წმინდა ერმოგენი დაიბადა 1530 წელს ღარიბ ოჯახში. აღიზარდა ყაზანის ფერისცვალების მონასტერში. მღვდლად მსახურობდა წმინდა ნიკოლოზის სახელობის ეკლესიაში. წმინდანის ყაზანში მსახურების წლებში მოხდა ყაზანის ღვთისმშობლის სასწაულმოქმედი ხატის გამოჩინება. მეუღლის გარდაცვალების შემდეგ ის მონაზვნად აღიკვეცა, და ფერისცვალების მონასტრის იღუმენი გახდა. 1589 წელს მას ყაზანის ეპისკოპოსად ხელი დაასხეს და განაგრძო ადგილობრივი თათრების ქრისტეს რწმენაზე მოქცევა. ამის გარდა წმინდა ერმოგენი წერდა წმინდანთა ცხოვრებას და საღვთისმეტყველო ტრაქტატებს მართლმადიდებლობის დასაცავად. ბორის გოდუნოვის სიკვდილის შემდეგ ტახტს მემკვიდრე არ დარჩა და სამეფო ტახტი გრიგოლ ოტრეპევმა მიისაკუთრა - თავი ივანე მრისხანეს ბოლო შვილად გამოაცხადა, რომელიც საეჭვო ვითარებაში გარდაიცვალა და მოისურვა პოლონეთის მეფის ასულის ცოლად შერთვა. ეპისკოპოსთაგან ერთადერთი წმინდა ერმოგენი შეეწინააღმდეგა ამ ქორწინებას მართლმადიდებლობის სახელით, რისთვისაც დააპატიმრეს და ერთი წელი იჯდა ციხეში ცრუ-დიმიტრის სიკვდილამდე. ტახტზე თავადი ივანე შუისკი ავიდა, მის დროს წმინდა ერმოგენი რუსეთის პატრიარქად აკურთხეს. მან უპირველესად აღადგინა მოსკოვის დამწვარი სტამბა და ბერძნული ტექსტების მიხედვით შესწორებული ლიტურგიკული წიგნების გამოშვება დაიწყო.

მიუხედავად პატრიარქის ყოველმხრივი დახმარებისა, აჯანყებულმა კაზაკებმა პატრიარქი ჩამოაგდეს და მის ნაცვლად ვინმე დიმიტრი დაადგინეს. მდგომარეობით ისარგებლა პოლონეთის მეფე სიგიზმუნდმა და მოსკოველებს თავისი ვაჟის, ვლადისლავის გამეფება შესთავაზა. დაჰპირდა, - მართლმადიდებლობას მიიღებსო. პატრიარქმა ერმოგენმა მოითხოვა, ტახტზე ასვლამდე მიეღო მართლმადიდებლობა. მან დაუგზავნა წერილები რუსულ ქალაქებს და ოკუპანტებისა და მოჯანყეთაგან მოსკოვის გათავისუფლებისკენ მოუწოდა. ოკუპანტებმა 1611 წელს პატრიარქი ციხეში ჩააგდეს. ამასობაში რუსეთის ჯარები მოსკოვის საიერიშოდ ემზადებოდნენ. პოლონელებმა პატრიარქი ციხიდან გამოიყვანეს და ამ თავდასხმის თავიდან აცილება მოსთხოვეს. პატრიარქი უარზე დადგა: "რას მემუქრებით? მე მხოლოდ ღვთისა მეშინია. თუ თქვენ გახვალთ მოსკოვიდან, მოვუწოდებ რუს მხედრობას, დატოვონ ქალაქი, მაგრამ თუ დარჩებით, ვაკურთხებ მათ, რომ წინ აღგიდგნენ და მართლმადიდებლური სარწმუნოების დასაცავად სისხლი დასთხიონ". თუმცა შიდა უთანხმოების გამო რუსები დამარცხდნენ. ნიჟნი-ნოვგოროდში ახალი რაზმები შეიკრიბა. პატრიარქმა მათ მისწერა: "თუ თქვენ რწმენისთვის ეწამებით, ღმერთი შეგინდობთ ცოდვებს, როგორც ამ ცხოვრებაში, ასევე მომავალ საუკუნო სიცოცხლეში". რაც უფრო უახლოვდებოდა ჯარი მოსკოვს, მით მეტად მძიმდებოდა ციხეში მისი ყოფნის პირობები. წმინდა ერმოგენი შიმშილისა და წყურვილისაგან გარდაიცვალა 1612 წლის 17 თებერვალს, მოსკოვის გათავისუფლებამდე რამდენიმე თვით ადრე. მღვდელმოწამის ცხედარი მადლიერმა ხალხმა ჩუდოვის მონასტერში დაკრძალა, 1652 წელს მისი უხრწნელი სხეული მიძინების ტაძარში გადაასვენეს. რუსეთის ეკლესიის უწმინდესმა სინოდმა 1913 წლის 12 მაისს იგი წმინდანად შერაცხა და მისი მოსახსენიებელი დღეებიც დაადგინა: 17 თებერვალი - მიცვალება (ცნობები წმინდა ერმოგენის ცხოვრებისა და მოღვაწეობის შესახებ ამ დღის საკითხავშია ჩართული) და 12 მაისი - კანონიზაციის დღე.