* 17 დეკემბერს აღესრულება დიდი დღესასწაული წმინდა ბარბარესი. ამ დღესასწაულთან დაკავშირებით, არაერთი ხალხური ტრადიცია შემოგვრჩა, თუნდაც ბარბარობის "ბედობის დღედ" მოხსენიება... უკავშირდება თუ არა ეს ტრადიციები ქრისტიანულ კანონიკას? ვინ იყო, სად ცხოვრობდა ბარბარე?

- წმინდა ბარბარე, ერთ-ერთი გამორჩეულად საყვარელი წმინდანია ქართველი ხალხისა. ასეთი გამორჩეულობა შესაძლოა მის არა მარტო ღვთიურ, არამედ იმ ადამიანურ ხასიათსაც მიეწერება, რომელიც ახლოს არის უბრალო მოკვდავის ხასიათთან... ის ხალხური ტრადიციები, რომელიც წმინდა ბარბარესთან დაკავშირებით ჩვენმა ხალხმა შემოინახა, დიდ სიყვარულზე მიუთითებს, მაგრამ ასევე, თანამედროვეთა ურწმუნებასა და მცირედმორწმუნეობაზე მეტყველებს, ურწმუნოებაა სწორედ ე.წ. "ბედობის დღე", იმიტომ, რომ ან იესო ქრისტესი უნდა გწამდეს ან კი ბედ-იღბლის, ბედისწერის და ა.შ. ორივე ერთად შეუთავსებელი მცნებებია, რადგან რა საერთო აქვს ბნელს ნათელთან? რაც შეეხება დანარჩენ ქმედებებს, რომლებიც ქრისტიანული კონტექსტიდან ამოვარდნილი არ არიან, ის შეწყნარებულია და არანაირი პრობლემა არ არის. მაგალითად, ქართველები ბარბარობის შესახვედრად ვაცხობთ ლობიანებს (რადგან მარხვაა!), ვმოძღვრავთ ბავშვებს და ვეუბნებით, რომ თუ კარგად მოიქცევიან, წმინდა ბარბარე შეეწევათ... წმინდა ბარბარესვე ვევედრებით, რომ უზიარებელი არ გავემგზავროთ სასუფეველში (იმიტომ გამოიხატება წმინდა ბარბარე იკონოგრაფიაში ბარძიმით)... ისიც შეისმენს ჩვენს თხოვნას, რადგან ქრისტიანთა მფარველი და მოყვარულია. თვითონაც ქრისტეს გულმხურვალე სიყვარულისთვის ეწამა... წმინდა ბარბარე დაიბადა ქალაქ ილიოპოლში (დაახლ. 306 წელს) მდიდარი წარმართის, დიოსკორეს ოჯახში... ქალწული ღვთაებრივად მშვენიერი იყო და ადრე დაქვრივებულმა მამამ გადაწყვიტა, ერთადერთი შვილი გარეშე თვალთაგან ფარულად აღეზარდა... მიუვალ ადგილზე გამომწყვდეული გოგონა დაფიქრდა სამყაროს შექმნის საიდუმლოებაზე და მივიდა იმ დასკვნამდე, რომ სამყაროს უეჭველად ერთი შემოქმედი უნდა ჰყოლოდა...

როდესაც გათხოვების დრო დადგა, უარი უთხრა უამრავ მთხოვნელს. მამამ იფიქრა, გოგონა ეულად აღზრდამ გულჩათხრობილი გახადაო და თავისუფლება მისცა. ამასობაში ილიოპოლში ალექსანდრიელი ხუცესი ჩავიდა და ქალწული მონათლა... როდესაც დიოსკორე აბანოს აგებდა და მისთვის ორი - მზის და მთავრის სარკმელის გამოჭრა ბრძანა, ბარბარემ მესამე სარკმელიც დაამატებინა.

ამ სოფელს სამნი: მამა, ძე და სულიწმინდა ანათებენო. ამ სიტყვებით განრისხებულმა დიოსკორემ მახვილი შემართა შვილზე... ბარბარე გაიქცა და თავი კლდეს შეაფარა, მაგრამ მალე მწყემსებმა იპოვეს... დიოსკორემ ასული ქალაქის მმართველს მიჰგვარა, რომელმაც ჯერ ტკბილად სცადა გოგონას გადმობირება, შემდეგ კი აწამა... ნაიარევით დაწყლულებული ბარბარე ღამით თავად მაცხოვარმა განკურნა წყლულებისაგან... რა არ სცადეს წარმართებმა მის მოსაქცევად, მაგრამ გოგონა უფრო დიდი წინააღმდეგობით პასუხობდა. ურჯულოებმა მისი დასჯა გადაწყვიტეს... ბარბარეს წამების საცქერლად შეკრებილ ბრბოში იდგა ქალწული იულიანაც, რომელმაც ხმამაღლა დაიწყო ჯალათების მხილება, ისიც შეიპყრეს და ბარბარესთან ერთად საწამებლად შეაგდეს...

ქრისტეს სამსხვერპლოზე წმინდა ბარბარეს წმინდა იულიანაც დაუყენეს გვერდით... როდესაც წმინდა ბარბარემ უკანასკნელი ლოცვა დაასრულა, ციდან ანგელოზთა ხმა გაისმა... თვით მამამ აღმართა ბარბარეზე თავის მოსაკვეთად მახვილი... ქალწულის განგმირვისთანავე ჯალათ მამას საშინელი ელვა დაატყდა თავს და იქვე განგმირა...

* გთხოვთ განგვიმარტოთ, ვინ არის მფარველი ანგელოზი, რა დანიშნულება აქვს მას ადამიანის ცხოვრებაში?

- ანგელოზნი არიან ღვთისაგან შექმნილი უხორცო სულნი. უფალი ყოველ ადამიანს ნათლობის შემდეგ მიუჩენს მფარველ ანგელოზს, რომელიც მასთანვე რჩება მთელი ცხოვრების მანძილზე. მფარველობს მას სიხარულსა და განსაცდელში, ლოცულობს მისთვის უმძიმეს წუთებში და ეხმარება. როცა ჩვენ უზნეოდ ვიქცევით, ჩავდივართ ბოროტებას, მფარველი ანგელოზი დროებით განგვეშორება და გვაგრძნობინებს, რომ მიგვატოვა ჩვენი საქციელით დამწუხრებულმა, თუმცა მალე ჩვენდამი სიყვარულის გამო, როგორც მშობელი, ისევ გვიახლოვდება... მფარველი ანგელოზი ჩვენთან არის სიკვდილის შემდეგაც და მიგვაცილებს უფლის სამსჯავრომდე... მათ შეგიძლიათ შეევედროთ დილისა და საღამოს ლოცვებში, სადაც საგანგებო თავით არის მინიშნებული "ლოცვა მფარველი ანგელოზისადმი სამარადისო"...

* გამიგია, რომ არის ერთი დღე, როცა შეიძლება თვითმკვლელს ეკლესიაში დავუნთოთ სანთელი და ვილოცოთ მისი სულისთვის, როდის?

- მართლმადიდებელ ეკლესიას არ აქვს არც ერთი დღე, როცა თვითმკვლელთა და მოუნათლავთა სულებისთვის ლოცვა და სანთლის დანთება შეიძლება. იესო ქრისტეს სიყვარული ნებაყოფლობითია. იგი ამბობს, ვისაც უნდოდეს, შემომიდგესო... თუ ადამიანი სიცოხლეში არ მივიდა ქრისტესთან, არ იცავდა მის მცნებებს და სასოწარკვეთილებაში მყოფს, უფალი არ გაახსენდა, გარდაცვალების შემდეგ როგორღა უშველის, როცა სინანული უკვე შეუძლებელია... თვითმკვლელთა სახელზე მხოლოდ მოწყალების გაცემა შეიძლება გაჭირვებულთათვის. ამის გაკეთება კი ნებისმიერ დღეს შეგიძლიათ.