წმინდა მამა იოანე ცხოვრობდა გოთების ქვეყანაში იმპერატორ კონსტანტინე კომპრონიმოსის დროს (გოთების ქვეყანად იგულისხმება ყირიმის ნახევარკუნძულის სამხრეთი ნაწილი). III საუკუნიდან შავი ზღვის ჩრდილოეთ სანაპიროებზე სხვა ჩრდილოური ტომები ჩამოსახლდნენ. მათ შორის იყვნენ გოთებიც. გოთებმა შეინარჩუნეს ბოსფორის სამეფოს მოდელი, მის მმართველ ნაწილად იქცნენ და არიანული ქრისტიანობაც მიიღეს. ჩრდილოეთ შავი ზღვისპირეთის ხალხები, მათ შორის შესაძლოა გოთებიც, III საუკუნეში საზღვაო გზებით ლაშქრობდნენ. ჰუნები ყირიმში 370 წლისთვის შეიჭრნენ და გოთების დიდი ნაწილი აიძულეს, დასავლეთისკენ წასულიყო. დარჩენილი გოთები ყირიმის მთებში გამაგრდნენ და აქ თითქმის XVII საუკუნემდე ცხოვრობდნენ ("ისტორიანი"). ის მშობლების ლოცვით დაიბადა, ისევე როგორც ძველ დროში წინასწარმეტყველი სამუელი. სიყმაწვილიდანვე შეუდგა მონაზვნის ღვაწლს და სულიწმიდის ჭურჭლად გადაიქცა. მოილოცა იერუსალიმი, სამი წლის მანძილზე მთელი წმინდა ადგილები შემოიარა და სამშობლოში დაბრუნდა. 754 წელს გოთელმა ეპისკოპოსმა ხელი მოაწერა ხატთა თაყვანისცემის აკრძალვას, რისთვისაც ხატმებრძოლმა იმპერატორმა კონსტანტინე კოპრონიმოსმა თრაკიიის ჰერაკლიის ეპისკოპოსად გადაიყვანა. გოთელმა მართლმადიდებელმა ქრისტიანებმა წმინდა იოანეს სთხოვეს, მათი ეპისკოპოსი ყოფილიყო. და რადგანაც ბიზანტიაში მართალი სარწმუნოება იდევნებოდა, წმინდა იოანე იბერიაში, ქართლის კათალიკოსთან ჩამოვიდა საკურთხევლად. იოანე ეპისკოპოსად იოანე ქართლის კათალიკოსმა აკურთხა მცხეთაში (ცნობა ამის შესახებ დაცულია გიორგი ათონელის მიერ ბერძნულიდან ნათარგმნ "დიდ სვინაქსარში". იოანე გუთელის მცხეთაში კურთხევის ფაქტი წმინდა გიორგი მთაწმინდელმა მოიშველია ანტიოქიის პატრიარქთან - თეოდოსისთან პაექრობის დროს, საქართველოში ავტოკეფალიის კანონიერების დასამტკიცებლად).

ხაზარებმა დაიკავეს წმინდა იოანეს ეპარქიის მთავარი ქალაქი დორი. წმინდა იოანემ დაარწმუნა გოთიის მმართველი, რომ ხაზარები გაედევნა, მაგრამ ხაზართა ხაყანი კვლავ დაეუფლა ქალაქს, ბევრი დასაჯა და წმინდა იოანე დააპატიმრა. მან გოთი ქრისტიანების დახმარებით თავი დააღწია პატიმრობას და ზღვით ამასტრიდიაში (მცირე აზიის პროვინციაა, შავი ზღვის სანაპიროზე) გაიქცა და იქ ოთხი წელი იცხოვრა. იქ მან კაგანის სიკვდილი შეიტყო და იქ მყოფთ უთხრა:

- ორმოცი დღის შემდეგ წავალ მის საჩივლელად ქრისტეს სამსჯავროზე.

მართლაც, ორმოცი დღის მერე, როცა წმინდა იოანე უქადაგებდა ერს სულიერ ცხოვრებაზე, მან სული თვისი ჩააბარა უფალს. მაშინ წმინდა ეპისკოპოსმა გიორგი ამასტრიდელმა მისი სხეული კუბოში ჩაასვენა და ანთებული სანთლებით და სანთლების კმევით, ქალაქის მთელ მოსახლეობასთან ერთად წმინდანი ხომალდამდე მიასვენა. წმინდა იოანე სხეულით გემით პართენიტის მონასტერში გადაასვენეს და საერთო სასაფლაოზე დაკრძალეს. ეს მონასტერი მთა აიუდაგის ძირში მდებარეობდა. აქ ადრე წმინდა იოანე ცხოვრობდა და წმინდა მოციქულების პეტრესა და პავლეს სახელზე დიდი ეკლესია ააშენა. ტაძარი 1425 წელს აღადგინა გოთიის ეპისკოპოსმა დამიანემ და დღემდე მოაღწია.

წმინდა იოანეს კუბოსთან, მისი დაკრძალვის დღიდან უამრავი სასწაული აღესრულება.

ხატის წყარო

ასევე წაიკითხეთ:

წმიდა იოანე გუთელი ეპისკოპოსი (VIII) - 19 (01.06) მაისი