"შენ, ღმერთო-შემოქმედო, ძეო ყოვლადძლიერო და სულო ნუგეშინისმცემელო, სამებაში დიდებულო, გევედრები და წყალობას გთხოვ ჩემს საჭიროებებში... ჰოი ზეციერო უფალო, მომანიჭე გამარჯვება და ჭეშმარიტი რწმენა" (წმინდა სვიტინ უინჩესტერელის ლექსიდან "იუდითი").
არიან ისეთი ღვთის წმინდანები, რომლებიც იმდენად თავმდაბალნი არიან, რომ მათი სიდიადე მხოლოდ მიწიერი ცხოვრების დასრულებიდან მრავალი წლის შემდეგ ცხადდება. ამქვეყნიურ ძლიერთ არ უხილავთ ეს წმინდანები და არც მათი წყნარი ხმა სმენიათ, ამიტომაც გამოდის, რომ ისინი თითქოს "ყურადღების მიღმა" დარჩნენ. ასეთი სიმშვიდისა და თავმდაბლობის მაგალითია ყოვლადწმიდა ღვთისმშობელი, რომლის შესახებაც სახარებაში ძალიან ცოტაა ნათქვამი. თუმცა საუკუნეების შემდეგ იგი უკვე აღიარებული იყო როგორც "ქერუბიმთა უპატიოსნესი და სერაფიმთა უდიდებულესი", ხოლო ძველი ინგლისელი მწერალი და აბატი ელფრიკ ეინშემელი (†1020) აღნიშნავდა, რომ იგი "აღმაღლდა ყველა ზეციურ ძალთა ზემოთ". მთელი მსოფლიო ყოველდღე აღავლენს ლოცვებს ღვთისმშობლისადმი.
ასეთი თავმდაბლობის კიდევ ერთი მაგალითი გამოვლინდა 1959 წელს ბერძნულ კუნძულ მიტილენაზე, როდესაც ხალხს სიზმრისეულ ხილვაში გაეხსნათ წმინდა მოწამეების რაფაელის, ნიკოლოზისა და ირინეს ცხოვრება და მათი წმინდა ნაწილების ადგილსამყოფელი, რომლებიც ქრისტესთვის ეწამნენ თურქების მიერ 1463 წელს, ანუ თითქმის 500 წლით ადრე. ღმერთი გვიცხადებს წმინდანებს ყველაზე ხელსაყრელ დროს, როდესაც ისინი ყველაზე მეტად გვჭირდება. ვინ იცის, კიდევ რომელი წმინდანები გამოეცხადებიან მართლმადიდებელ სამყაროს; ვინ იცის, კიდევ რა სასწაულები გამოგვეცხადება ჩვენს დასარიგებლად? ჩვენთვის მხოლოდ ის არის ცნობილი, რომ მარადიული ღმერთისთვის "ერთი დღე, როგორც ათასი წელი, და ათასი წელი, როგორც ერთი დღე" (2 პეტ. 3:8). ჩვენთვის კი ამას განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს, რადგან ვიცით, რომ მხოლოდ "გუშინ" იყო ინგლისის მიწა გაერთიანებული "მართლმადიდებელ ერთა თანამეგობრობაში". და გთავაზობთ თხრობას კიდევ ერთი წმინდანის შესახებ, რომელიც სიმშვიდის მაგალითად იქცა და რომლის სიდიადეც ზეციურ სასუფეველში უფალმა მხოლოდ მისი მიწიერი ცხოვრების დასრულებიდან ასზე მეტი წლის შემდეგ გამოავლინა. ეს არის წმინდა სვიტინ უინჩესტერელი, რომლის ხსენებაც აღინიშნება 2/15 ივლისს - მიცვალების დღეს და 15/28 ივლისს - წმინდა ნაწილების გადასვენების დღეს.
793 წელს დასრულდა ინგლისური ქრისტიანობის ოქროს ხანა VII და VIII საუკუნეებისა: ლინდისფარნის მონასტერი გაძარცვეს და დაანგრიეს ვიკინგებმა. დაიწყო ბნელი ხანა ინგლისის ეკლესიისა და ხალხისთვის. თითქოს ყველგან ყოველი ცოცხალი არსება ღმერთს ევედრებოდა: "ჩრდილოელთა მრისხანებისგან გვიხსენი, უფალო". IX საუკუნის ამ ბნელმა ეპოქამ ასობით მოწამე წარმოშვა, მათ შორის იყვნენ წმინდა ედმუნდი - აღმოსავლეთ ანგლიის მეფე, მოკლული 869 წელს, წმინდა იღუმენია ებბა და კოლდინგემის მონასტრის ყველა მონაზონი, წმინდა იღუმენი თეოდორე 79 ბერთან ერთად კროულენდის მონასტრიდან, წმინდა წინამძღვარი ჰედა და პიტერბოროს მონასტრის 84 მკვიდრი, წმინდა ბერი ბეოკკა და მასთან ერთად 89 ძმა ჩერტსიდან, ასევე მრავალი სხვა მოწამე ელიში, თორნიში, ბარტნიში, რეკალვერში, ნორთგემპტონში და დორსეტისა და იორკშირის საგრაფოებში - ყველა მათგანი ეწამა დაახლოებით 870 წელს.
ამ ბნელი საუკუნის დასაწყისშივე - 800 წელს - უინჩესტერის ერთ კეთილშობილურ ოჯახში დაიბადა ბავშვი, რომელსაც სვიტინი უწოდეს (უფრო სწორად - სვიტუნი, მაგრამ უფრო გავრცელებული ფორმაა - სვიტინი). უესექსის სამეფო დინასტიის წყალობით, რომელიც მაშინ "ამომავალი მნათობი" იყო, უინჩესტერი ფაქტობრივად ინგლისის დედაქალაქად იქცა, ხოლო ინგლისის სამხრეთ-დასავლეთი ნაწილი, სადაც ის მდებარეობს, ჩრდილოელ წარმართთა წინააღმდეგ წინააღმდეგობის მთავარ ცენტრად იქცა. ჩვენ არაფერი ვიცით წმინდა სვიტინის ახალგაზრდობის წლების შესახებ. 838 წლის სიგელის თანახმად, ის იყო უინჩესტერელი ეპისკოპოსის ჰელმსტანის დიაკონი და სამეფო კარზე მსახურობდა. როდესაც გაძლიერდა წარმართი ჩრდილოელი ხალხების თავდასხმები ინგლისზე, 40 წლის სვიტინი იყო უესექსის მეფე ეთელვულფის მრჩეველი საეკლესიო და სახელმწიფო საქმეებში.
852 წლის 30 ოქტომბერს კენტერბერიის მთავარეპისკოპოსმა წმინდა სვიტინი უინჩესტერის მეცხრამეტე ეპისკოპოსად აკურთხა. მისი ეპარქია, რომელიც უაიტის კუნძულიდან თემზას მდინარემდე ვრცელდებოდა, იყო ინგლისური წინააღმდეგობის ცენტრი. წმინდა სვიტინი თვითონ მოწმობდა სასტიკი ბრძოლის შესახებ, როდესაც დანიური ფლოტი გამოჩნდა საუთჰემპტონში, და კიდევ ერთის შესახებ - 860 წელს, როდესაც ვიკინგებმა უშედეგოდ სცადეს უინჩესტერის აღება. ჩვენ მხოლოდ შეგვიძლია ვივარაუდოთ, რამდენად მხურვალე იყო წმინდა სვიტინის, სამეფო დედაქალაქის ეპისკოპოსის, ლოცვები თავისი მეფისთვის, სამშობლოსთვის, ეპარქიისა და მთელი მისი მზრუნველობის ქვეშ მყოფი სამწყსოსთვის. მაგრამ ამ ლოცვების ძალა, როგორც შემდგომში ვნახავთ, გაცილებით გვიან გამოვლინდა.
წმინდა სვიტინი პრაქტიკული ადამიანი იყო. მან ააშენა, მაგალითად, პირველი ხიდი იტჩენის მდინარეზე უინჩესტერის ქალაქის აღმოსავლეთ კარიბჭესთან. ამ ხიდზე წმინდანმა აღასრულა ერთადერთი ჩვენთვის ცნობილი სასწაული თავისი სიცოცხლის დროს. ერთი ღარიბი მოხუცი ქალი მიდიოდა ამ ხიდზე კვერცხების კალათით ხელში, რომ ბაზარში გაეყიდა, მაგრამ წაიბორძიკა და დაეცა. სვიტინმა, შეებრალა რა ის, ჯვრის სახით აკურთხა კვერცხები და ისინი კვლავ მთელი გახდა[1].
წმინდა სვიტინი ხშირად დადიოდა თავის ეპარქიაში, აშენებდა და აუმჯობესებდა ეკლესიებს. ის არასოდეს დადიოდა ცხენით, არამედ მხოლოდ ფეხით გადაადგილდებოდა, თანაც ჩვეულებრივ ამას ღამით აკეთებდა, რათა თავიდან აერიდებინა ხალხის დაცინვა. მისი გული განმარტოებასა და უბრალო ცხოვრებას ეტრფოდა. ვიცით, რომ წმინდა სვიტინის ხელმოწერა იდგა იმ პერიოდის რამდენიმე სიგელზე, რომლებიც ჩვენს დღემდეა შემორჩენილი. წმინდანი იყო მეათედის შემოღების აქტიური მხარდამჭერი ქვეყანაში, ის თვითონ არწმუნებდა მეფე ეთელვულფს, რომ თავისი სამეფოს მეათედი ნაწილი ეკლესიისთვის შეეწირა.
წმინდა სვიტინი, სავარაუდოდ, სასულიერო მწერალიც იყო. ასე, 856 წელს მან დაწერა ლექსი "იუდითი", რომლის ციტატითაც იწყება ეს სტატია. ამ ლექსში იუდითის გამარჯვება ასურელ სარდალ ოლოფერნზე (ბიბლიური "იუდითის წიგნის" მიხედვით) თითქოს სიმბოლურად გამოხატავს უესექსისა და მთელი ინგლისის განთავისუფლებას ჩრდილოელი ხალხებისგან სიურეის საგრაფოს ოკლისა და კენტის საგრაფოს სენდვიჩთან ბრძოლებში 851 წელს. აღსანიშნავია, რომ უესექსის მეფე ეთელვულფის მეუღლესაც იუდითი ერქვა. ამ ლექსში (ერთ-ერთი ყველაზე კეთილშობილური და შესანიშნავი მათგან, რაც ძველ ინგლისურ ენაზეა დაწერილი) ასურელები წარმოადგენენ წარმართ ჩრდილოელ ხალხებს, ებრაელები - ინგლისურ ერს, ხოლო იუდითი - თავად იუდითს, თავისუფალი ინგლისის დედოფალს.
არანაკლებ მნიშვნელოვანია ის ფაქტი, რომ წმინდა სვიტინი დაკავშირებული იყო მეფის ვაჟ პრინც ალფრედთან, რომელიც შემდგომში უნდა გამხდარიყო უდიდესი ინგლისელი მეფეებიდან - ალფრედ დიდი: მას მიაწერენ წიგნს "ალფრედის ანდაზები", მას უწოდებენ ალფრედ-კანონმდებელს, ალფრედ სიმართლის მახარობელს, ინგლისის ნუგეშს, ინგლისელ მწყემსს და ინგლისის საყვარელს. ძველი გადმოცემა ამბობს, რომ წმინდა სვიტინი იყო ალფრედის აღმზრდელი და თურმე ახალგაზრდა პრინცს რომშიც კი ახლდა ერთხელ თუ ორჯერ, როდესაც პაპმა ლეონ მეოთხემ ალფრედი რომის კონსულის პატივით შეამკო. წმინდანის გავლენა პრინცზე უდიდესი მნიშვნელობის იყო, რადგან სწორედ ალფრედ დიდი გახდა შემდგომში ინგლისის განმათავისუფლებელი. მისი საქმეებია: გამარჯვება ბრძოლებში, დანიელების გაქრისტიანება, საეკლესიო კულტურის აღორძინება, თარგმანები ლათინურიდან. ალფრედის სიკვდილმა 899 წელს აღნიშნა ახალი, ვერცხლის საუკუნის დასაწყისი - ინგლისური ქრისტიანობის აღორძინება X საუკუნეში[2]. ისტორიკოსი გ.რ. გრინი წერდა: "ეს უნარი - ნდობის მოპოვებისა და სიყვარულის ჩანერგვისა - ისაა რამაც მიიყვანა ინგლისელები ეკლესიასთან და ახალი ინგლისის მშენებლობასთან".
წმინდა სვიტინი გარდაიცვალა 862 წლის 2 ივლისს. თავისი თავმდაბლობით წმინდა ეპისკოპოსმა ითხოვა, რომ დაეკრძალათ უბრალო საფლავში საკათედრო ტაძრის დასავლეთ კარის უკან, "გამვლელთა ფეხქვეშ, და წვიმამ იწვეთოს კარნიზიდან". წმინდა სვიტინი აქ დაკრძალული იწვა ასზე მეტი წელი, უფლის მიერ დანიშნულ ჟამს ელოდა. აბატ ელფრიკის დაწვრილებითი აღწერის თანახმად, რომელიც წერდა 996 წლის შემდგომ - 968 წელს, "კეთილმორწმუნე მეფე ედგარის ეპოქაში, როდესაც ქრისტიანობა ღვთის წყალობით ყვაოდა ინგლისის მიწაზე", გამოჩნდა მადლი, რომელიც წმინდა სვიტინმა მოიხვეჭა. წმინდანი სამჯერ გამოეცხადა ხილვაში ღვთისმოსავ მჭედელს და სთხოვა, რომ "პატივცემულ" უინჩესტერელ ეპისკოპოს ეთელვოლდს გაეხსნა მისი საფლავი და წმინდა ნაწილები ეკლესიაში გადაესვენებინა: "გადაეცი ხალხს, რომ როგორც კი ჩემს საფლავს გახსნიან, იპოვიან მასში ძვირფას საუნჯეს, რომელთან შედარებითაც ყველა ოქრო არაფერია". მჭედელს ასევე ებრძანა სვიტინის საფლავიდან ერთი რკინის რგოლის მოხსნა. როდესაც ის რგოლს იღებდა, ის ადვილად მოძრაობდა, მაგრამ როგორც კი ამოიღო - უკვე აღარ შეიძლებოდა მისი ადგილიდან დაძვრა. სხვა სასწაულებიც მოხდა. ერთ კუზიანს სიზმარში გამოეცხადა ორი ანგელოზი ახალგაზრდა კაცების სახით და უბრძანეს დაწოლილიყო სვიტინის საფლავთან. დილით მან განკურნებულმა გაიღვიძა, შემდეგ კი მონაზვნებთან წავიდა მოსაყოლად, თუ რა სასწაული მოახდინა მასზე წმინდანმა. ერთი დამხრჩვალი სიცოცხლეს დაუბრუნდა. კიდევ ერთმა ადამიანმა, რომელსაც არ შეეძლო ხედვა და ლაპარაკი, სრული განკურნება მიიღო. სულ რვა სასწაული მოხდა. როდესაც ეს სასწაულები მრავალმა შეიტყო, წმინდა ეპისკოპოსმა ეთელვოლდმა და კეთილმორწმუნე მეფე ედგარმა გადაწყვიტეს გაეხსნათ და გადაესვენებინათ წმინდა სვიტინის წმინდა ნაწილები. ეს მოხდა წვიმიან დღეს, 971 წლის 15 ივლისს. ეპისკოპოსმა ეთელვოლდმა თვითონ აიღო ნიჩაბი ხელში, რომ გაეხსნა საფლავი და ეპოვა "ძვირფასი საუნჯე". წმინდა სვიტინის წმინდა ნაწილები დაასვენეს სპეციალურად მომზადებულ ლუსკუმაში და გადაასვენეს ტაძარში "აბატისა და მონაზვნების მიერ საზეიმო საგალობლების გალობით".
მომდევნო ათი დღის განმავლობაში 200 ადამიანი განიკურნა, ხოლო წლის განმავლობაში - უამრავი ხალხი. ტაძრის მახლობლად სასაფლაოზე ყოველთვის იკრიბებოდნენ დასახიჩრებულები და კოჭლები: ყველა იკურნებოდა. აბატი ელფრიკი, რომელმაც დაწერა წმინდა სვიტინის ცხოვრება, დაწვრილებით გვიყვება მრავალი სასწაულის შესახებ, რომლებიც 25 წლის განმავლობაში ხდებოდა - იმ მომენტიდან, როცა აღმოაჩინეს წმინდა ნაწილები, იმ დრომდე, სანამ აბატმა ჩაიწერა მათი თხრობა. სასწაულებზე ჰყვებოდნენ თავად განკურნებულები ან ისინი, ვინც ამის მოწმენი იყვნენ. ასე, სამი ბრმა ქალი უაიტის კუნძულიდან და ერთი მუნჯი ბიჭი განიკურნენ. ერთი მოსამსახურე ქალი გადარჩა უსამართლო სასჯელისგან, ხოლო ერთმა დიდგვაროვანი დამბლისგან განიკურნა. 25 კოჭლი, ბრმა და ყრუ განიკურნა ერთ დღეში: "ბრმები ხედავენ და კოჭლები დადიან, კეთროვნები იწმინდებიან და ყრუნი ისმენენ" (მათე 11:5).
ერთი ბრმა აზნაური ოთხი წელი იყო რომში იმ იმედით, რომ იქაური სიწმინდეები დაეხმარებოდნენ, საბოლოოდ დაბრუნდა ინგლისში და მოიპოვა "სრული ხედვა", როცა წმინდა სვიტინის წმინდა ნაწილებს შეეხო. სხვა ბრმამ იყვირა: "ჰოი, ყოვლისშემძლე უფალო ადამიანებისა და ანგელოზებისა, მოხედე ჩემს უბედურებას; მე ვერ ვხედავ; შემიწყალე, უფალო, დიდი სვიტინის ლოცვებით... ჰოი შენ, თვინიერო ეპისკოპოსო, რომლის მეშვეობითაც უთვალავი სასწაული ხდება ცოცხალი ღმერთის მიერ! გევედრები შენ, მეუფეო, იშუამდგომლე ჩემთვის ყოვლისშემძლე მაცხოვართან; მწამს, რომ ის შენი მეშვეობით დამეხმარება". და მან განკურნება მიიღო.
ბერებს იმდენი სამადლობელი პარაკლისის ჩატარება უწევდათ, სამი-ოთხი ღამის განმავლობაში, რომ მათ გადაწყვიტეს ამ წირვების შეწყვეტა. მაგრამ წმინდა სვიტინი გამოეცხადა კაშკაშა სინათლეში ერთ ღვთისმოსავ კაცს და უთხრა: "თუ ისინი შეწყვეტენ წირვების გალობას, სასწაულები მაშინვე შეწყდება". ბერებმა განაახლეს წირვები. იმდენი სასწაული ხდებოდა, რომ იმავე წლის 22 ოქტომბერს წმინდა ნაწილები სხვა ლუსკუმაში გადაასვენეს, რომელზეც დაიხარჯა ვერცხლი, ძვირფასეულობა და 300 გირვანქა ოქრო; მასზე გამოსახული იყო ქრისტეს ვნების, აღდგომისა და ამაღლების სცენები...
წმინდა ნაწილებით ლიტანიობით შემოუარეს ქალაქს - მსვლელობა სამ მილზე გადაიჭიმა, შემდეგ კი წმინდა ნაწილები კვლავ საკათედრო ტაძარში დააბრუნეს. სასწაულები გრძელდებოდა: განიკურნა ბრმა და ყრუ კაცი, ხოლო სამი კვირის შემდეგ უკვე 120 ადამიანი იყო განკურნებული, რომლებიც მანამდე სხვადასხვა სენით იტანჯებოდნენ. ერთი მსახური, რომელიც ცხენიდან ჩამოვარდა, განიკურნა, როცა მისმა ბატონმა ასე ილოცა მისთვის: "ჰოი წმინდა სვიტინ, შეევედრე მაცხოვარს, რომ მან სიცოცხლე უბოძოს ამ ტანჯულ მსახურს, და ჩემი დღეების ბოლომდე ვიქნები ქრისტეს უერთგულესი".
აბატი ელფრიკი წერდა: "ჩვენ არ უნდა ვილოცოთ ღვთის წმინდანებისადმი, როგორც თავად ღვთისადმი, რადგან ის არის ერთადერთი ღმერთი და ყველაფერზე მაღლა დგას. მაგრამ ჩვენ უნდა ვილოცოთ წმინდანებისადმი, რათა მათ იშუამდგომლონ ჩვენთვის უფალ-ყოვლისმპყრობელთან და მან მოგვმადლოს თავისი შემწეობა".
ერთი დიდგვაროვანი კაცი უაიტის კუნძულიდან მრავალი წელი იყო სენით სარეცელს მიჯაჭვული. ერთხელ სიზმარში ნახა, როგორ წაიყვანეს და ჰაერში ატარეს ორმა "წმინდანმა ნათელ სამოსში". მათ მიიყვანეს იგი მდელოზე, სადაც ლამაზი ყვავილები ყვაოდა, ხოლო გვერდით იდგა ეკლესია მბრწყინავი ოქროსი და ძვირფასი ქვებისგან. საკურთხევლის წინ იდგა ეპისკოპოსი ბრწყინვალე შესამოსელში, რომლითაც ევქარისტიას აღასრულებენ. ეპისკოპოსმა მოუწოდა ავადმყოფს სინანულისკენ და უბრძანა "აღარავისთვის მიეყენებინა ბოროტება". კაცმა ჰკითხა ეპისკოპოსს, ვინ იყო იგი და მიიღო პასუხი: "მე ვარ ახლად მოსული. როცა ვინჩესტერში ჩახვალ, გაიგებ ჩემს შესახებ". ამის შემდეგ ავადმყოფი გამოიღვიძა უკვე განკურნებული თავად ღვთის მიერ წმინდა სვიტინის ლოცვებით.
სასწაულები ხდებოდა მათთან მიმართებაშიც, ვინც უსამართლო სასჯელით იყო დასჯილი: ისინი თავისუფლდებოდნენ ბორკილებისგან და უღლისგან.
აბატი ელფრიკი ასე ასრულებს წმინდა სვიტინის ცხოვრებას: "შეუძლებელია წერილობით და ან ზეპირად მოყვე ყველა სასწაულის შესახებ, რომლებიც გამოავლინა წმინდა სვიტინმა ღვთის ძალით ტყვეებსა და ავადმყოფებზე". "სვიტინი ბრწყინავს თავისი სასწაულებით," - წერდა ის. "ძველი ეკლესიის გარშემო (ერთი ბოლოდან მეორემდე ორივე კედლის გასწვრივ) იდგა ყავარჯნები და საკაცეები დამბლით დაავადებულებისა, რომლებმაც განკურნება მიიღეს, მაგრამ ესეც კი მათი ნახევარზე ნაკლები იყო... სიმართლე რომ ვთქვათ, ეს იყო ბედნიერი და სასწაულებრივი დრო ინგლისისთვის, როცა მეფე ედგარი მხარს უჭერდა ქრისტიანულ რწმენას და აშენებდა მრავალ მონასტერს, ხოლო მისი სამეფო მშვიდობაში ცხოვრობდა".
წმინდა სვიტინის სასწაულები გრძელდებოდა იმდენ ხანს, რამდენ ხანსაც ხალხი მას ევედრებოდა. 1006 წელს ახლად არჩეულმა კენტერბერის მთავარეპისკოპოსმა წმინდა ალფეჯმა წმინდა სვიტინის წმინდა ნაწილები ვინჩესტერიდან კენტერბერიში გადაასვენა. XI საუკუნეში წმინდანი დედოფალ ემას მფარველი გახდა, რომელსაც უსამართლოდ ედებოდა ღალატის ბრალი. იმ დროის ქრისტიანებისთვის წმინდა სვიტინი იყო ჭეშმარიტი და მარადიული ღვთის მსახური, რომელსაც განსაკუთრებული სულიერი ნიჭები ჰქონდა.
ნორმანების მოსვლისა და მათი ახალი უზარმაზარი საკათედრო ტაძრის აშენების შემდეგაც კი, რომელიც 600 ფუტის სიგრძის იყო და 1093 წელს იკურთხა, წმინდა სვიტინის თაყვანისცემა გრძელდებოდა. XIII საუკუნეში გაკეთდა ახალი ვერცხლის ლუსკუმა (საქსონური ოქრო და ძვირფასეულობა, სავარაუდოდ, გაძარცვეს), რომელიც საკათედრო ტაძარში 1538 წლამდე იდგა, სანამ არ გაანადგურეს. მაგრამ წმინდა სვიტინი დღემდე ითვლება ვინჩესტერის მფარველად.
წმინდა სვიტინი, უდავოდ, ცნობილია ყველა ინგლისელისთვის ძველი, მასთან დაკავშირებული ამინდის რწმენა-წარმოდგენის გამო: "თუ სვიტინის დღეს წვიმს, მაშინ 40 დღე იწვიმებს". წმინდა სვიტინთან სხვა რწმენა-წარმოდგენებიცაა დაკავშირებული: "როცა წმინდა სვიტინის დღეს წვიმს, ეს წმინდანი ასე აკურთხებს თავის ვაშლებს" და "სვიტინის დღემდე არ უნდა გასინჯო ვაშლები გემოთი". პირველი მათგანი გაჩნდა (და სრულიად უსამართლოდ) ალბათ იმიტომ, რომ წმინდანი ითხოვდა დაეკრძალათ იქ, "სადაც წვიმა კარნიზიდან ჩამოედინება", ან იმის გამო, რომ მისი წმინდა ნაწილების გადასვენების დღეს - 971 წლის 15 ივლისს - წვიმდა. სავარაუდოდ, ყველა ეს რწმენა წარმართულ წარსულს უკავშირდება, რადგან სხვა ქვეყნებშიც არსებობს მსგავსი რწმენები, დაკავშირებული ადგილობრივ წმინდანებთან და ივნის-ივლისის სხვადასხვა რიცხვებთან. წმინდა სვიტინი უკვე ათასი წელია ახსოვთ, თუნდაც მხოლოდ ამ რწმენა-წარმოდგენების წყალობით; მაგრამ ძველ ინგლისში მას აღიარებდნენ როგორც ღვთის წმინდანს და მფარველს, რომელიც უბედურთა გადასარჩენად სასწაულებს ახდენდა. წმინდა სვიტინი უყვარდათ და პატივს სცემდნენ, რაშიც შეიძლება დავრწმუნდეთ მრავალრიცხოვანი სასწაულების ჩანაწერებით, რომლებიც მისი წმინდა ნაწილების გადასვენებიდან რამდენიმე წლის შემდეგ გაკეთდა.
58 ძველი ეკლესია იყო ნაკურთხი წმინდა სვიტინის სახელზე 20-ზე მეტ სხვადასხვა საგრაფოში: კორნუოლიდან კენტამდე, ჰემპშირიდან ლინკოლნშირამდე და ჩეშირიდან იორკშირამდე. სხვა სიტყვებით, წმინდა სვიტინის თაყვანისცემა საერთო-ეროვნული იყო.
თუ გადავხედავთ ძველი ინგლისის ისტორიას, გასაგები ხდება, თუ რატომ გამოვლინდა სვიტინის სიწმინდე მისი გარდაცვალებიდან ასზე მეტი წლის შემდეგ: ძველი ინგლისური ქრისტიანობა იწყება ოქროს საუკუნით - VII და VIII საუკუნეებით. VIII საუკუნის ბოლოსთვის ჩნდება დაცემის ნიშნები, რომლებიც წინასწარმეტყველებენ ბნელ ეპოქას - ბნელ IX საუკუნეს და ინგლისის დაპყრობას ჩრდილოელი ხალხების მიერ. შემდეგ დადგა ვერცხლის საუკუნე - X საუკუნე: ინგლისური მონაზვნობის აყვავება, სულიერი, პოლიტიკური და კულტურული აღორძინება, რომლის სიმბოლოც გახდა ვინჩესტერის ხელნაწერთა მოხატვის სკოლა. მაგრამ შემდეგ, XI საუკუნეში, მოჰყვა დაცემა, რომელიც ვერ შეაჩერა ვერც ერთმა დიდმა მეფემ ან იერარქმა, როგორც ეს მოხდა IX საუკუნეში. XI საუკუნე აღინიშნა ჩრდილოელი დამპყრობლების-წარმართების წარმატებით - ჯერ დანიელების, შემდეგ კი ნახევრად წარმართი ნორმანების, დანიელების ნათესავების, რომლებმაც ინგლისი 1066 წელს დაიპყრეს. აღმოჩენა იმისა, თუ რა უხვი მადლი მოიპოვა წმინდა სვიტინმა, დიდი ალფრედის, ინგლისის საყვარლის აღმზრდელმა, რომელმაც ეს ქვეყანა იხსნა, X საუკუნისთვის იყო განკუთვნილი. XI საუკუნეში უკვე ძალიან გვიან იქნებოდა: "ახალი ვიკინგებისგან", ანუ ნორმანებისგან, ხსნის მოლოდინი არსაიდან იყო, რადგან ინგლისი აღარ იყო ღირსი ახალი სვიტინისა ან ალფრედისა. ჩვენ დარწმუნებული ვართ, რომ ამის მიზეზი იყო მეფისა და მოწამის ედუარდის მკვლელობა 978 წელს - წმინდა სვიტინის წმინდა ნაწილების აღმოჩენიდან მხოლოდ შვიდი წლის შემდეგ. ამ წმინდანის განდიდება იყო "აყვავება დასასრულის წინ".
მას შემდეგ ათასზე მეტი წელი გავიდა. დღეს უბრალო მარმარილოს ფილა საკათედრო ტაძრის მახლობლად მდელოზე მიუთითებს წმინდა სვიტინის პირველადი განსასვენებლის ადგილზე ღია ცის ქვეშ, ხოლო მისი წმინდა ნაწილები, როგორც ვარაუდობენ, ახლა დაუმსახურებლად დამალულია ვინჩესტერის საკათედრო ტაძრის ფილების ქვეშ, იმ ადგილას, სადაც ოდესღაც ისინი, ყველას მიერ თაყვანცემული, საქსონური ოქროს ლუსკუმაში იმყოფებოდნენ. მათთვის, ვინც სწამს წმინდანი და ის, რომ ღვთისთვის ათასი წელი როგორც ერთი დღეა, ჩვენ ვლოცულობთ, რათა ამ დღეს წმინდა სვიტინის სასწაულები კვლავ გამოგვეცხადოს და რათა წმინდანთა ლოცვებითა და ღვთის მადლით შევიდეთ ინგლისური ღვთისმოსაობისა და ეკლესიის ახალ, ბრინჯაოს ხანაში, რომელიც შეცვლის ძველი ინგლისის ოქროსა და ვერცხლის ხანებს. და ჩვენ გვწამს, რომ წმინდანი იშუამდგომლებს ჩვენთვის ღვთის წინაშე და მოგვანიჭებს "გამარჯვებასა და ჭეშმარიტ რწმენას", კვლავ მოგვმართავს რა თავისი ლექსის "იუდითის" წინასწარმეტყველური სიტყვებით: "როცა შემოქმედი, ყოვლადმოწყალე უფალი, მოავლენს ნათელის ბრწყინვალებას აღმოსავლეთიდან, მაშინ ატარეთ მბრწყინავი მუზარადები, ჯაჭვის პერანგები და ფარები, რომლებიც თქვენს მკერდს იცავენ, თქვენი მტრების წინააღმდეგ, განგმირეთ მათი მეთაურები, მათი განწირული ბელადები; თქვენს მტრებს სიკვდილი უწერიათ, თქვენ კი შეძლებთ ბრძოლაში მოიპოვოთ დიდება, რომელზეც ყოვლისმპყრობელი მიუთითებს ჩემი ხელით... დიდება უკუნისამდე იყოს საყვარელი ღვთისა, რომელმაც თავისი წყალობით შექმნა ქარები და ჰაერი, სამოთხე და ზეცა, სწრაფად მიმდინარე ნაკადულები და სამოთხისეული სიხარული".
"ვისაც ყურები აქვს სასმენად, ისმინოს".
წმინდაო მამაო ჩვენო სვიტინ, ევედრე ღმერთს ჩვენთვის!
დეკანოზი ანდრეი ფილიპსი
სტატიის წყარო: Святой Свитин Винчестерский, чудотворец
შენიშვნები:
[1] პირჯვრის გადაწერა სამი თითით იყო ჭეშმარიტი ღვთისმოსაობის ნიშანი ძველ ინგლისელებს შორის. აი რა არის ნათქვამი ქადაგებაში, რომელიც წარმოთქმული იყო ბლიკლინგში IX საუკუნეში დიდი მარხვის მესამე კვირას: "ჯვრის ნიშანი ეშმაკისთვის უფრო დიდ საშინელებას წარმოადგენს, ვიდრე მახვილი ადამიანისთვის... ყველა ქრისტიანმა უნდა გადაიწეროს ქრისტეს ჯვარი შვიდჯერ დღე-ღამეში. პირველად - ადრე დილით, მეორედ - 9 საათზე, მესამედ - შუადღისას, მეოთხედ - სამ საათზე, მეხუთედ - საღამოს, მეექვსედ - ძილის წინ, მეშვიდედ - გარიჟრაჟზე".
[2] ალფრედი, ერთადერთი ინგლისელი მეფეებიდან, რომელმაც მიიღო სახელი "დიდი", ბევრს მიაჩნდა წმინდანად. მისი ანდაზები შეიცავს ბევრ სიბრძნეს: "ცოდნა სიბრძნის გარეშე ცოტას ნიშნავს"; "თქვენთვის უსარგებლოა ნებისმიერი დღე, როცა არ მადლობთ ღმერთს თქვენი სიცოცხლისთვის"; "უფალი იესო არის ჩვენი მთელი ცხოვრების უფალი; ის აღემატება ყველა სიკეთეს".
