სამოცდამეთერთმეტე ფსალმუნს განგვიმარტავს არქიმანდრიტი მაკარი (აბესაძე)

ფსალმუნის სათაურია "სოლომონისათვის ფსალმუნი". აქ არ იგულისხმება, რომ ეს ფსალმუნი უშუალოდ სოლომონისათვის არის მიძღვნილი, ან სოლომონის საქმეებზეა დაწერილი. ვიცით, რომ სოლომონი იყო კაცთა შორის უბრძნესი და ამიტომ სიმბოლურად სოლომონი შეიძლება ვუწოდოთ ქრისტეს, რამეთუ ჭეშმარიტი სოლომონი, ანუ ჭეშმარიტი ბრძენი, რომელსაც ვერანაირი ადამიანური სიბრძნე ვერ შეედრება, ეს არის უფალი და სწორედ ფსალმუნიც არის წინასწარმეტყველება ღვთის განკაცებისა და იმის შესახებ, თუ რა მოიმოქმედა უფალმა ჩვენი ხსნისათვის.

1. "ღმერთო, სასჯელი შენი მეუფესა მიეც და სიმართლე შენი ძესა მეუფისასა", - სასჯელი, ადამიანთა და საერთოდ, მთელი სამყაროს განსჯა მოცემული აქვს ძე ღვთისას, იესო ქრისტეს. მეუფე და ძე მეფისაი - ორივე შემთხვევაში იგულისხმება ქრისტე, ასევე ის, რომ ქრისტე არის სრულყოფილი ღმერთი და სრულყოფილი კაცი. ერთ ჰიპოსტასში არის ორი სრულყოფილი ბუნება, ღმერთი და კაცი. მამები გვეუბნებიან, რომ "მეუფე და ძე მეუფისა"-ში იგულიხმება ღმერთი და კაცი.

2. "განსაჯედ ერისა შენისა სიმართლით და გლახაკთა შენთა განკითხვით" - სამსჯავრო მიცემულია ქრისტესთვის, რათა თავისი სიმართლით განსაჯოს ერნი და გლახაკნი. რას ნიშნავს სიმართლით განსჯა? - შეიძლება ვიფიქროთ, რომ განსჯა მხოლოდ სასჯელს ნიშნავს. განსჯა ნიშნავს შეწყალებასაც. ღვთის განსჯა უპირველესად არის შეწყალება. აქ უწინარესად სწორედ ღვთისგან ადამიანთა მოდგმის შეწყალება იგულისხმება.

3. "მიიღეთ მთათა მშვიდობაი ერისაი და ბორცუთა სიმართლე" - ძე ღვთისას, მაცხოვრის მოსვლით მთელ ქვეყანაზე მშვიდობა და სიმართლე მოივლინაო, - წინასწარმეტყველურად ბრძანებს დავითი. ეს არ ნიშნავს, რომ მაცხოვრის მოსვლის შემდეგ მიწაზე მარტოდენ მშვიდობამ და სიმართლემ დაისადგურა და ბოროტება აღარ არის, მაგრამ ადამიანებს სიმართლე ეუწყათ, მშვიდობისაკენ, მარადიულ მშვიდობაში მიმავალი გზა გაეხსნათ. სწორედ ამას წინასწარმეტყველებს დავითი.

4. "განიკითხნეს გლახაკნი ერისანი და აცხოვნნეს ნაშობნი დავრდომილთანი და დაამდაბლოს ცილის მწამებელი" - ხოლო უფალი შეეწიოს გლახაკებს და აცხოვნოს "ნაშობნი დავრდომილთაი". გლახაკებში იგულისხმება სულიერად დაგლახაკებული კაცობრიობა, უპირველესად ისრაელიანები, რომლებიც იყვნენ ჭეშმარიტი ღვთის თაყვანისმცემლები, მაგრამ სულიერად დაგლახაკებულნი, თავიანთი სწავლების არასწორად გაგების გამო. "ნაშობნი დავრდომილთანი" არიან წარმართები. უფალი შეეწევაG"გლახაკებს" და აცხოვნებს "დავრდომილთა ნაშობთ", წარმართებს და დაამდაბლებს ცილის მწამებელთ - აქ უნდა ვიგულიხმოთ ბოროტი ძალების, დაცემული ანგელოზების დამდაბლება, რომ მათ ხელმწიფება აღარ აქვთ ადამიანებზე.

5. "და თანა-ეგოს მზისა და თარშისათა და ჭალაკთა ძღუენი შეწირონ მისა, მეფეთა არაბიაისთა და საბაისთა ძღუენი მიართუან მას" - მზის და მთვარის წინაშე - სანამ სამყარო იარსებებს, მანამდე იქნება ადამიანთა გამოხსნაო, ბრძანებს დავითი წინასწარეტყველურად. როდესაც მაცხოვარი ჯვარს ეცვა, მან გამოიხსნა კაცობრიობა, მაგრამ მეორედ მოსვლამდე, ვიდრე მზე და მთვარე იარსებებს, მანამდე იქნება ადამიანთა გამოხსნა, ადამიანთა ცხონება და განმზადება სასუფევლისათვის, ხოლო მას შემდეგ, რაც მზე და მთვარე აღარ იქნება, დადგება მარადიულობა, აღარ იქნება ხილული საყარო, თავისთავად აღარ იქნება ცხონებისკენ მიმავალი გზა, იმის გამო, რომ ამ პერიოდისათვის საბოლოოდ მოხდება განყოფა ბოროტებისა და სიკეთისა და ის ადგილი, სადაც ჩვენ ვცხოვრობთ, ანუ ის მდგომარეობა, რომელშიც დღევანდელი კაცობრიობა იმყოფება, აღარ იარსებებს, როდესაც ადამიანები თავისი ცხოვრებით ან დაემკვიდრებიან უფალთან, სასუფეველში, ან არ დაემკვიდრებიან. რა თქმა უნდა, ადამანებს შემდეგაც ექნებათ არჩევანი, ანუ თავისუფალი ნება, მაგრამ იმდენად მტკიცენი იქნებიან თავიანთ თავისუფალ ნებაში, რომ ერთნი სამარადისოდ სასუფეველში მოხვდებიან, მეორენი სამარადისო სატანჯველში.

6. "გარდამოხდეს ვითარცა წვიმაი საწმისსა ზედა და ვითარცა ცუარი, რაი ცურიან ქუეყანასა ზედა" - როგორც ცხვრის ტყავზე დაცემული წვიმა და წვრილი წვიმა, რომელსაც არავითარი ხმა არ აქვს, ასე იქნება მაცხოვრის მოსვლაო, წინასწარმეტყველებს დავითი. მართლაც, როდესაც მაცხოვარი განკაცდა და მოვიდა, ეს არ იყო უფლის დიდებით მოსვლა. უფალი ჩუმად მოვიდა, უხმაუროდ უქადაგა კაცობრიობას. შემდეგ მოსდეს უფალმა და მისმა მოწაფეებმა მთელ კაცობრიობას ღვთის სიტყვა. ხოლო როდესაც უფალი მეორედ მოვა, ყველა მეყსეულად გაიგებს ამას, ის მოვა არა მშვიდად და წყნარად, არამედ დიდებით.

7. "გამოაბრწყინვოს დღეთა მისთა სიმართლე და მრავალი მშვიდობაი, ვიდრემდის განკფდეს მთოვარე" - მისი სიმართლე და მისი მშვიდობა მოავლინოს დედამიწაზე უფალმა ვიდრემდის მთვარე დაბნელდესო, ანუ მეორედ მოსვლამდე მოავლენს უფალი თავის მშვიდობასო.

8. "და უფლობდეს იგი ზღვითი ზღუადმდე და მდინარითგან კიდემდე სოფლისა" - ზღვებიდან ზღვებამდე, მდინარეებიდან სოფლის კიდეებამდე, ანუ მთელ ხილულ სამყაროში უფლებდეს მაცხოვარიო, წინასწარმეტყველებს დავითი.