წმინდა მღვდელმონაზონ გრიგოლ დომესტიკოსი, გლიკისი (გლიკა, ბერძნ. Γρηγόριος ο Δομέστικος, Γλυκύς] (1355 / დაახლ. 1360), იხსენიება 1 ოქტომბერს
(ბერძნ., რუსეთის საზღვარგარეთის მართლმადიდებელი ეკლესია, ამერიკის მართლმადიდებელი ეკლესია, რუმინ.) და ათონის წმინდანთა კრებულში.
სავარაუდოდ, ხელნაწერებში არსებული მინიშნებების თანახმად, ის იყო კონსტანტინოპოლის წმინდა მოციქულთა ეკლესიის დომესტიკოსი და არა დიდი ეკლესიის მსახური. უძველეს ხელნაწერში ის მოხსენიებულია როგორც გრიგოლ გლიკისი, მღვდელმონაზონი, დომესტიკოსი, მაგრამ უფრო გვიანდელ წყაროებში მას უწოდებენ მხოლოდ გრიგოლ დომესტიკოსს და იშვიათად გრიგოლ გლიკას. ზოგიერთი მკვლევარი მიიჩნევს, რომ გრიგოლს ასევე უწოდებდნენ "გრიგოლ კუკუზელს", წმინდა იოანე კუკუზელის მსგავსად .
ზოგიერთ ხელნაწერში საგალობლები, რომლებიც მიეწერება გრიგოლ დომესტიკოსს, მითითებულია სახელით "გრიგოლ აგიორიტი"(მაგ., სტიქარონი წმინდა დიდმოწამე ანასტასია რომაელისადმი "ცხოველსმყოფელი აღდგომის სახელგანთქმულო" მე-4 ხმაზე ) იმ მიზეზით, რომ გრიგოლ დომესტიკოსი მოღვაწეობდა ათონის დიდ ლავრაში წმინდა კალისტე I-ის პატრიარქობის დროს.
გრიგოლ დომესტიკოსს მიეწერება მელოსის "შენდამი იხარებს" შექმნა მე-4 პლაგალურ ხმაზე აღნიშვნით "ძველი" (ἀρχαῖον).
გადმოცემის თანახმად, როდესაც პატრიარქმა კალისტე I-მა პირველად დაიკავა კონსტანტინოპოლის კათედრა, მან ათონზე გაგზავნა დადგენილება, რომ ბასილი დიდის ლიტურგიაზე ემღერათ "შენდამი იხარებს"- "ღირს არსის" ნაცვლად, მაგრამ მისმა მემკვიდრემ წმინდა ფილოთეოს კოკინმა გააუქმა ეს სიახლე, რის გამოც ათონზე უთანხმოება წარმოიშვა. ნათლისღების დღესასწაულის წინა დღეს, ათონზე მყოფმა ალექსანდრიის პატრიარქმა გრიგოლმა უბრძანა დომესტიკოს გრიგოლს ეგალობა ადრინდელივით "შენდამი იხარებს". პატრიარქ ფილოთეოსის მომხრეები წინააღმდეგნი იყვნენ, მაგრამ გრიგოლ ალექსანდრიელმა თავისი გაიტანა. გრიგოლ დომესტიკოსმა იგალობა "შენდამი იხარებს". როდესაც ღვთისმსახურების შემდეგ გრიგოლმა დაიძინა, მან სიზმარში იხილა ყოვლადწმინდა ღვთისმშობელი, რომელმაც მადლობა გადაუხადა მას მისდამი მიძღვნილი საგალობლისთვის და აჩუქა ოქროს მონეტა. ეს მონეტა ჩამოკიდეს მის ხატზე. პატრიარქის ტახტზე მეორედ ყოფნისას პატრიარქმა კალისტემ განაახლა თავისი დადგენილება. მას შემდეგ მართლმადიდებელ ეკლესიაში ბასილი დიდის ლიტურგიაზე და მწუხრზე გალობენ "შენდამი იხარებს".
გრიგოლ დომესტიკოსის მოღვაწეობა, როგორც მელურგისა, მიეკუთვნება კალოფონიური გალობის აყვავების პერიოდს. ხელნაწერებში ყველაზე ხშირად გვხვდება მისი კალოფონიური ლექსები პოლიელეოსი λατρινός "უფლის მონანი" 1-ლი ხმის, ნიკოლოზ კუკუმას პოლიელეოსის ლექსები 1-ლი ხმის, ასევე ხალიბურისის (Χαλιβούρης) პოლიელეოსი 1-ლი პლაგალური ხმის.
ასევე მან შეადგინა მელოსები:
* ანტიფონები ღვთისმშობლისა და უფლის დღესასწაულებზე "სიტყვა კეთილი" (ფს. 44. 2ა) პირველი ხმის,
* ანტიფონების მუხლები წმინდანთა ხსენების დღეებში "ნეტარ არს კაცი, რომელსაც ეშინის უფლისა" მეოთხე ხმის, ზოგჯერ მითითებით "თესალონიკური" (θεσσαλονικαία) ან "საქალაქო" (πολιτικός),
* ანტიფონები "ნეტარ არიან უბიწონი" მეორე ხმის.
ის არის მრავალი მათიმისა და კრატიმის ავტორი. მას მიეწერება
* კრატიმები ὁμόνοια მეოთხე პლაგალური ხმის (Eεερετερε) საგალობელში "ზეცით წინასწარმეტყველნი",
* სტიქარონი მთავარანგელოზ მიქაელისადმი "ზეციურ ძალთა მთავარო" პირველი ხმის,
* სტიქარონი წმინდა დიდმოწამე ანასტასია რომაელისადმი "ცხოველსმყოფელი აღდგომის სახელგანთქმულო" მეორე ხმის,
* სტიქარონი წმინდა ბასილისადმი "ყველა წმინდანთა სათნოებანი შეკრიბე" პირველი ხმის,
* სტიქარონი წმინდა დიდმოწამე თევდორე ტირონისადმი ἔξω "ღვთივბოძებული მადლი" (Τὴν θεοδώρητον χάριν) მეორე ხმის].
მოგვიანებით გრიგოლ დომესტიკოსის კალოფონიური ლექსები "სიტყვა კეთილი" ტრანსკრიბირებულ იქნა ხარტოფილაქს ხურმუზიოსის მიერ ახალი მეთოდის ნოტაციაში.
წმინდა გრიგოლი მოხსენიებულია წმინდა ნიკოდიმოს ათონელის მიერ შედგენილ მსახურებაში წმინდა მამათა პატივსაცემად, რომლებმაც ათონის წმინდა მთაზე გაბრწყინდნენ (სულთმოფენობის შემდეგ მეორე კვირა). წმინდანის ნაწილები დაცულია დიდ ლავრაში.
- მთავარი
- ჩვენ შესახებ
- ეკლესია
- ქრისტიანული ცხოვრება
- რწმენა
- წმინდანები
- სხვადასხვა
- ახალი ამბები
- დიასახლისის გვერდი
- სწავლებანი
- ერისკაცობიდან მღვდლობამდე
- ქრისტიანული საიდუმლო
- ქრისტიანული სიმბოლიკა
- ცოდვა
- ისტორია
- ანგელოზები
- ამბიონი
- კითხვა-პასუხი
- ეს უნდა ვიცოდეთ
- ცრუ მოძღვრებები
- სხვა რელიგიები
- სხვადასხვა
- მკითხველის გვერდი
- ეპისტოლენი, ქადაგებები
- ნამდვილი ამბები
- სასწაულები
- წაუკითხეთ პატარებს
- ჩემი სოფელი
- ქართული გვარები
- ქართული ანბანი
- რელიგიურ-ფილოსოფიური ლექსიკონი
- წმინდა წერილი
- წიგნები
- ლოცვანი