წმინდა ბრანვალადერის ხსენების დღეებია: 19 იანვარი (კელტური და ბრიტანული კალენდრების მიხედვით), 9 თებერვალი (კელტური და ბრიტანული) და 6 ივნისი (კელტური და ბრიტანული).

წმინდა ბრანვალადერი, ან ბრანვალატორი, ან ბრელადი, ან ბრევარდი, რომლის სახელიც ნიშნავს "ყორნების უფალს", სავარაუდოდ ცხოვრობდა მეექვსე საუკუნეში. სხვადასხვა წყაროს მიხედვით, იგი წარმოშობით იყო ან კორნუოლიდან, ან უელსიდან. 19 იანვარი, სავარაუდოდ, მისი წმინდა ნაწილების გადასვენების დღეა. ამ წმინდანის სახელი გვხვდება ზოგიერთ ადრეულ ბრიტანულ და ბრეტონულ კალენდარსა და ლიტანიაში. ექსეტერის მარტიროლოგია აზუსტებს, რომ ბრანვალადერი იყო კორნუოლის ბელადის, კენენის ვაჟი. მიუხედავად მისი ადრეული თაყვანისცემისა, ჩვენ პრაქტიკულად არ გვაქვს სარწმუნო ფაქტები ამ წმინდანის ცხოვრებიდან. ცხადია, ის იყო მოხეტიალე ბერი და მქადაგებელი და მოღვაწეობდა თავის სულიერ მასწავლებელთან - წმინდა სამსონ დოლელთან - ერთად, ჯერ კორნუოლში, შემდეგ კი ლა-მანშის სრუტის კუნძულებზე და შესაძლოა ბრეტანშიც. ხანგრძლივი ტრადიციის თანახმად, ბრანვალადერი მსახურობდა ეპისკოპოსად და მრავალი წლის განმავლობაში ცხოვრობდა კუნძულ ჯერსიზე, ლა-მანშის სრუტის კუნძულებზე.

რაც ნამდვილად ცნობილია, არის ის, რომ მეათე საუკუნის დასაწყისში ინგლისის მეფე ეთელსტანმა (924-939), რომელიც დიდად უწყობდა ხელს მონასტრებს და აგროვებდა ადგილობრივი წმინდანების ნაწილებს ადრეული პერიოდიდან, დააარსა მონასტერი მილტონში, დორსეტის საგრაფოში (ამჟამად სოფელი მილტონ აბასი). სწორედ მან მოაწყო წმინდა ბრანვალადერის ნაწილების (ან თავის ქალის, ან ხელის, ორი სხვადასხვა ჩანაწერის მიხედვით) გადასვენება მილტონის მონასტერში 935 წელს. მილტონის მონასტრის ეკლესია მაშინ მიეძღვნა უწმინდეს ღვთისმშობელს, წმინდა სამსონსა და წმინდა ბრანვალადერს. ყოფილი სააბატო ეკლესია - ამჟამად ცენტრალური დორსეტის უდიდესი შუასაუკუნეების ეკლესია - დღემდე ინარჩუნებს ამ მიძღვნას: არსებული ნაგებობა თარიღდება მეთოთხმეტე საუკუნით და ახლა გამოიყენება როგორც სამრევლო ეკლესია.

მეათე საუკუნიდან მოყოლებული, ამ წმინდანის მიმართ თაყვანისცემა გაიზარდა. ჯერსიზე დიდი სამრევლოს შემდგომში მისი სახელი დაერქვა - სენტ-ბრელადი - სახელი, რომელსაც ის დღემდე ინარჩუნებს. იქ დგას ჩვენი წმინდანისადმი მიძღვნილი ეკლესია; ის, როგორც ჩანს, იკავებს თავად ბრანვალადერის მიერ აშენებული თავდაპირველი ეკლესიის ადგილს. ეკლესია მდებარეობს კუნძულის სამხრეთ-დასავლეთ მხარეს და არის ჯერსის თორმეტი გადარჩენილი ძველი სამრევლოდან ერთ-ერთი. ამ ეკლესიის პირველი წერილობითი ჩანაწერი თარიღდება 1035 წლით - იმ დროს ის იყო სამონასტრო ეკლესია და გაცილებით ადრე იყო აშენებული. მეთორმეტე საუკუნიდან წმინდა ბრანვალადერის ეკლესია გამოიყენება როგორც სამრევლო ეკლესია. მისი მთავარი საგანძურია ვიტრაჟები, ასევე მეცამეტე საუკუნის ჯვარი ღვთისმშობლის სამლოცველოს შიგნით, რომელიც აღმოაჩინეს ეკლესიის იატაკის ქვეშ რეფორმაციის გასვლის შემდეგ მრავალი წლის მერე.

ამ ეკლესიის გარეთ არის ძალიან ძველი პატარა სამლოცველო, რომელიც საყოველთაოდ ცნობილია როგორც "მეთევზეთა სამლოცველო", სადაც ადრეული შუა საუკუნეების ფრესკები შენარჩუნებულია რეფორმაციის მიუხედავად. სამლოცველოს კედლები სავარაუდოდ მეექვსე საუკუნისაა. სამლოცველოს ვიტრაჟები შეცდომით ასახავს სცენებს წმინდა ბრენდან მეზღვაურის ცხოვრებიდან—მათ, ვინც ეს ფანჯრები შეუკვეთა, აერიათ წმინდა ბრანვალადერი წმინდა ბრენდანთან. ფრესკების უმეტესობა შემთხვევით გამოვლინდა დაახლოებით 100 წლის წინ. სცენებს შორის არის "აღდგომა", "ხარება", "ამაღლება", "უკანასკნელი სამსჯავრო", "ადამი და ევა", "მოგვთა თაყვანისცემა", "ქრისტეს გვემა", "ქრისტე კიცვზე ამხედრებული", "რომაელი ჯარისკაცი" და ა.შ. ერთ-ერთი ადგილობრივი ყურე—სენტ-ბრელადეს ყურე—ასევე დასახელებულია ჩვენი წმინდანის სახელზე.

ინგლისში, კორნუოლის სოფელი სენტ-ბრევარდი ასევე ატარებს ბრანვალადერის სახელს. ის მდებარეობს ბოდმინ მურის დასავლეთ მხარეს - გრანიტის მაღლობზე, რომელიც 1,375 ფუტამდე აღწევს. ტრადიციის თანახმად, წმინდანი აქ ცხოვრობდა განდეგილად, ქადაგებდა და შესაძლოა ააშენა სამლოცველო. ამ სოფელში დღემდე დგას წმინდა ბრანვალადერისადმი მიძღვნილი ეკლესია. ამჟამინდელი შენობა 1278 წელს იკურთხა, თუმცა იმავე ადგილას უფრო ადრეული ეკლესიაც არსებობდა. სენტ-ბრევარდის ეკლესია ყველაზე მაღლა მდებარე ეკლესიაა კორნუოლში, ზღვის დონიდან დაახლოებით 700 ფუტის სიმაღლეზე. ადგილობრივი მრევლი თავის მფარველი წმინდანის დღესასწაულს აღნიშნავს 22 თებერვლის წინა პირველ კვირას (წმინდა ბრანვალადერის ადგილობრივი დღესასწაული). ეკლესიის გარდა, ეს უნიკალური სოფელი, რომელიც პოპულარულია ტურისტებს შორის მიუხედავად მისი მიუვალობისა, გამოირჩევა ადრეული კელტური ჯვრებით და, სოფლის გარეთ ხეობაში, წმინდა ბრანვალადერის ძველი წმინდა წყაროთი, რომლის წყლებსაც ოდესღაც კონიუნქტივიტისა და მასთან დაკავშირებული დაავადებების განკურნება შეეძლო.

მემატიანე უილიამ ვუსტერელმა (დაახლოებით 1415-1482) აღნიშნა, რომ მის დროს წმინდა ბრანვალადერის ნაწილები (შესაძლოა მხოლოდ ნაწილი რელიქვიებისა) ინახებოდა დევონის ბრანსტონის ეკლესიაში, ხოლო ცნობილმა ანტიკვარმა ჯონ ლილანდმა (დაახლოებით 1503-1552) ახსენა ჩვენი წმინდანის სახელობის სამლოცველო დევონში სიტონის მახლობლად. მიუხედავად მასთან დაკავშირებული კონკრეტული ინფორმაციის სიმწირისა, ეს წმინდანი მაინც დიდად იყო თაყვანისცემული ბრეტანში (საფრანგეთი), ჯერსიზე, კორნუოლში, მილტონში (ინგლისი), ასევე ლიტურგიულად ინგლისის ქალაქებში ექსეტერსა და ვინჩესტერში. ბრეტანში რამდენიმე ადგილის სახელი, როგორიცაა ლოკბრევალერი, შესაძლოა ბრანვალადერისგან იყოს წარმოქმნილი.

სტატიის წყარო: Two Saints of the Channel Islands: Helier and Branwalader