ღირსი მამა ალექსი დაიბადა 1852 წლის 23 სექტემბერს ს. ნოქალაქევში (სენაკის მაზრა) ღრმად ღვთის მორწმუნე ქრისტიანების - ლევან შუშანიას და ელენე შავდიას ოჯახში.

დედა ელენე ყოველ დილას და დაწოლისას ლოცულობდა ხატის წინაშე და გულს მოდგინედ ევედრებოდა ღმერთსა შემდეგი სიტყვებით: "ღმერთო, ჩემს შვილებს შენ გარდმოუვლინე შენი მადლი და განამტკიცე შენს სარწმუნოებაზეო". ღმერთი მოწყალე ექმნა თავის მვედრებელს და მათი ცხოვრების გზა უჩვენა.

წმინდა ალექსი ჰყვებოდა თავის ყრმობაზე: "წელსა მეშვიდესა შემიყვანეს შკოლაში და ვსწავლობდი შესანიშნავ ნიჭით, ასე რომ სულ მცირე დრო მჭირდებოდა გაკვეთილებისთვინ, ხოლო უმეტესი დრო სულ თავისუფალ ვიყავი და ასე მეორე კლასში გადავედი პირველ მოსწავლედ და მეორე კლასში გადასვლის თანავე გავხთი მძიმე ავათ, რომლითა სრულიად გამოთხოვებულ ვიქმენ სწავლას. ასე რომ შემდეგ გამორჩენისა, მამამ, რომელიც ზუგდიდში ვაჭრობდა, თავისთან დამაყენა საფართლოში. 1868 წ. გარდაიცვალა მამა ქ. ზუგდიდში, რომელმან სიკვდილის ჟამს მომიწოდა და კურთხევა გადმომცა და გულითადი დალოცვის შემდეგ ხელი დედისა ჩემისა ხელში ჩადვა და ჩამაბარა დედა და დანები. დავრჩით ობლად ორი ძმა და ოთხი დები დედის ხელში. ამ დროს ვიყავი 16 წლის".

იმავე წელს ერთი საუცხოო მოვლენა მომხდარა, რომლითაც როგორც წმინდა ალექსი ბრძანებს, "იკურთხა" მათი ოჯახი: "ამავე წელს შემოდგომაზე დედა ავად გახდა. ღამესა ერთსა იქმნა საშინელ სასტიკი ელვა-ჭექით წვიმა - ყოვლად ბნელი; ჟამი იყო ვახშმობისა და მოულოდნელად უცებ ვიღაცამ ხელები კრა კარსა და შემოაღო. და შიშველი თავი შემოყო, შემოიხედა და შეჩერდა; მე მსწრაფლ მივედი კარებთან და თითქო შემეშინა ასეთ სასტიკ-ბნელ ღამეში უმაგალითო სურათის დანახვით, რამეთუ იყო ფეხ-შიშველი, მცირე რამ მოკლე სამოსით, ახალგაზრდა, ულვაში ოდნავ ესახებოდა. მე ვუთხარი: პირს ჯვარი დაიწერე, თორემ არ შემოგიშობ-მეთქი; მშვენივრად გამოისახა პირსჯუარი. მაშინ მოვკიდე ხელი და ვუთხარი: აწ შემობრძანდი მეთქი. რავაც შემოვიდა, იწყო რაღაც უცნაურად ზემიმოხედვით ხელების ერთმანეთზე ტატუნი. ვკითხე საიდან მოდიხარ მეთქი. - ერთი ლექსით გამითავა და მითხრა: "მოვდივარ?" და ხან მარჯვნივ და ხან მარცხნივ ზე ახედვით კისერს აქნევდა და ხელებს ათამაშებდა ერთ-მეორეზე დადებით, რავდენიც რა დავეკითხე და განუმეორე, თუ ვინ ხარ და საიდან მოდიხარ მეთქი, იგივე სიტყვა მომიგო: "მოვდივარ". შემდეგ დედამ მიიწოდა და ავადმყოფის წინ დავაჯდინეთ. - შევყურებთ ყველა გაოცებით და რაღაც უჩვეულო სიხარული გვემჩნეოდა. ვახშმის დრო მოაწია, ავათმყოფი დედის წინ სუფრა გავშალეთ და იქ ჩვენი ძვირფასი სტუმრით ჭამა ვიწყეთ; ღვინო ჭიქით წინ დაუდგით, მაგრამ ჯერ არა მიყო ხელი და მცირე საჭმლის მირთმევის შემდეგ აიღო ჭიქა და პირველად აიღო ჭიქა და აკურთხა დედა ელენე, მერმე მე დამლოცა და მაკურთხა, შემდეგ დანები და ასე ლოცვა-კურთხევის გადმოცემის შემდეგ დალია ღვინო და ისევ დაიდუმა, ვითარცა პირველ და მერმე არა შესძინა სიტყვა სრულიად. იქვე ზალაში განგებ ჩემს ახლოს დავუგეთ და დავწევით. ოდეს იქმნა განთიადი, ავდექი და ეს ჩვენი ძვირფასი სტუმარი ვერ ვიხილეთ, რომლის ძიებისათვის მეორე დღეს სრულიად სამეზობლო მიმოვლეთ და ვერცა წინა დღით მხილველი მისი გამოჩნდა და ვერცა მდგომარე დღისა. მოწამე არს ღმერთი ესე ყოველი ასე იქმნა და ვწამებ ეს მოვლენა იყო ზეგარდამო განგებით, ჩვენი სულიერი გზის მაკურთხეველად ოჯახობითურთ წინასწარვე. ესრეთი უცნაური სურათი ახალგაზრდა ვინ იყო და რა იყო, არ ვიცი, ღმერთმან იცის".

მამის სიკვდილის შემდეგ 16 წლის ახალგაზრდა გაემგზავრა სტამბოლში (კონსტანტინოპოლში), სადაც იმ დროს ცხოვრობდა და სავაჭრო საქმიანობას ეწეოდა ბიძამისი ისლამ შუშანია.

ისლამი შინაურულად განათლებული, აღმოსავლური ენების მცოდნე, უაღრესად მორწმუნე და წიგნის მოყვარული კაცი ყოფილა... ისლამის ოჯახში ახალგაზრდა ალექსის დახვდა საკმაოდ მდიდარი ნაბეჭდი და ხელნაწერი ქართული საერო და სასულიერო წიგნები. იგი დაეწაფა კითხვას. ერთი წელი დაყო მან სტამბოლში და აქ მოხდა მკვეთრი გარდატეხა მის მსოფლმხედველობაში. წმინდა ალექსი ჰყვება: "დღესა ერთსა ჩვეულებრივად, ძილისაგან აღდგომილი, შევედი ბიძის ოთახში, შევჩერდი ლოგინის წინ ცოტა ხან, რათა ჩაი დაგველია. ამ დროს უცბად რაღაც ძალამ ელვასავით იელვა ჩემს თავზე და მთელი ჩემი არსება არა ჩვეულებრივმა მოვლენამ შეიპყრა. მყის შევსლბი და გარდავიხარე ლოგინზე. მყისვე აღვემართე და ვგრძნობდი ჩემთვის მოულოდნელს, გაუგებარს და გამოუთქმელს ძალას, რომელიც ალისებრ ანთებული მოძრაობდა სიტკბოებით ჩემს შინაგანში!.. ბიძა და ბიცოლაც შემოვიდნენ მეორე ოთახიდან ჩაის მისართმევად. მე უკვე აღტაცებაში ვარ, მესმის სიტყვა, მეორე პირისა, უხილავად ჩემს წინ მდგომარისა, რომელიც მეუბნება: "აწ შენ ქრისტეს მოწაფე უნდა გახდეო, ბერად უნდა შეუდგეო". შემიპყრა ამ სიტყვიერ სმენით მოწოდებამ და არას მეტყველი ჯერ ამ უცხო მოვლენისა, ბიძას მოვახსენე, ერთი ხატი მითავაზე და თქვენ ჩაი მიირთვით, მე ახლა დრო არა მაქვს მეთქი. მომცა პატარა ხატი იოანე ნათლისმცემელისა. შევედ ჩემს ოთახში. აქ დავჯედ და სიტყვა ესე უხილავად ვინმე პირისა მიმეორებს ქრისტეს შედგომას. რა საკვირველია, შემიდგა ბრძოლა ორთა აზრთა შორის - ერთის მხრივ წარმომიდგა სიყვარული ყმაწვილურ მოქალაქობისა, სიყვარული ტკბილი დედისა, ძმისა, დებისა და ვალდებულება მათი მოთხოვნილებისა და სხვა. ერთი სიტყვით, რაოდენიმე საათი ვიბრძოლე ამ აუწერელ გულთა მღელვარების წამებრივ წუთებში. ვამბობდი რა უყო მამის ანდერძს, რომ ჩამაბარა ოჯახი, რა უყო მათ ვალდებულებას? და ამ განსჯა წვალების წამ უხილავ მოძღვარმან ხმა მიყო და მითხრა: "ეხლა რომ აქ მოკვდე ვინ გაარიგებს შენს საქმესო". მე მიუგე: "ღმერთი", - "მაშ შენც მოკვდი ღვთისათვის საწუთოსაგან და ღმერთს მიანდევი ყოველი შენი საქმე და იგი გაარიგებსო". ამის გაგონებისთანავე მსწრაფლ ავდექ და ჩამოვედ მეექვსე ეტაჟიდან ქუჩაზე და ავიღე პატარა ქვა, ავედ უკვე ისევ ჩემს ოთახში, სანთელი ავანთე ბიძის მოცემულ ხატის წინ და მზგავსად ბავშვურ უმანკო გაგონილებითა, ფეხი დავადგი ქვაზე, თმა თავისა მოვიწვი და ესრეთ მივეცი აღთქმა ღმერთს შემდეგის სიტყვით: ღმერთო! შემიწირავს შენთვის ჩემი სიყმაწვილე და შენ იცი ჩემი საქმე და ჩემიანებისაც მეთქი". ბერად შედგომის აღთქმის შემდეგ ალექსი ორი თვე დარჩა კონსტანტინოპოლში, მთელი ეს დრო ოთახში იჯდა და საღმრთო წიგნებს კითხულობდა. "ორ თვეში ისე გაატარა მარხულობით დღენი, თითქმის ხუთი გირვანქა პური იკმარა". ამ მდგომარეობის დროს მან ძილში ხილვა იხილა, რომ ერთ ღამეს ცაში გამოჩნდა სამი მზე, ცაზე ბრწყინვალე. დედამიწიდან თითქმის ერთი ვერსტით ამაღლებულ მთის წვერზე იდგა ალექსი და მას მოესმა სამი მზისაგან გამოსული ხმა: "იოანე არს სახელი შენი".

ალექსის ახალმა მდგომარეობამ ისლამსაც შეურყია სტამბოლში ცხოვრების სურვილი და მასთან ერთად სამშობლოში წამოსვლა გადასწყვიტა.

ბიძამ ისევ ზუგდიდში შეისყიდა ფიცრული დუქნები და "მუნ მორთო ცხოვრება და ვაჭრობაც, არა არშინობით, არამედ თოფობით".

თავის ოჯახში მოსულმა მამა ალექსიმ, დედა ელენეს, ძმას ბესარიონს და დებს განუცხადა თავისი ბერად შედგომის აზრი, რომლითაც უზომოდ დაამწუხარა ყველა, თუმცა კურთხეულმა დედამ მაინც გამოიჩინა საღმთო ქალობა და ნება დართო იმ პირობით, რომ ალექსის მომყოლი დაი ფატო გაეთხოვა და მერე წასულიყო. ალექსიმ და სოფელ როკეთში მცხოვრებ აზნაურს ქაიხოსრო აბულაძეს მიათხოვა.

ამის შემდეგ საშუალო დამ, სოფიომ განაცხადა მონაზვნობის სურვილი, რომლის შესახებ ჩვენებაც ეხილვათ: სახლის წინ აღმართულ იყო ნათლის სვეტი ცადმდე მწთოლვარე და სოფიოს აღნთებული სანთელი ეჭირა და იდგა ნათლის სვეტის ძირში. განაცხადა რა მონაზვნობის სურვილი, მიიღო დედისაგან კურთხევა, შემოსეს შავი სამოსი და ალექსიმ ახალდაარსებულ თეკლათ-სახარბედიოს სავანეში წაიყვანა, სადაც ცხოვრობდნენ მაშინ ღირსი დედები - სალომე თავდგირიძე და აღათი სალაყაია, შემდეგში იღუმენია და კიდევ ხუთი სხვა მონაზონი და მათ ჩააბარა.

გაგრძელება იხილეთ შემდეგ გვერდზე

წმინდა ალექსისთან (შუშანია) დაკავშირებით ასევე შეგიძლიათ წაიკითხოთ სხვა სტატიები - გადადით ლინკზე