად ჩაიდინა და შერცხვენილი თვითონაც გადაიკარგა. წმინდა საბამ მოძებნა იგი, ჩაკეტა კელიაში, სინანულის კანონი დაადო და აცხოვნა შეცოდებული ძმა.
აქვე გვინდა გავიხსენოთ წმინდა საბას ღვაწლი ეკლესიის სიწმინდისათვის ბრძოლაში. ბიზანტიის სამეფო ტახტზე მონოფიზიტი ანასტასი ავიდა, რომელმაც კონსტანტინოპოლის პატრიარქი გადააყენა და იერუსალიმისა და ანტიოქიის პატრიარქებსაც ემუქრებოდა, - თქვენც ეს დღე გელით, თუ მონოფიზიტობას არ აღიარებთო. მაშინ ილია პატრიარქმა პალესტინელი ბერების დელეგაცია გაგზავნა იმპერატორთან მშვიდობის ჩამოსაგდებად. მათ შირის იყო წმინდა საბაც. როცა დელეგაცია იმპერატორის სასახლეში შევიდა, ანასტასიმ იხილა, თუ როგორ მოსდევდა უფლის ანგელოზი წმინდა საბას. ამ ხილვამ და მამების საუბრებმა შეურბილა გაქვავებული გული იმპერატორს. წმინდა საბა მთელი ზამთარი ბიზანტიაში დარჩა და მეფეს ხშირად შეაგონებდა. მაგრამ მისი პალესტინაში დაბრუნებისთანავე ანასტასიმ ჯარი გაგზავნა იერუსალიმში და პატრიარქი ილია გადააყენა, მის მაგიერად კი იოანე აიყვანა, რომელმაც, წმინდა საბას შეგონებით, შეაჩვენა მონოფიზიტობა. გადაირია ანასტასი, მოოხრება მოისურვა იერუსალიმისა და იქაურ ბერებს მოწყვეტას უქადდა, მაგრამ ამ დროს ბარბაროსებთან ომი დაიწყო და მართლმადიდებელთა დასჯა სხვა დროისთვის გადადო. პატრიარქ ილიას გაგდების შემდეგ მთელ პალესტინაში გვალვა ჩამოვარდა. რამდენიმე წელი წვიმა არ მოსულა, ამოშრა ჭები, კალიამ შეჭამა მოსავალი. ხალხი ამაში ღვთის სასჯელს ხედავდა. საშინელი იყო ანასტასი მეფის სიკვდილი. მეხი დაეცა მის სამეფო პალატს. მეხი დასდევდა მეფეს, რომელიც ხან ერთ კუთხეში ემალებოდა ღვთის რისხვას და ხან მეორეში. ბოლოს, მიეწია და მოკლა. ასეთი საშინელი იყო მისი სიკვდილი. დიდად იგლოვა პატრიარქმა და თვითონაც რამდენიმე დღეში გარდაიცვალა.
ანასტასის შვილები არ ჰყავდა, ისე გარდაიცვალა, რომ არც მემკვიდრე დაუსახელებია. ახალი იმპერატორის არჩევას დიდი ვნებათაღელვა მოჰყვა და სრულიად მოულოდ¬ნელად ბიზანტიის იმპერიის ტახტზე ავიდა იმპერატორის სასახლის დაცვის უფროსი იუსტინე.
იგი წარმოშობით ილირიელი გლეხი იყო და კოლტს მწყემსავდა. შემდეგ თავის ძმებთან ერთად კონსტანტინოპოლში ჩავიდა. გამორჩეული იყო ათლეტური აღნაგობით, რის გამოც ადვილად ჩაეწერა იმპერატორის სასახლის დაცვაში. შემდეგ თანდათანობით გაერკვა ჯარისა და სასახლის ინტრიგებში და მოახერხა საიმპერატორო ტახტის დაპატრონება.
იუსტინე მკაცრად იცავდა მართლმადიდებლობას, დევნიდა ერეტიკოსებს, მრავალი სირიელი ეპისკოპოსი - მონოფიზიტი დაითხოვა. ერთ-ერთ ანტიოქიელ მღვდელმთავარს ენის მოჭრასაც უპირებდა ქალკედონის კრების ძაგების გამო.
იუსტინე I-მა განამტკიცა ქალკედონის კრების განჩინება და განდეგილი მართლმადიდებელი მამები თავის ადგილას დააბრუნა.
ამასობაში პალესტინაში გვალვის მეოთხე წელი მიიწურა. ამ პერიოდში მხოლოდ ერთხელ იწვიმა, ისიც მხოლოდ წმინდა საბას ლოცვით და მხოლოდ მის ლავრასთან. პატრიარქმა იოანემ კაცი გაგზავნა საბასთან - ღვთისგან წვიმა გამოითხოვოსო.
- მე ვინ ვარ, რომ ღვთის რისხვა შევაჩერო, ცოდვილი ვარო, - თქვა წმინდა ბერმა, მაგრამ მორჩილებით მაინც აღაპყრო ხელნი ზეცად და ღმერთმა კოკისპირული წვიმა მოუვლინა პალესტინას.
გაგრძელება იხილეთ შემდეგ გვერდზე