ერთი სულიერი შვილის შეკითხვაზე, რომელიც ავადმყოფობის გამო მარხვაში სახსნილო საჭმლის მიღების უფლებას ითხოვდა, სქემოსანი მღვდელმონაზონი მაკარი პასუხობდა: "მარხვაში ეკლესიისგან აკრძალული საკვების გამოყენებაზე მე არ შემიძლია ნებართვა მოგცეთ. მაგრამ როცა გამოიყენებთ, ექიმის მიერ გამოწერილი წამალივით მიიღეთ, შემდეგ კი სულიერი მამის წინაშე მოინანიეთ და მისგან შენდობას მიიღებთ. რაც ეკლესიის მიერ დაუშვებელია, ჩვენ მისი დაშვება არ შეგვიძლია, მაგრამ სამაგიეროდ მონანულისთვის საქციელის შენდობის უფლება ღმერთისგან გვაქვს ბოძებული; მხოლოდ ნურაფერი ნუ შეგაშფოთებთ, სულიერად დამშვიდდით".
მაკარი ცდილობდა, ყველასთვის, ვინც მას მიმართავდა, გულში ეკლესიურობა ჩაენერგა. ამას კი აკეთებდა იმიტომ, რომ ესწავლებინა მათთვის, ეკლესიის მორჩილი ძენი ყოფილიყვნენ.
შეიძლება იხმიოს პური, მარცვლეული, ხილი, ბოსტნეული, ბაღჩეული და თაფლი.
ტრადიციულად არსებობს მარხვის შენახვის საყოველთაო წესები, რომლებიც საერთოა ყველა ავტოკეფალიური ეკლესიისთვის ყველა ეპოქაში, მაგრამ არსებობს გარკვეული საზღვრები, რომლებშიც შეიძლება იცვლებოდეს მარხვის სიმკაცრე გეოგრაფიული მდებარეობისა თუ კონკრეტული ვითარების მიხედვით (ძირითადად ჩვენ ფერისცვალებამდე ვერიდებით ყურძნისა და ზოგიერთი სხვა ხილის ჭამას და სხვა).
თევზი საზოგადოდ სამარხვო საჭმლად ითვლება, მაგრამ მისი მიღება-არმიღების საკითხი მარხვის სიმკაცრეზეა დამოკიდებული. ასევეა ღვინოც. მიუხედავად მისი მცენარეული წარმოშობისა, სახსნილოდ ითვლება და მარხვაში მისი მიღება მხოლოდ მცირე რაოდენობითაა დასაშვები, ისიც შაბათ-კვირას.
საერთოდ კი, ყოველ კონკრეტულ დროსა და ადგილას მარხვის სიმკაცრეს განსაზღვრავს ადგილობრივი ეკლესიის მამამთავარი.
ჩვენი სუფრაც შედარებით განტვირთულია: ოთხშაბათსა და პარასკევს კვლავ მარხვას ვინახავთ; ამასთან, ეს ბოლო შვიდეულია, როდესაც ხორცის მიღება შეგვიძლია.
საკვირაო წირვაზე ეკლესია მორწმუნეებს საშინელ სამსჯავროს ახსენებს; გარდა ამისა, ოთხშაბათსა და პარასკევს, დილით და საღამოს, მორწმუნეებმა უკვე უნდა წაიკითხონ სპეციალური მოკლე ლოცვა წმინდა ეფრემ ასურისა - "უფალო და მეუფეო...", რომელიც დიდ მარხვაში ყოველდღე იკითხება (შაბათ-კვირის გარდა).
ამ ლოცვის ბოლოს მრევლის წინ გამოდის უპირატესი მღვდელი და ქადაგების შემდეგ ყველასგან ითხოვს შენდობას ანუ პატიებას თავისი ნებსითი თუ უნებლიე შეცოდებების გამო. ამის შემდეგ თითოეული მორწმუნე სათითაოდ მიდის ჯერ მღვდელთან, შემდეგ ეკლესიის სხვა წევრებთან და თვითონაც პატიებას ითხოვს. განსაკუთრებით ამაღელვებელია, როცა თვით პატრიარქი დაჩოქილი ითხოვს მთელი ერისგან შენდობას. ამ დღეს საკუთარ ტაძარში ლოცვის ჩატარების შემდეგ ყველა მოძღვარი ცდილობს, თავის მრევლთან ერთად მივიდეს სამების ტაძარში და პატრიარქისგან შენდობა მიიღოს. ყოველი ქრისტიანი უნდა ეცადოს, მარხვის დაწყების წინ მიიღოს შენდობა ეკლესიისგან, მშობლებისგან, შვილებისგან, ყველა ახლობლისგან და განსაკუთრებით მათგან, ვინც მასზე გულძვირადაა.
ხშირად ადამიანი ფიქრობს, რომ მავანი მასზე უმიზეზოდაა ნაწყენი და ის თვითონ არის დამნაშავე; ან ფიქრობს, თუ არ ახსოვს, რომ მოყვასისთვის ეწყენინებინოს, მისთვის პატიების თხოვნა არ არის საჭირო. ასე არ არის, ჯერ ერთი, სახარების სწავლების მიხედვით, კონფლიქტის დროს ორივე მხარე დამნაშავეა, მიუხედავად იმისა, ხედავს ადამიანი ამას თუ ვერა; მეორეც ის, რომ ჩვენ ხშირად ადამიანებს უხეშობით გულს ვტკენთ და ვერ ვხვდებით ამას; მესამე, რომ შეიძლება ადამიანს უშუალოდ არაფერი დავუშავოთ, მაგრამ რაც უფრო ახლოს არიან ისინი ჩვენთან, ჩვენი ყოველი ცუდი საქციელი, ცოდვილი ფიქრი ხილულად თუ უხილავად მათზე მეტად გადადის; დაბოლოს, თუნდაც მოყვასს არაფერს ვუშავებდეთ, მის წინაშე მაინც დამნაშავედ უნდა ვგრძნობდეთ თავს, რამეთუ არ ვუკეთებთ იმას, რაც გვევალება. გვევალება კი განუზომლად მეტი იმაზე, რასაც ვასრულებთ: შევიყვაროთ ერთმანეთი ისე, როგორც უფალმა იესო ქრისტემ შეგვიყვარა ჩვენ (იოანე 13,34).
ასეთი სინანულით უნდა იწყებდეს ყოველი ქრისტიანი მარხვას.
ლევან მათეშვილმა