ათონის მთაზე, წმინდა პანტელეიმონის სახელობის მონასტერში მოღვაწე ქართველი ბერი ერმოლაოსი (ჭეჟია):
-მამაო, რას ნიშნავს ცხონება და რა მდგომარეობაა ეს?

- ცხონება არის ღვთიური სიყვარულის, უფლის დარი სიყვარულის მოპოვება. ღმერთმა ჩვენ მხოლოდ ამისთვის გაგვაჩინა. უფალმა განგვისაზღვრა სიყვარულის ის ჩარჩო, რომლის ფარგლებში მყოფი ყოველი ადამიანი ცხონდება. ამ ჩარჩოს ქვედა ზღვარია ის მდგომარეობა, როცა ადამიანი სხვა ადამიანს არ უკეთებს იმას, რაც არ უნდა რომ მას გაუკეთონ. თუ ადამიანი ამ ზღვარს ქვემოთ ჩამოსცილდა, ის არ არის ქრისტიანი, თუნდაც მონათლული იყოს და ეკლესიური ცხოვრებით ცხოვრობდეს. ზედა ზღვარზე კი უფალმა თავისი მოქმედებით მიგვითითა, როცა ადამიანებისადმი სიყვარულის გამო ნებაყოფლობით მათთვის საკუთარი სიცოცხლე მსხვერპლად შესწირა.

თუ ადამიანი შეძლებს თავისი ცხოვრების განმავლობაში ამ ორ ზღვარს შორის დარჩეს, ან უფრო ზუსტად მთელი თავისი ნებისყოფით შეეცდება ქვედა ზღვარიდან ზედასკენ ამაღლდეს, ის აუცილებლად  ცხონდება. რაც უფრო ახლოს იქნება ის ზედა ზღვართან თავისი გარდაცვალების მომენტში, მით უფრო ახლოს იქნება ის უფალთან ცათა სასუფეველში და მით მეტი იქნება მისი ნეტარება. ნეტარება კი უფალთან სიყვარულში მარადიული თანაზიარობის სიხარულია.

ამ გრანდიოზულ გრძნობას რომ ვეღირსოთ, უკვე აქ, ამ დედამიწაზე მთელი ნებიყოფის დაძაბვით უნდა ვესწრაფოთ ვისწავლოთ თავდადებული ქრისტესმიერი სიყვარული. ყველაზე დიდი ბარიერი, რომლის გადალახვა ამ გზაზე მოგვიწევს, ეს ჩვენი ეგოიზმია, სწორედ ის სპობს იმ  სიყვარულის მარცვალს, რომელიც ჩვენში უფლის მადლით არის დაბადებიდან ჩადებული, სწორედ ის არის ჩვენი გულბოროტების დედა. ეს ურთულესი ამოცანაა და მისი გადაწყვეტა მხოლოდ დიდი ნებისყოფის ადამიანებს ძალუძთ. სწორედ ამიტომ სძულს ისინი დანარჩენ კაცობრიობას და, როგორც ქრისტეს, ჯვარს აცვამს მათ. დიახ, ვინც ესწრაფის მოიპოვოს ქრისტესმიერი სიყვარული, ამქვეყნად განწირულია სატანჯავად, მაგრამ ჯილდო, რომელიც მას ელოდება მარადისობაში ენითაუწერელად დიდია - მარადიული გაერთიანება ღვთის სიყვარულში ანუ ცხონება!