მღვდელმოწამენი: ემელიანე ეპისკოპოსი და მასთან ერთად ილარიონი, დიონისე და ერმიპე აღმოსავლეთ სომხეთში დაიბადნენ და ცხოვრობდნენ. მშობლების გარდაცვალების შემდეგ სამივე ძმამ მოძღვართან, მამა ილარიონთან ერთად სამშობლო დატოვეს და იტალიაში ჩავიდნენ. იქ წმინდა ემელიანე დაუცხრომლად ქადაგებდა სახარებას წარმართთა შორის. თავისი მკაცრი, ღვთივსათნო ცხოვრებით მან იქაური ქრისტიანების დიდი პატივისცემა დაიმსახურა და მათ ის ქალაქ ტრებიის ეპისკოპოსად დაადგინეს. რომის პაპმა მარკელინემ მას მღვდელმთავრად ხელნი დაასხა. ტრებიაში დამკვიდრებული მღვდელმთავარი მრავალი წარმართი მოაქცია ქრისტესკენ, რისთვისაც შეიპყრეს და იმპერატორ მაქსიმიანეს წარუდგინეს სამსჯავროზე. ემელიანემ ხელისუფალს შესთავაზა, რომ თვითონ დარწმუნებულიყო ქრისტესადმი აღვლენილი ლოცვის ძალაში. მოიყვანეს დავრდომილი, რომელსაც დიდი ხნის წინ დასცემოდა დამბლა და ლოგინად იყო ჩავარდნილი. ქურუმები მის განკურნებას ბევრს ეცადნენ, მაგრამ ამაოდ, მაშინ წმინდა ემელიანემ ილოცა და სნეულს იესო ქრისტეს სახელით უბრძანა, წამომდგარიყო. ისიც, სრულიად ჯანმრთელი წამოდგა და სიხარულით შინისაკენ გაიქცა. ეს სასწაული იმდენად გასაოცარი იყო, რომ იმპერატორი ქრისტიანული სარწმუნოებისადმი კეთილად განეწყო, მაგრამ ქურუმებმა გადაარწმუნეს, ეგ ქრისტიანი ჯადოს გიკეთებსო.

მაშინ მოწამე ჯერ ბორბალზე დააკრეს და სასტიკად აწამეს, შემდეგ ადუღებულ კალაში ჩააგდეს, მერე კი მხეცებს მიუგდეს დასაგლეჯად, მაგრამ იგი მაინც უვნებელი დარჩა. ხალხი ამას უცქერდა და შეძრწუნებული ყვიროდა: "დიდია ქრისტიანეთა ღმერთი! გაათავისუფლეთ მისი მონა!" ამ დღეს ათასმა კაცმა ირწმუნა ქრისტე და, განრისხებული იმპერატორის ბრძანებით ათასივე ამოხოცეს და წმინდა მოწამის გვირგვინით შემკულნი სასუფეველში შევიდნენ. ჭკუიდან გადასული ჯალათის ბრძანებით, ის მხეცებიც დახოცეს, რომლებმაც მღვდელმთავარს პირი არ დააკარეს, ემელიანე კი მადლობდა უფალს ამის გამო, რომ გარეული მხეცნიც ქრისტეს სადიდებლად იხოცებოდნენ. წმინდა ემელიანე ძმებთან და მოძღვართან ერთად საპყრობილეში ჩაყარეს. ილარიონს, დიონისეს და ერმიპეს წამების შემდეგ თავები მოჰკვეთეს. წმინდა ემელიანე ქალაქგარეთ გაიყვანეს და იქ დასაჯეს სიკვდილით. როცა ჯალათმა ნეტარს ქედზე მახვილი დაჰკრა, იგი ცვილივით გაიღუნა და ვერანაირი ზიანი ვერ მიაყენა უფლის რჩეულს. ჯარისკაცები წმინდა მამას ფეხებში ჩაუვარდნენ, შენდობა სთხოვეს და ჭეშმარიტ ღმერთად. წმინდა მღვდელმოწამე ემელიანემ მუხლმოდრეკილმა მათთვის ილოცა, მერე კი უფალს შესთხოვა, მოწამებრივი აღსასრულის ღირსი გაეხადა. შეისმინა ღმერთმა მისი ვედრება: მას თავი მეორე ჯალათმა მოჰკვეთა და ჭრილობიდან რძე წამოვიდა, ამის ნახვის შემდეგ მრავალმა წარმართმა ჭეშმარიტ ღმერთად ირწმუნა ქრისტე. წმინდა მოწამე დაახლოებით 300 წელს აღესრულა.

ხატის წყარო