ცნობილია სამი წყვილი უანგარო მკურნალებისა, რომელთა სახელებიც არის კოზმა და დამიანე. ერთი წყვილი რომში ცხოვრობდა და შურით აღვსილი მათივე მასწავლებლის ხელით აღესრულნენ. მათი ხსენება 1 ივლისსაა. ხოლო 1 ნოემბერს (ახალი სტილით 14 ნოემბერი) ხსენებაა უვერცხლოთა და სასწაულმოქმედთა კოზმა და დამიანე ასიელთა და დედისა მათისა ღირსისა თეოდოტიასი. მესამე წყვილი არაბეთის სამეფოში დაიბადა. ქრისტეს სჯულის აღიარების შემდეგ, უსასყიდლოდ მკურნალობდნენ უამრავ ავადმყოფს და ბოლოს ისინიც მოწამებრივად აღესრულნენ. მათ ეკლესია 17 ოქტომბერს მოიხსენიებს. დღეს სწორედ მათზე გესაუბრებით.

წმინდა კოზმა და დამიანე არაბეთის სამეფოში დაიბადნენ. ისინი გამოცდილი ექიმები იყვნენ. ქრისტეს სჯულის აღიარების შემდეგ, უსასყიდლოდ მკურნალობდნენ უამრავ ავადმყოფს. ამისთვის არანაირ წამალს თუ ბალახეულს არ იყენებდნენ, ქრისტეს ძალით ამარცხებდნენ ნებისმიერ სნეულებას. ქალაქებსა და სოფლებში დადიოდნენ და ქრისტეს სახელით ყველა გაჭირვებულსა და ავადმყოფს ეხმარებოდნენ. მათი სახელი მალე საქვეყნოდ გახდა ცნობილი. კოზმა და დამიანე ურჯულო დიოკლეტიანესა და მაქსიმიანეს მეფობის დროს მოღვაწეობდნენ, რომლებიც დიდად ავიწროებდნენ ქრისტიანებს. წმინდანები ქალაქ კილიკიაში წარმართ მსაჯულს ჩაუვარდნენ ხელში, რომელმაც დაწვრილებით გამოიკითხა მათი წარმომავლობისა და აღმსარებლობის შესახებ. ამის შემდეგ მსაჯულმა მათ კერპების თაყვანისცემა და მათთვის მსხვერპლის შეწირვა მოსთხოვა. წმინდანებმა ამაზე სასტიკი უარი განაცხადეს და ქრისტეს ქადაგება დაიწყეს. წარმართმა მსაჯულმა ბრძანა, ძმები უმოწყალოდ გაეროზგათ, შემდეგ კი ზღვაში გადაეყარათ. ღმერთის ძალით, წმინდანები დახრჩობას გადარჩნენ. უფლის ანგელოზმა შებორკილი ხელ-ფეხი გაუხსნა და ნაპირზე უვნებლად გაიყვანა. ამის დანახვაზე წარმართმა კოზმა და დამიანე კვლავ იხმო და უთხრა:

- მეც მასწავლეთ, რა ჯადოქრობით მოახერხეთ ზღვიდან უვნებლად გამოსვლა.

წმინდანებმა უპასუხეს:

- ჩვენ ქრისტიანები ვართ და არანაირ ჯადოქრობას არ ვფლობთ, რადგან ქრისტეს რწმენა გვაძლიერებს და ყველა განსაცდელისგან გვიცავს.

ამის შემდეგ წმინდა კოზმა და დამიანე საპყრობილეში ჩაყარეს. მეორე დღეს მსაჯულის ბრძანებით დილეგიდან გამოიყვანეს და აგიზგიზებულ კოცონში ჩაყარეს. წმინდანები ამჯერადაც გადარჩნენ, რადგან ცეცხლს ძალა დაეკარგა და ძმები ოდნავადაც არ დაშავებულან. მსაჯული დიდად გაოცდა და მათი სასტიკი წამება ბრძანა. ჯალათებმა კოზმასა და დამიანეს ქვები დაუშინეს, მაგრამ ნასროლი ქვები უკანვე უბრუნდებოდათ და თავადვე იღუპებოდნენ. მაშინ მოისრეებმა ისრები ესროლეს, მაგრამ სასწაულის ძალით, ისრებიც მიმართულებას იცვლიდა და თავად მსროლელები იხოცებოდნენ. ამის დანახვაზე კიდევ უფრო განრისხდა მსაჯული და წმინდანების ხმლებით აკუწვა ბრძანა. 284 წელს კოზმა და დამიანე სხვა სამ ძმასთან - ლეონტი, ანთიმოსსა და ევსტროფისთან ერთად აღესრულნენ მოწამებრივად. ყველა წმინდანი ერთად არის დაკრძალული. სიკვდილის შემდეგაც მრავალი სასწაული მოხდა წმინდა ძმების სახელით. წმინდა კოზმასა და დამიანეს ხსენების დღე 17 ოქტომბერია, მათთან ერთად აღსრულებული ძმების კი - 01 ივლისი.
........................
აქვე წაიკითხეთ:

წმიდა მოწამენი, უვერცხლონი კოზმა და დამიანე არაბები და ძმანი მათნი: ლეონტი, ანთიმოზი და ევტროპი (+287 ან +303) - 17 (30) ოქტომბერი