მიტროპოლიტი ფილარეტი
ღმერთმა თქვა: "ესე არს ხორცი ჩემი... ესე არს სისხლი ჩემი... ამას იქმოდეთ მოსახსენებლად ჩემდა". და მართლაც, მისი ყოვლადძლიერი ბრძანებით ასეც ხდება და იქნება იმ დრომდე, "ვიდრემდის მოვიდეს" (1 კორ. 11,26) და ამ ახალი მსახურებისთვის მოწოდებით, სულიწმინდის ძალა იქცევა მაცოცხლებელ წვიმად, "ვითარ-მე იყოს ესე ჩემდა, - წარმოთქვა წმინდა ქალწულმა, - რამეთუ მე მამაკაცი არა ვიცი?" - ანგელოზმა მიუგო: "სული წმიდაი მოვიდეს შენ ზედა, და ძალი მაღლისაი გფარავდეს შენ" (ლუკ. 1,34-35). ახლაც, თუ იკითხავ: როგორ იქცევა პური ქრისტეს ხორცად, ღვინო კი ქრისტეს სისხლად, გიპასუხებ: სულიწმინდა გადმოდის და ახდენს იმას, რაც აღემატება სიტყვასა და გონებას.
წმინდა იოანე დამასკელი
ყველაფერში დავემორჩილოთ ღმერთს და ნურაფერში შევეწინააღმდეგებით მას, მისი სიტყვები კიდეც რომ მოგვეჩვენოს ჩვენი აზრებისთვის მიუღებლად. დაე, მისმა სიტყვამ მართოს ჩვენი ფიქრები და განსჯანი. მისი სიტყვა უტყუარია, ჩვენი გრძნობა კი ადვილად ცდება. ამიტომ, როცა ქრისტე ამბობს, "ესე არს ხორცი ჩემი", უნდა დავრწმუნდეთ, ვირწმუნოთ და ვუყუროთ ამას სულიერი თვალით. შენ რომ ყოფილიყავი უსხეულო, მაშინ ქრისტე ამ ძღვენს უსხეულოდ გიბოძებდა; რამდენადაც შენი სული შეერთებულია სხეულთან, ამიტომ სულიერს გამცნებს გრნობისმიერით. ბევრისგან გაიგონებ: ნეტავი მეხილა სახე ქრისტესი, მისი გარეგნობა, ჩაცმულობა: "აი, შენ ხედავ მას, როცა ეხები წმინდა საიდუმლოს და ჭამ მას. შენ გსურს მისი სამოსლის დანახვა, ის კი გაძლევს საშუალებას, არა მარტო მისი დანახვისა, არამედ შეხებისა და მისი შიგნით, საზრდელად მიღებისა. ასე რომ, არავინ უნდა მიეახლოს მას მოუფრთხილებლად, არავინ უნდა მივიდეს მასთან სულმოკლეობით, არამედ ანთებული სიყვარულით, დიდი მონდომებითა და სიფრთხილით...
წმინდა იოანე ოქროპირი
თუმც კი ჩვენი გრძნობა პურსა და ღვინოს წარმოგვიდგენს ევქარისტიის საიდუმლოში, მაგრამ დაე, რწმენით განმტკიცდე და გემოსხილვით კი ნუ იმსჯელებ ამ საიდუმლოთა საგნის შესახებ, არამედ რწმენით დაუდასტურე საკუთარ თავს, რომ ზიარების ნაწილთა მიღებით თვით ქრისტეს სხეულისა და სისხლის მიღების ღირსი შექმნილხარ.
***
ხატი, სახე პურისა და ღვინისა - რჩება, მაგრამ ამ ხატით შენ ქრისტეს ჭეშმარიტი სხეული და სისხლი მოგემადლება; და მაშინ ჩვენ, ყველა, ვინც ვეზიარებით წმინდა ნაწილთ, ქრისტეს მატარებელნი ვხდებით, მისით აღვივსებით, რადგან მისი ხორცი და სისხლი ჩვენი სხეულის ნაწილთ შეერთებიან და თანაეზიარებიან...***
მართალია, ჩვენს გრძნობებს ეჩვენება, რომ ზიარების წმინდა ნაწილნი - ჩვეულებრივი პური და ღვინოა, მაგრამ თვით უფლის საღმრთო მოწმობით, ეს მისი ჭეშმარიტი ხორცი და სისხლია. ***
ჩვენ ვევედრებით კაცთმოყვარე ღმერთს, სულიწმინდა გარდამოავლინოს წინადაგებულ მსხვერპლზე (ზიარების პურსა და ღვინოზე), რათა პური თავის ხორცად გარდააარსოს, ღვინო კი - თავის სისხლად, რამეთუ რასაც სულიწმინდა მიეახლება, ყოველივე იკურთხება, განათლდება და უკეთესად მოიქცევა. ***
არსობის პური იმგვარ პურს ნიშნავს, რომელსაც ქმედითი ზეგავლენა აქვს სულის არსობრიობაზე. და ეს პური ადამიანის სტომაქში კი არ მოექცევა, არამედ მთელ მის არსებას მოემადლება. ***
ევქარისტია არის უსისხლო მსახურება და სულიერი მსხვერპლშეწირვა. ევქარისტიის ძღვენი საუფლო ძღვენია, წმინდა და საშინელი მსხვერპლი. ***
როცა შესვენებულთათვის ვევედრებით ღმერთს ევქარისტიის საიდუმლოს აღსრულებისას, ჩვენ გვირგვინს კი არ ვწნავთ მისთვის, არამედ კაცობრიობის ცოდვათათვის დაკლულ იესო ქრისტეს ვწირავთ მსხვერპლად მათთვისაც და საკუთარი თავის ხსნისთვისაც, რათა თავი შევავედროთ კაცთმოყვარე ღმერთს და ცოდვათა მოტევება მივიღოთ. წმინდა კირილე იერუსალიმელი