ვინაჲთგან, ჵ, საკვირველო, ჩუენ შორისცა იცნობა ქრისტე ძედ ღმრთისა ცხოველისაჲ, რომელი-იგი უკანაჲსკნელთა ჟამთა განკაცნა ქალწულისა მარიამისგან, თესლისაგან აბრაჰამისა და დავითისა, მისთვის წინაჲსწარ თქუმულთა მათებრ სიტყუათა კრებულისაგან წინაჲსწარმეტყუელთაჲსა. და ამისთჳს გევედრებით, რაჲთა წარმოივლინოს ჩუენდა შენისა გონიერებისაგან მარი, მოყუასი ჩუენი, ეპისკოპოსად იმედაპისა ახლისა ქალაქისა ანაზორბოჲსა5 და ევლოგი კასსოვილონისა მღდელი, რაჲთა არა ვიყვნეთ ჩუენ ოჴერ წინამძღუართაგან და მასწავლელთა საღმრთოჲსა სიტყჳსათა, ვითარცა იგი სამე იტყჳს მოსე, ვითარმედ: "იგულოს უფალმან ღმერთმან კაცი, რომელი უძღოდის ერსა მისსა და არა იყოს შესაკრებელი უფლისაჲ, ვითარცა ცხოვარნი, რომელთა არა აქუნ მწყემსი" (რიცხ. 27.15-17).
ხოლო ამისთჳს, რამეთუ ჭაბუკ6 არიან ზემო წერილნი ესე, [531]ნურარას გეშინინ, ჵ, ნეტარო, რამეთუ უწყებაჲ შენი მნებავს, ვითარმედ უგულებელ-უქმნიან ჴორცნი და ვნებანი მისნი შეურაცხუყოფიან და თჳთ თავთა შორის თჳსთა ახალსა მას შინა სიჭაბუკესა მჴცოვანებითა მღდელობისაჲთა ბრწყინვენ.
და შენ თჳთ გამოიძიე გონებასა შინა შენსა, მოცემულისა მის მიერ შენდა სულისა ღმრთისაგან ქრისტეს მიერ და სცნა, რამეთუ სამოელ(II)ცა, მცირე ყრმაჲ, - რომელსა მხილველ ეწოდა და კრებულსა წინაჲსწარმეტყუელთასა შეერთო, - მოხუცებულისა ელის უსჯულოებასა ამხილებს, რამეთუ განცოფებულთა მათ შვილთა ღმრთისა (ყოველთა მიზეზსა) უფროჲს პატივსცემდა. და ვინაჲთგან მღდელობასა ემღერდეს და ერის მიმართ სიბილწით უშჯულოებდეს, არა უტევნა იგინი ღმერთმან უტანჯველად (I მეფ. 3.20; 9,9,19).
და კუალად, ბრძენი დანიელ ყრმა იყო ჰასაკითა და განსაჯნა მოაჩინნა. და დაღაცათუ ნათესავით ჰურიანი იყვნეს, სახითა და გონებითა ქანანელობაჲ ამხილა (დან. 13).
ხოლო იერემია სიჭაბუკისათჳს იჯმნიდა ჴელთდებულისა მისგან მისდა ღმრთისა მიერ წინაჲსწარმეტყუელებასა. ამისთჳსცა ესმა: "ნუ იტყჳ, ვითარმედ ჭაბუკ ვარ მე, რამეთუ ყოველთა მიმართ, რომელთა მიგავლინო - მიხჳდე; და ყოვლისა მისებრ, რავდენი გამცნო შენ - იტყოდი, რამეთუ მე შენ თანა ვარ" (იერ. 1.7-8).
და ეგრეთვე ბრძენი სოლომონ ათორმეტისა წლისაჲ იყო, რაჟამს გულისჴმა-ყო დიდი იგი და უცნაური დედათა მათ განჩემებისათჳს შვილთაჲსა ძიებაჲ, ვიდრეღა ყოველი ერი განჰკრთა ესოდენისა მისთჳს ყრმისა მის სიბრძნისა და შეეშინა არა ვითარცა ყრმისაგან, არამედ ვითარცა სრულისა მამაკაცისა. და იგავნი იგი დედოფლისა მის ჰინდოეთისანი, მობაძავნი ნილოსისა საქანელთანი, ესრეთ ადვილად აუჴსნნა, ვიდრეღა თჳთ ეგეოდენ ბრძნისა მის დედაკაცისაგან განითქუა სიბრძნე იგი მისი განსაკრთომელი და იგი საკჳრველ იქმნა სოლომონის მიერ (III მეფ. 3 და 10).
ხოლო იოსია, ღმრთისმოყუარე, ვიდრეღა (ვ) იგი ყრმა იყო ჰასაკითა და კნინღა და უსრულ მეტყუელებითა, ამხილა ბოროტთა მათ, ურწმუნოებისა ღელვითა განთქმულთა, ვითარცა მტყუვართა და მაცთურთა ერისათა, და ეშმაკისა საცთურნი გამოაცხადნა და არაღმერთნი იგი განაქიქნა და მღდელნი იგი მათნი მოსწყჳდნა და [532]ბომონნი დაამჴუნა და საკურთხეველნი დაარღჳნა და ძუალებითა მკუდართაჲთა შეაგინნა და კერპნი დამუსრნა და სერტყნი მოკაფნა და ძეგლნი შემუსრნა და უღმრთოთა მათ სამარენი აღმოთხარნა და ძუალნი განსთხინა, რაჲთა არცაღა სასწაულნი ჩანდენ სიბოროტისა მათისანი (IV მეფ. 22 და 23). ესევითარი უკუე იყო მოშურნე ღმრთისმსახურებისაჲ და უშჯულოთა მტანჯველი. და ესე ვიდრეღა იგი ყრმა იყო ჰასაკითა.
და ეგრეთვე დავით მეფე და წინაჲსწარმეტყუელი ერთბამად, ჴორციელად ძირი მაცხოვრისაჲ, სიყრმესავე იცხო მეფედ სამოელისა მიერ ( I მეფ. 16), ვითარცა თჳთ იგი თავადი წამებს თავისა თჳსისათჳს და იტყჳს, ვითარმედ: "უმწმეს ვიყავ ძმათა ჩემთა შორის და უმრწემეს სახლსა მამისა ჩემისასა" (ფს. 151.1).
და დამაკლდეს მე ჟამი, უკეთუ ყოველთავე გამოკულევაჲ მენებოს, რომელი სიჭაბუკესა შინა სათნო ეყვნეს ღმერთსა და წინაჲსწარმეტყუელებაჲ და მეფობაჲ და მღდელობაჲ ღმრთისა მიერ ერწმუნა, ხოლო მოსახსენებელად კმა არს და თქუმულიცა ესე. და შევრდომით ვევედრები სიწმიდესა შენსა: ნუმცა აღჩენილ ვარ წინაშე შენსა, ვითარცა ნამეტნავი რაჲმე და მაჩუენებელი, რამეთუ, არათუ ვითარმცა გას(II)წავებდი, არამედ ვითარმცა მოგაჴსენებდი ჩემსა ღმრთისა მიერ მამასა და ამისთჳს წარმოვაჩენნე7 სიტყუანი ესე. რამეთუ არა უმეცარ ვარ საზომსა ჩემსა და არა შევატყუებ თავსა ჩემსა გარდარეულისა მისთანა დიდებისა თქუენისა.
მოვიკითხავ წმიდასა სამწყსოსა შენსა მღდელთა თანა და დიაკონთა და ყოველისავე ქრისტეს მოყვარისა ერისა, რომელნი-იგი მოღუაწებისა შენისა ქუეშე იმწყსებიან.
ყოველნივე ჩუენ შორის მყოფნი8 მორწმუნენი მოგიკითხვენ შენ.
ღმრთისა მიმართ სიცოცხლისა ჩემისათჳს ლოცვა ყავ, ჵ, მწყემსო ყოვლად ნეტარო.
..................................
შენიშვნები
1.ტექსტი წარმოდგენილია ხელნაწერ A 55-ის (XII ს.) მიხედვით (გვერდები: 405ვ - 430რ). სქოლიოებში მოყვანილია მხოლოდ ზოგი წაკითხვა A 60 (XIII ს) და A 66 (ის ნაწილი, რომელშიც წერილებია დაცული 1728-1729 წლებშია გადაწერილი) ხელნაწერებიდან.2. [ ] ჩასმული ნუმერაცია უთითებს პუბლიცირებული ტექსტის გვერდებს.
3.მისი ვინაობა გაურკვეველია, როგორც მისი წარმოშობის ადგილი - კასოვოლელი (ἐκ Κασσοβήλων). ვარაუდობენ, რომ მას ახსენებს პავლე მოციქული (რომ. 16.6). ალბათ მის შესახებ წერს წმ. ეგნატი ანტიოქიელ დიაკონ ირონს: მოიკითხე... მარიამცა, პატიოსანი ასული ჩემი, ფრიად სწავლული და გონიერი... (IX). ირონს ახსენებს წმ. ეგნატი მარიამისადმი წერილში.
4. ხელნაწერშია: ეკლესიასა.
5. ახალი ქალაქი (νεὰπόλις) - ნეაპოლი (Νεάπολις).
6.ხელნაწერშია: ჭაბუკ [არა] არიან. უარყოფითი ნაწილაკის ჩასმა გაუგებარს ხდის აზრს და ეწინააღმდეგება ბერძნულ ტექსტს, სადაც მხოლოდ ჭაბუკები (νέοις) წერია.
7. ხელნაწერშია: წარმოვაჩენ[ნე]. A-60-ში და A-66-ში: წარმოვაჩინენ.
8.ხელნაწერშია: მყოფ[ე]ნი.