ჩვენი სტუმარი გახლავთ ბორჯომისა და ბაკურიანის მთავარეპისკოპოსი სერაფიმე (ჯოჯუა).

- დავიბადე 1961 წელს სოხუმში. მამაჩემი - ილია ჯოჯუა პროფესიით გეოლოგი გახლდათ. წლების მანძილზე მოღვაწეობდა საზღვარგარეთ: ვიეტნამში, გერმანიაში... დედაჩემი - ანგელინა მარგველაშვილი ქუთაისელია. იგი იმდენად თავდადებული ადამიანია, რომ აფხაზეთის ომის დროს სოხუმი არ დაუტოვებია და დღესაც იქ ცხოვრობს. მყავს 10 და 11 წლით უფროსი და-ძმა და ტყუპისცალი და.

ბავშვობიდანვე აღმომაჩნდა ხატვის ნიჭი და სამხატვრო სკოლაში შემიყვანეს. სკოლის დამთავრების შემდეგ ჯარში ვიმსახურე. 1984 წელს ჩავირიცხე სამხატვრო აკადემიის არქიტექტურის ფაკულტეტზე.

მამაჩემი კომუნისტი იყო, მაგრამ სამღვდელოებას არასდროს განიკითხავდა. დედაჩემი ღრმად მორწმუნე იყო. ბაბუაჩემის - კონსტანტინე მარგველაშვილის ოჯახში შვილები იზრდებოდნენ ეკლესიური წეს-ჩვეულებების სრული დაცვით (მარხვის შენახვა, დღესასწაულების აღნიშვნა და ა.შ.). ბავშვობაში დედა მასწავლიდა ძილის წინ პირჯვრის გამოსახვას, ლოცვას. მე ვიცოდი, რომ არსებობდა ღმერთი - ყოვლისმხილველი; რომ არ შეიძლებოდა ცოდვის ჩადენა, მშობლის უნებართვოდ მოქმედება და ა.შ. ასე რომ, ღვთის შიში ბავშვობაშივე ჩამინერგეს. ეკლესიურ წიაღს პირველად სტუდენტობისას ვეზიარე. ეს იყო 1985-86 წლებში. წარუშლელი შთაბეჭდილება მოახდინა ჩემზე უწმინდესის პირველად ნახვამ სიონში.

სტუდენტობის დროს, როგორც დღეს ბევრ ახალგაზრდას, გამიჩნდა სურვილი, საცხოვრებლად ამერიკაში წავსულიყავი. ვფიქრობდი, რომ ჩემი სამოთხე და სასუფეველი იქ იყო. ვოცნებობდი, ოჯახიც იქ შემექმნა. ამასობაში აკადემიაც დავამთავრე და არქიტექტორად დავიწყე მუშაობა. შინაგან დაუკმაყოფილებლობას ყოველთვის ვგრძნობდი. ამ დროს იწყებოდა ეროვნული მოძრაობა. მიუხედავად იმისა, რომ მიყვარდა მოსკოვი, ვოცნებობდი ევროპაზე, ამერიკაზე, გულისგულში ყოველთვის ვგრძნობდი, რომ ბუნებით ქართველი ვიყავი და საქართველო იყო ჩემთვის ძალიან მნიშვნელოვანი. ამის გასარკვევად ეკლესიაში სიარული გადავწყვიტე. ამ დროს მე უკვე ვყალიბდებოდი როგორც მრევლის წევრი. პატრიარქის და მამა ზაქარია ძინძიბაძის ქადაგებების მოსმენამ გადამაფიქრებინა საქართველოდან წასვლა. მადლობელი ვარ ჩემი თანამშრომლის, გიორგი ჭკუასელისა, რომელმაც ეკლესიაში წასვლა მირჩია. ანჩისხატისა და სიონის ტაძარში დავდიოდი.

მე და გიორგი ჭკუასელი, როგორც არქიტექტორები, ახალი შუამთის მონასტერში წავედით. საკურთხევლის (კანკელის) პროექტი უნდა გაგვეკეთებინა. 1991 წლის გაზაფხული იყო. ახალი შუამთის მონასტერში გავიცანი ბერი მამა სერაფიმე (კიკონიშვილი). იმ დღეს გადავწყვიტე, ცოლი არასოდეს მომეყვანა. რამდენიმე დღე შუამთის მონასტერში ვიცხოვრე ტიპიკონის თანახმად, რამაც უდიდესი შთაბეჭდილება მოახდინა ჩემზე. მაშინდელი ალავერდელი მიტროპოლიტისგან, მეუფე გრიგოლისგან (ცერცვაძე) იმ დღეებში ლოცვა-კურთხევა მივიღე. გავიფიქრე, ნეტავი ასეთი გავხდე-მეთქი. გამიჩნდა სურვილი, რომ წვერი მომეშვა, რაც ადრე ჩემთვის წარმოუდგენელი იყო. 1991 წლის მაისში ღმერთს აღთქმა მივეცი: ღმერთო, შემაძლებინე ბერობა-მეთქი.

წმინდა ნინოს გზაზე გავიცანი მეუფე იობი (აქიაშვილი), რომელიც იმხანად მარტყოფის მონასტრის წინამძღვარი გახლდათ. მთელი ეს გზა ლოცვაში გავატარე. მეუფე იობსაც დავუახლოვდი. მითხრა, - გამჩნევ, ბერობა გინდა და ჩემთან მონასტერში წამოდიო. ასე დავრჩი მარტყოფის მონასტერში მორჩილად. წასვლის წინ დედა მოვატყუე, - საეკლესიო მხატვრობის შესასწავლად მივდივარ-მეთქი. იგი დაწყნარდა. უკვე მორჩილის კაბით ვიყავი შემოსილი. დედის გულმა იგრძნო რაღაც და ჩემს დას დაურეკა - გაიგე, თამაზს (ასე მერქვა ერისკაცობაში) რა სჭირსო. ჩემი და მარტყოფში ჩამოვიდა. რამდენიმე დღეში დედაჩემმაც მომაკითხა. საყვედური არ დასცდენია. მითხრა, - რადგანაც ასეთი გზა აირჩიე, გლოცავო. მანამდე უკითხავს ჩემი დისთვის: - გამოქვაბულებში ცხოვრობენო (ზოგიერთს ახლაც ჰგონია, რომ ბერ-მონაზვნები გამოქვაბულებში ცხოვრობენ)? რომ ჩამოვიდა და ნახა ეს მშვენიერი მონასტერი, დამშვიდდა.

მორჩილებაში მნახა უწმინდესმა. როდესაც დავინახე, მახსოვს, დიდი ჩექმები მეცვა. თავს ვერ მოვერიე, გავიქეცი კურთხევის ასაღებად. მუხლი მოვიყარე და ასი მეტრი ხოხვით მივეახლე. უწმინდესმა შემომხედა, - შენ რომელი ხარო. ვუპასუხე: მორჩილი აკაკი გახლავართ-მეთქი. ჩვენს წინამძღვარს, მეუფე იოსებს რაღაც უთხრა და სამ დღეში გამომიძახა. ფოკაში წინამძღვრად დამნიშნეს. მცხეთაში მამა გაბრიელმა (ურგებაძე) დამლოცა. მანტია არ მქონდა და მამა გაბრიელმა თავისი მანტია გამოიტანა (რომლითაც სურათშია შემოსილი). ამ მანტიით აღმკვეცა მეუფე დანიელმა 1992 წლის მარიამობას ვარძიაში.

როგორ დამარქვეს სახელი სერაფიმე? მორჩილობისას პირველად წავიკითხე მამა სერაფიმე საროველის ცხოვრება. არ შეიძლება განსაკუთრებული სიყვარულითა და მოწიწებით არ განიმსჭვალო ამ წმინდანის მიმართ. წმინდა სერაფიმე საროველი რომ მიყვარდა, ეს იცოდა უწმინდესმაც. მას ჰქონდა წმინდა სერაფიმე საროველის ხატი. მასზე დამაგრებული იყო იმ ქვის ნატეხი, რომელზეც ღირსი მამა ათასი დღე-ღამე ლოცულობდა. ვოცნებობდი, ნეტავ ეს ხატი ჩემი იყოს-მეთქი. უწმინდესმა დამლოცა და მაკურთხა ამ ხატით. როდესაც ოთახიდან გავედი, მეუფე დანიელისთვის უთქვამს - სერაფიმე დაარქვიო. ხშირად ასე არ ხდება. წინასწარ არ ეუბნებიან, რა სახელს დაარქმევენ აღსაკვეცს. აღკვეცის დროს უცნაური გრძნობა ეუფლება ადამიანს, ცრემლები მოსდის... ბერად აღკვეცის წუთები მართლაც საკრალურია.

ფოკაში დიდი მონასტრული სკოლა გავიარე, რისთვისაც მადლობელი ვარ ღვთისა. ეს იყო უმკაცრესი ადგილი, უდაბნო, ეს იყო წლები, როცა ჩვენ ვფუძნდებოდით ჯავახეთში. ბევრი სიძნელე გადავლახეთ, მათ შორის შეურაცხყოფაც. პირველ თვეებში პირდაპირ გვეუბნებოდნენ: - რატომ ჩამოხვედით, ეს ჩვენი მიწააო. უკვირდათ, რადგან 200-300 წლის მანძილზე ქართველი კაცი არ უნახავთ იმ მიდამოებში. სამნახევარი წელიწადი ფარავნის ტბაზე ვიყავი. მაშინ არაფერი არ გვქონდა: არც მანქანა, არც ტელეფონი... მცირედი შემოწირული ძღვენიც კი გვიკვირდა და გვიხაროდა. წყალს ზამთარ-ზაფხულ ფარავნის ტბიდან ვეზიდებოდით.

1995 წელს ეპისკოპოსად მაკურთხეს სვეტიცხოველში. ეს იყო დიდ ხუთშაბათს, მირონის კურთხევის დღეს. მე, მეუფე იოსები და მეუფე ისაია მაშინ შედარებით ახალგაზრდა ეპისკოპოსები (34-35 წლისანი) ვიყავით.

მონასტერში მისვლამდე უფრო ვყოყმანობდი: იქნებ არ ღირს ბერად აღკვეცა, იქნებ მართლა დავბრუნდე ერში და კარგი არქიტექტორი გავხდე ან კარგი ოჯახი შევქმნა-მეთქი. მაგრამ მორჩილობაში ეს აზრები გამიქრა. როდესაც ადამიანი მიხვდება, რომ მისი გადაწყვეტილება ღმერთს უხარია, ბრძოლა ცხრება. ბევრი იმიტომ არ მიდის მონასტერში, რომ ბოროტი შთააგონებს, ვერ გაძლებ მონასტერშიო. სინამდვილეში კი ბევრს შესწევს მონასტერში ცხოვრების ძალა და უნარი. განსაკუთრებით ისეთ ახალგაზრდებს, რომელთაც მაინცდამაინც არ იზიდავთ გართობა.

წმინდა სერაფიმე საროველს ახალგაზრდა ქალები სთხოვდნენ კურთხევას, შეექმნათ ოჯახი. ღირსი მამა ზოგს ეუბნებოდა, - ეს არ არის ღვთის ნება, მონასტერში უნდა წახვიდეო. ზოგიერთს, ვინც მონასტერში წასვლაზე სთხოვდა კურთხევას, წმინდა მამა ოჯახის შექმნას ურჩევდა. ჩვენი ახალგაზრდობა დღეს ნაკლებად რომ მიდის მონასტერში, ეს უფრო მცირედმორწმუნეობის ბრალია.

მონასტერში ცხოვრებას სიძნელეები ახლავს. ამას ღმერთი უშვებს. თვით უფალმა გაიარა გოლგოთის გზა. მაგრამ განსაცდელი უნდა გადაიტანო არა სასოწარკვეთილებით, არამედ იმედით, სიმშვიდით, თავმდაბლობით (ყოველ შემთხვევაში, ამის მცდელობით).

ადამიანს აქვს ბევრი რამ, რაზეც სხვა ოცნებობს, მაგრამ მაინც სასოწარკვეთილია და ზოგჯერ თვითმკვლელობაზეც ფიქრობს. ეს იმას ნიშნავს, რომ მასში არ არის თავმდაბლობა და იგი სულ მცირე დაბრკოლებასაც კი შეურაცხყოფად და უდიდეს წყენად იღებს. სინამდვილეში არ აფასებს იმას, რაც აქვს, ეცოტავება.

მონასტერში მცხოვრებნი მადლობას სწირავენ უფალს, რომ ღვთის გზას ადგანან. დაცულნი არიან პრობლემებისგან, რაც ასე მძვინვარებს ერში: პოლიტიკური ვნებათაღელვა იქნება ეს, უზნეობის მომძლავრებული პროპაგანდა, დაძაბული ურთიერთობები ახალგაზრდებს შორის, მშობლებსა და შვილებს შორის, ნარკომანიის გამრავლება და ა.შ.

ჩემმა ძველმა მეგობრებმა, თანაკურსელებმა, ნათესავებმა დიდი სიყვარულით მიიღეს ჩემი გადაწყვეტილება. მე მათთვის მეუფე ვარ და ისინი არასდროს მომმართავენ ერისკაცობის დროინდელი სახელით, ზოგჯერ თვით დედაჩემიც კი. როდესაც სასულიერო პირს საერო სახელით მიმართავენ (ხანდახან მოფერებით - კნინობითი ფორმითაც კი), ეს იმ სასულიერო პირის შეურაცხყოფა კი არ არის, არამედ იმ წმინდანისა, რომლის სახელსაც იგი ატარებს. სასულიერო პირის მიმართ ყველას მოკრძალება მართებს.

მარტყოფის მონასტერში ჩემი მეგობრები მოვიდნენ და მითხრეს, - კიტოვანის ჯარები სოხუმში შევიდნენო. ეს კარგად არ დამთავრდება-მეთქი... მე, 30 წლის ახალგაზრდა, დარწმუნებული ვიყავი, რომ სამხედრო დანაყოფების აფხაზეთში შეყვანა აუცილებლად გამოიწვევდა აფხაზეთის დაკარგვას. ომის დროს ორჯერ ჩავედი სოხუმში. ამ დროს უკვე მღვდელმონაზონი ვიყავი. ვესაუბრებოდი ქართველობას. სოხუმში ბაბუაჩემის და მამაჩემის საფლავებია. ყოველთვის ვიცოდი, რომ აფხაზეთის დაკარგვაში რუსეთის ხელი ერია და მის გარეშე ვერ დავიბრუნებთ.

ჩემი პროფესია სასულიერო ასპარეზზეც გამომადგა. 7 წლის წინ უწმინდესი ბორჯომში ჩამობრძანდა. ამ დროს აქ ქალბატონი ნანი ბრეგვაძე ისვენებდა. უწმინდესს ვუთხარი, რა დიდი ტალანტი აქვს ქალბატონ ნანის-მეთქი. მან კი მიპასუხა: - კი მაგრამ, შენ შენს ტალანტს რატომ ფლავ მიწაშიო. ხატვის ნიჭს გულისხმობდა. უწმინდესის ნათქვამმა ჩამაფიქრა და გადავწყვიტე, ლიკანში პატარა ეკლესია მომეხატა, იქ, სადაც ცხონებულმა პეტრე იოსელიანმა პატარა სახლი გვაჩუქა. ეკლესია მოვხატე და ასე შევასრულე უწმინდესის კურთხევა.

ჯავახეთში რომ წავედი სამოღვაწეოდ, იქ ქართული მოსახლეობა დაჩაგრული იყო. სოფლებში წარმოდგენაც კი არ ჰქონდათ ეკლესიაზე, ლოცვაზე... ბორჯომში კი სულ სხვაგვარი ვითარებაა. მრევლი აქ ძალიან მოკრძალებული და თავმდაბალია. 12 წლის წინ ბორჯომში მხოლოდ ერთი ეკლესია მოქმედებდა. ახლა უკვე ხუთია. ეკლესიები სავსეა მრევლით. ამ ეკლესიებში 12 სასულიერო პირი მოღვაწეობს.

ჩვენი ქვეყნის, დროის, საზოგადოების უდიდეს სატკივრად მიმაჩნია ის, რომ ქართველ ხალხში ინერგება არაქართული, არაეკლესიური აზროვნება. ვწუხვარ, რომ არ ძლიერდება ქართული სოფლის მეურნეობა, იცლება სოფლები, ყველა ცდილობს დასახლდეს ან თბილისში, ან საზღვარგარეთ. ვწუხვარ, რომ წესრიგი, დისციპლინა კნინდება. ქრება უფროს-უმცროსობის იერარქია. მაგალითად, მოსწავლეს თამამად შეუძლია შეურაცხყოს მასწავლებელი. ახალგაზრდებს ჰგონიათ, რომ თუკი გააკეთებენ იმას, რაც მათ სურთ, დიდი სიკეთე იქნება. სინამდვილეში კი ეს კატასტროფაა. ერთადერთი გადამრჩენელი ძალა ეკლესიაა. გლობალიზაციის ეს გამოვლინებანი, როგორც წმინდა ილია მართალი გვასწავლის, უნდა გავატაროთ ქართულ საცერში. დამცველი მექანიზმი ქართული ხედვა უნდა იყოს. ჩვენს ბავშვებს ჩააგონებენ, ქართველი ერი ჩამორჩენილი, არადემოკრატიულიაო... სინამდვილეში ჩვენ უდიდესი ღირსებები გაგვაჩნია: კულტურა, სტუმრის პატივისცემა... პროპაგანდას უწევენ იმას, რაც ქართველი კაცისთვის სრულიად მიუღებელი და უცხოა. ეს არის ჩემი უდიდესი სატკივარი.

გისურვებთ წარმატებებს! ხშირად იკითხეთ წმინდა ილია მართლის ნაშრომები. როგორც მას უყვარდა თავისი მოძღვარი (ალექსანდრე ოქროპირიძე) და პატივს მიაგებდა მას, ისე უნდა გვიყვარდეს ჩვენც ჩვენი ეკლესია, ჩვენი მოძღვარი და ჩვენი პატრიარქი.

ღმერთმა დაგლოცოთ და გაგახაროთ!