სრულწლოვანების მიღწევისას კანონიერად დაქორწინდა, და მას ორი ქალიშვილი შეეძინა. ერთმა მუსულმანმა ტრიანდაფილის ცოლი წაართვა და, მუსულმანურ რწმენაზე მოაქცია რა, თავის ჰარემში მოათავსა. ტრიანდაფილმა დაიწყო გულმოდგინედ ღმერთისადმი ლოცვა, სთხოვდა რა მას მეუღლე ჭეშმარიტი შემეცნების ნათლისკენ მოექცია. მაგრამ ამავე დროს ის თავისი ქალიშვილებისთვისაც შიშობდა, ეშინოდა, რომ ისინიც არ დამორჩილებოდნენ მათი დედის ბედს, ამიტომ ისინი თავის ნათესავებთან გაგზავნა, სთხოვდა რა დახმარებოდნენ უბედურებს.
გულმოდგინე ლოცვის გარდა, ის ფარულად სხვების მეშვეობით არწმუნებდა ცოლს მუსულმანური რწმენა დაეტოვებინა. მალე ტრიანდაფილის ცოლმა ზიზღი იგრძნო მუსულმანური რწმენის მიმართ, გონს მოეგო, მწარედ მოინანია თავისი დაცემა და გადაწყვიტა კვლავ ქრისტიანობა მიეღო. მაგრამ იცოდა რა, რომ თვითონ რთული იყო გამტაცებლის ხელიდან გამოსვლა, მან ტრიანდაფილს შესთავაზა მოჩვენებით მიეღო მუსულმანური რწმენა, შემდეგ კი სასამართლოთი მოეთხოვა მისი დაბრუნება; სხვა გზებით შეუძლებელი იყო ჰარემიდან მისი გათავისუფლება. შემდეგ კი, როცა ის გათავისუფლდებოდა, ისინი დატოვებდნენ წუთისოფელს და წავიდოდნენ: ის - წმინდა ათონის მთაზე, სადაც, ბერად აღკვეცილი, შეევედრებოდა ღმერთს და პატიებას სთხოვდა თავისი უნებლიე დაცემისთვის, ხოლო ის - ქალთა მონასტერში, სადაც, მის მსგავსად, მონანიებით მოიშუშებდა თავის ჭრილობებს.
ტრიანდაფილმა ცოლის გასათავისუფლებლად გადაწყვიტა მისი სურვილი შეესრულებინა, ბაძავდა რა მოციქულ პავლეს, რომელიც ძმათა გადასარჩენად თვითონ სურდა ქრისტესგან განკვეთილი ყოფილიყო (რომ. 9, 3). იმედი ღმერთზე დაამყარა და სასამართლოში წავიდა, სადაც განაცხადა თავისი სურვილის შესახებ მიეღო მუსულმანური რწმენა იმ პირობით, რომ მას ცოლს დაუბრუნებდნენ. ტრიანდაფილის სურვილი დაუყოვნებლივ შესრულდა: ის მუსულმანურ რწმენაზე მოაქციეს და წინადაცვეთის შესრულების შემდეგ ცოლი დაუბრუნეს. ცოლის მიღების შემდეგ ტრიანდაფილი თუმცა გარეგნულად მაჰმადიანურ კანონს მისდევდა, მაგრამ ფარულად ცოლთან ერთად ქრისტიანობას აღიარებდა და ყველა საეკლესიო წესს ასრულებდა. მაგრამ, როგორც არ უნდა დაემალათ თავიანთი საიდუმლო, თურქებს მაინც ეჭვი ეპარებოდათ მათ ღალატში, ამიტომ მკაცრად დაუწყეს თვალთვალი.
თავისი ქალიშვილები ნათესავებს ჩააბარა და გამოემშვიდობა რა მათ, ის ფარულად, ცოლთან ერთად გაემგზავრა ქალაქ ენოსში (თანამედროვე ენეზი თურქეთში), იქიდან კი ზღვით კიდონიაში, სადაც ის დედათა მონასტერში დატოვა, თვითონ კი ათონზე წავიდა.
მონაზვნობა
წმინდა მთაზე ჩასვლისას, ტრიანდაფილი ღირსი ათანასეს ლავრის ძმობაში შევიდა, სადაც გულმოდგინედ იღვწოდა სამონაზვნო ღვაწლში, ფარულად ღვრიდა მწარე ცრემლებს და მოწყალე ღმერთს სთხოვდა უნებლიე ცოდვა ეპატიებინა. წინამძღვარმა, დაინახა რა მისი გულმოდგინება სათნო ცხოვრების მიბაძვაში, ბერად აღკვეცა ტიმოთეს სახელით. მორჩილებებს განსაკუთრებული გულმოდგინებით ასრულებდა, უბოროტობითა და ღრმა სიმდაბლით შეიმკობოდა. ლავრაში დაახლოებით შვიდი წელი იცხოვრა.
შეიტყო რა მოწამე აღათანგელოს ესფიგმენელის მოწამეობრივი ღვაწლის შესახებ, გადაწყვიტა, რომ მანაც თავისი უარყოფისთვის, წმინდა აღათანგელოსის მსგავსად, უნდა აღიაროს მუსულმანების წინაშე ქრისტე ჭეშმარიტ ღმერთად, შემდეგ კი მოწამეობრივი აღსასრული მიიღოს.
თუმცა, თავისი ძალების გამოუცდელად, არ გადაწყვიტა მომზადებისა და გამოცდილი ბერების რჩევის გარეშე მიჰყოლოდა თავის განზრახვას. სურდა რა თავი გამოეცადა, ლავრის წინამძღვრის კურთხევით ესფიგმენის მონასტერში გადავიდა, სადაც თავი წინამძღვრის ხელმძღვანელობას მიანდო, რომელიც ბერ გერმანესთან ერთად მონაწილეობდა წმინდა აღათანგელოსის მოწამეობრივი ღვაწლისთვის მომზადებაში. აქ ტიმოთე მალე სქემაში აღიკვეცა და წინამძღვრის ხელმძღვანელობით დაიწყო თავის მომზადება იესო ქრისტეს სახელისთვის ტანჯვის მისაღებად.
ტიმოთე ყოველდღე ლოცულობდა მოწამე აღათანგელოს წმინდა ნაწილებთან და ევედრებოდა წინამძღვარს მოწამეობრივი ღვაწლისთვის კურთხევა მიეცა. მაგრამ წინამძღვარმა, სურდა რა ტიმოთე გამოეცადა და თითქოს არ ისმენდა მის თხოვნას, უარი უთხრა თავის კურთხევაზე, რამაც, თუმცა, ოდნავადაც არ შეაშფოთა ტიმოთე, რომელმაც თავისი ღრმა სიმდაბლისა და უსიტყვო მორჩილების გამო, წინამძღვრის სიტყვები მიიღო როგორც თვით უფლისა. ამასობაში საკმაოდ დიდი დრო გავიდა. ტიმოთე არა მხოლოდ არ შესუსტებულა თავის განზრახვაში, არამედ ხშირად ახსენებდა კიდეც ამის შესახებ, ითხოვდა რა მოწამეობრივ ღვაწლზე გაშვებას.
როდესაც გამოცდილმა ხელმძღვანელმა დაინახა ტიმოთეს უცვლელი და მტკიცე აზრი, დათანხმდა და, აკურთხა რა, წერილით გააგზავნა მირიოფიტის ეპარქიაში პროპონტიდის (მარმარილოს ზღვის ძველი სახელწოდება) ნაპირებზე მღვდელმონაზონ გერმანესთან, წმინდა აღათანგელოს ყოფილ თანამგზავრთან, რომელიც იმ დროს იქ იმყოფებოდა საეკლესიო საქმეებისთვის, სთხოვდა რა მას მოემზადებინა ტიმოთე მოწამეობრივი ღვაწლისთვის.
წინამძღვართან გამომშვიდობებისას ტიმოთემ დაიწყო მისგან კურთხევის თხოვნა თავის ქალიშვილებთან გამოსათხოვებლად, მაგრამ წინამძღვარმა უარი უთხრა. როდესაც ტიმოთე გადიოდა სოფელს, სადაც მისი ქალიშვილები ცხოვრობდნენ, მათ შეიტყვეს ამის შესახებ და გაიქცნენ მშობლის დასაწევად, მაგრამ ტიმოთემ, მოიხედა რა და დაინახა მისკენ მორბენალი შვილები, გაქცევა დაიწყო. არც ვედრებამ, არც ცრემლებმა ვერ შეაჩერეს კურთხევის აღმასრულებელი მორჩილი, რომელიც მათგან გარბოდა მანამ, სანამ ისინი უკან არ დაბრუნდნენ სოფელში. ამგვარად, ტიმოთემ მორჩილების მცნების გამო უგულებელყო მშობლიური სიყვარული.
პროპონტიდაში მისვლისას მან მოძებნა ბერი გერმანე, რომელსაც გადასცა წერილი ესფიგმენის წინამძღვრისგან. წერილის წაკითხვის შემდეგ გერმანემ სიხარულითა და ძმური სიყვარულით მიიღო ტიმოთე, როგორც მომავალი მოწამე, და სტუმართმოყვარედ მისცა მას თავშესაფარი.
რამდენიმე დღის შემდეგ, დაინახა რა ტიმოთეს სიმტკიცე განზრახვაში, აკურთხა იგი მოწამეობრივ ღვაწლზე. ამასთან გამოჩნდა ტიმოთეს მიმდევარიც, მღვდელმონაზონი ექვთიმე (მამა ექვთიმე მშვიდობიანად გარდაიცვალა ათონის მთაზე, პანტოკრატორის მონასტერში 1852 წელს), რომელმაც, დაინახა რა მამაცური გადაწყვეტილება, აღიგზნო გულმოდგინებით, მოისურვა მასთან ერთად ეტანჯა ქრისტესთვის და მოწამეობრივი აღსასრული მიეღო.
მოწამეობრივი ღვაწლი
გერმანემ, გაამხნევა რა თავისი დარიგებებით, უბრძანა მათ საერო ტანსაცმელში გადაცმულიყვნენ, წასულიყვნენ სოფელ კისანიში და იქ შეხვედროდნენ მუსულმანურ რწმენაზე მოქცეულ ქრისტიანებს, რათა მათში აღეძრათ გულმოდგინება ქრისტიანულ რწმენაზე დაბრუნებისთვის.
ბრძანების მოსმენის შემდეგ ტიმოთემ დაიწყო ბერისთვის თხოვნა, ნება დაერთო თავის ქალიშვილებთან გამოსამშვიდობებლად. მაგრამ ბერმა, წინასწარ ხედავდა რა, თუ რა ზიანი შეიძლებოდა მიეღო ამ შეხვედრისგან, აუკრძალა მას და სიმშვიდით უთხრა: "შვილო! ნუ მოიხედავ უკან, არამედ წადი ღვთის მადლით მოწამეობაზე, რაშიც დაგეხმაროს შენ შენი გამაძლიერებელი სოფლის მაცხოვარი. რაც შეეხება შენს ქალიშვილებს, გაძლევ სიტყვას, რომ შენი მოწამეობრივი ღვაწლის შესრულების შემდეგ მე თვითონ მოვინახულებ მათ".
კურთხევითა და ლოცვით გზადანალოცნი, ექვთიმე და ტიმოთე გაემგზავრნენ კისანიში. იქ შევიდნენ ტიმოთეს ნაცნობის, ერთი ყოფილი ქრისტიანის, ახლა კი განდგომილის სახლში. ჩვეულებრივი მისალმების შემდეგ ტიმოთემ დაიწყო განდგომილის დარწმუნება კვლავ ქრისტესკენ მოქცეულიყო, ემუქრებოდა საუკუნო ტანჯვითა და იმ სიკეთეთა დაკარგვით, რომლებიც გამზადებულია ქრისტეს მიმდევრებისთვის. მაგრამ გაბოროტებულმა განდგომილმა მადლიერების ნაცვლად კეთილი რჩევებისთვის დააბეზღა ისინი მოსამართლესთან, რომელმაც დაუყოვნებლივ ბრძანა წმინდა მოწამეების სასამართლოში მიყვანა.
როდესაც წმინდა მოწამეები მივიდნენ სასამართლოში და წარსდგნენ მოსამართლის წინაშე, თამამად აღიარეს თავი ქრისტიანებად, ამხელდნენ რა მაჰმადიანთა შეცდომას და ცრუ რწმენას. მოსამართლემ, მოისმინა რა გმობა თავისი რწმენისა, რისხვით აღიგზნო, უბრძანა მსახურებს მაგრად შეეკრათ წმინდა მოწამეების ხელები უკნიდან და, თვლიდა რა მათ დანაშაულს მისი ხელისუფლების არაქვემდებარედ, გაგზავნა ადრიანოპოლში. ამასთან მსახურებმა მხეცური გულმოდგინება გამოიჩინეს: მათ წმინდა ტიმოთეს ხელები ისე მჭიდროდ შეკრეს, რომ მისი მხრები თითქმის შეერთდა.
მეორე დღეს ჩავიდნენ ადრიანოპოლში. აქ მათ შეიტყვეს, რომ ერთი დღით ადრე ქრისტეს ორმა მოღვაწემ, მღვდელმონაზონმა ნიკოლოზმა და ბერმა ბარნაბამ, მამაცურად აღიარეს ქრისტიანული რწმენა და რომ მოსამართლის მოკლე დარიგების შემდეგ ბრძანეს სხვადასხვა საპყრობილეში ჩაეგდოთ ისინი და, ფეხებზე ბორკილებში დაედოთ, ყოველდღე ეცემათ ტერფებზე ერთი თვის განმავლობაში, ყოველდღე ორ-ორი დარტყმის დამატებით, ოცდათვრამეტი დარტყმით დაწყებული. ამ ცნობამ გაამხნევა ექვთიმე და ტიმოთე, და ისინი სიხარულით ელოდნენ ტანჯვას მათი მოყვარული ქრისტესთვის.
როდესაც წმინდა მოწამეები ექვთიმე და ტიმოთე მიიყვანეს სასამართლოში, მოსამართლეებმა, დაინახეს რა მათი შეუდრეკელობა, ჩვეულებრივი დარიგებების შემდეგ ბრძანეს მღვდელმონაზონი ექვთიმე საპყრობილეში ჩაეგდოთ და ეცემათ ტერფებზე ზუსტად ისე, როგორც ნიკოლოზი და ბარნაბა, ტიმოთე კი დასჯის გარეშე დატოვეს, განუცხადეს რა მას, რომ თუ ის ერთი თვის განმავლობაში არ მოექცეოდა მუსულმანურ რწმენაზე, სიკვდილით დასჯიდნენ.
ორი დღის შემდეგ ჩამოვიდა ადრიანოპოლში ტიმოთეს ბერი, გერმანე, რომელმაც საპყრობილეში წმინდა მოწამეების ფარულად მოსანახულებლად გაგზავნილისგან შეიტყო, რომ მათ სურდათ ქრისტეს წმინდა საიდუმლოთა ზიარება. ამიტომ ბერი დაუყოვნებლივ წავიდა პატრიარქის სახლის ეკლესიაში, აიღო იქ რამდენიმე ნაწილი ანტიდორისა და იმავე დღეს სამი ნაწილი გაუგზავნა წმინდა მოწამეებს იმ ქრისტიანთან ერთად, რომელმაც შეატყობინა მათი სურვილი ეზიარათ ქრისტეს ხორცი და სისხლი; მოკლე წერილში კი ატყობინებდა ტანჯულებს, რომ ხვალ თვითონ მივიდოდა მათთან საპყრობილეში.
მეორე დღეს გერმანემ, შეიტყო რა ერთი ქრისტიანისგან, რომ იმ საპყრობილეში, სადაც ექვთიმე და ტიმოთე იმყოფებოდნენ, სვამდნენ მოვალეებს, ასევე გადასახადების გადაუხდელობისთვისაც, დაიწყო თხოვნა, რომ მასზე ეჩივლათ გადასახადების ამკრეფისთვის, თითქოს მას არ გადაეხადა კანონიერი გადასახადი. როგორც კი ამკრეფმა მოისმინა ამის შესახებ, მაშინვე მივიდა სასტუმროში, სადაც გერმანე გაჩერდა და, გამოიძახა რა ის, დაიწყო გადასახადების გადახდის ქვითრის მოთხოვნა. და რადგან გერმანეს არა მხოლოდ ქვითარი არ აღმოაჩნდა, არამედ ფულიც, ამკრეფმა ის საპყრობილეში გაგზავნა, იქ მასწავლებელი შეხვდა თავის მოწაფეებს, მათ მთელი ღამე ღვიძილსა და ლოცვაში გაატარეს. ღამისთევის დასრულების შემდეგ ქრისტეს მოწამეებმა აღსარება თქვეს თავიანთ ბერთან და ეზიარნენ ქრისტეს წმინდა საიდუმლოებს. როგორც კი გათენდა, გერმანე გამოისყიდეს ღვთისმოსავმა ქრისტიანებმა და ის გაათავისუფლეს.
რამდენადაც სასტიკად არ სცემდნენ ჯალათები მარტვილებს ტერფებზე, ქრისტეს მოწამეები ჩვეულებრივი კვნესის ნაცვლად ხარობდნენ და მადლობას სწირავდნენ მიყენებული დარტყმებისთვის. ჯალათებს კი ყოველი ცემის შემდეგ ხელები უსუსტდებოდათ.
ერთ-ერთ დღეს მოსამართლეებმა მოითხოვეს ტიმოთე სასამართლოში მიეყვანათ და, დაინახეს რა სხვადასხვა მაცდური დაპირებებისა და მუქარის შემდეგ მისი შეუდრეკელობა, ბრძანეს მისთვის თავი მოეკვეთათ და სხეულთან ერთად მდინარეში გადაეგდოთ. ეს შეასრულეს კიდეც ჯალათებმა 1820 წლის 29 ოქტომბერს.
სურდა რა შეეძინა თუნდაც მისი სისხლიანი სამოსი, ბერმა გერმანემ შესთავაზა ჯალათებს მნიშვნელოვანი თანხა და მიიღო სასურველი. შემდეგ ამ ძვირფასი ტვირთით გაემგზავრა წმინდა მთაზე. გაიარა რა იმ სოფლის გვერდით, სადაც წმინდა ტიმოთეს ქალიშვილები ცხოვრობდნენ, გერმანე შევიდა მათთან, შეატყობინა მათ სასიხარულო ამბავი მათი მამის მოწამეობრივი აღსასრულის შესახებ და მოუჭრა მათ ნაწილი წმინდანის სამოსისა. ათონის მთაზე ესფიგმენის მონასტრის ძმებმა შეხვდნენ მოწამის სამოსს ლიტანიობით, პატივით შეიტანეს იგი ეკლესიაში და დაასვენეს ყუთში წმინდა მოწამე აღათანგელოსის სამოსთან ერთად.
