ღმერთი ძალას არ ატანს ადამიანის თავისუფალ ნებას, არ აიძულებს მას სიკეთის ქმნას, ღმერთი მოკრძალებით მიგვითითებს საკუთარი არსებობის შესახებ და გვირჩევს, თავშეკავებითა და სათნოებით ცხონების გზას დავადგეთ. "ეცადე, ჭამა-სმის უფალი იყო და არა მონა", - გვასწავლის წმინდა მაქსიმე აღმსარებელი. ვიცით კი თუნდაც სმა-ჭამაში ზომიერება?

ნინელი (47 წლის): - ზომიერების დაკარგვა ადამიანს სამარცხვინო მდგომარეობაში აგდებს და შედეგიც, მთლად სავალალო თუ არა, არცთუ სახარბიელოა. მე ჩემს თავზე მოგახსენებთ და ამ აღსარებამ იქნებ ვინმეს ღიმილიც მოჰგვაროს, მაგრამ გულწრფელად გეუბნებით, ზომიერების დაცვა შვილების მოფერებაშიც კია საჭირო. "ოთარაანთ ქვრივი" ყველა ქართველს აქვს წაკითხული და იქ ერთ რამეს მიაქცევდა ყურადღებას - გიორგი თავს ერჩივნა დედას, მაგრამ არასოდეს მოეფერებოდა, გაქალაჩუნდებაო. აქაც კი ილიას სიბრძნეა ჩაქსოვილი და სწორედ დედაშვილური სიყვარულის თავშეკავებულ გამოხატვაზეა ლაპარაკი. მე ამის საპირისპიროდ ვიქცეოდი - ვკოცნიდი, ვეხვეოდი, გამუდმებით ვეფერებოდი შვილებს. რომ დააშავებდნენ და ჩემი დედამთილ-მამამთილი ან დედაჩემი და მამაჩემი გაუჯავრდებოდნენ, გული მომდიოდა და იმათ ვეკამათებოდი, შვილებს კი მოფერებით ვაგრძნობინებდი, რომ მართალი იყვნენ. ბებია მყავდა საკმაოდ მკაცრი ქალი, ძველი პედაგოგი და რამდენჯერმე მითხრა, - შვილი ცხოველსაც უყვარს, მაგრამ უნდა იცოდე, როდის მიეფერო და როდის დატუქსო, შენი ქცევით მათ ზრდი, მაგრამ არ აღზრდიო. მერე შევამჩნიე, რომ ბავშვებმა ენის მოტანა დამიწყეს, ზოგჯერ შინაურებს ასმენდნენ, ზოგჯერ - თანატოლებს... მერე და მერე, როცა მათი მოტანილი ამბის გამო მეზობლებიც მოვიმდურე და ახლობლებიც, დავფიქრდი. ნელ-ნელა შევცვალე ტაქტიკა, თუმცა დიდხანს მომიხდა ბრძოლა მათი მავნე ჩვევების წინააღმდეგ.

პეტრე (60 წლის): - ჩემი ცოდვა უზომო ჭამა-სმის სიყვარული იყო. წმინდა მამები გვასწავლიან, რომ ნაყროვანება ყოველგვარი სიბილწის დედაა, მაგრამ ეს ახლა ვიცი, მაშინ კი ჩემი თავი მაგარი მეგონა, რადგან უზომო სმა და მოლხენა შემეძლო. ცოლ-შვილს დავხოცავდი, თუ შინ სამნაირი კერძი არ დამხვდებოდა. პროდუქტებს ტომრობით ვიმარაგებდი. ერთხელ სასწრაფო ოპერაცია დამჭირდა და, რასაკვირველია, ჭამა ამიკრძალეს. ტკივილზე უფრო უჭმელობა მაგიჟებდა და ცოლს ვაბარებდი, საჭმელი მომიტანე-მეთქი. ერთხელ, ეტყობა, გაბეზრდა და ერთი ჩანთა საჭმელი და ხილი მომიტანა. ყველაფერი თეფშებზე დავაწყობინე და ირგვლივ შემოვილაგე, ვუყურებდი და ვტკბებოდი... შეიძლება ასე დაეცეს ადამიანი?! მარხვის ხსენებას ვინ გაბედავდა ჩემთან, მომარხულეებს მეტიჩრებს ვეძახდი. ღვთის მოწყალება უსაზღვროა ჩემნაირებზეც კი და ახლა ვმარხულობ კიდეც და საზრდელის მიღების სურვილიც მხოლოდ მაშინ მიჩნდება, როცა ეს საჭიროა.

ლიდა (72 წლის): - უზომოდ ძუნწი ვიყავი, საკუთარი თავისთვისაც კი მენანებოდა, ვთქვათ, წამლის ყიდვა. ავადმყოფობა, რომელიც ნებისმიერი ადამიანისთვის გარდაუვალია, ღვთის სასჯელი მეგონა და მკურნალობაში დახარჯულ ფულს ზედმეტად მივიჩნევდი, სამაგიეროდ, მიყვარდა ოქროს ნივთების ყიდვა. ეკლესიაში იმიტომ არ დავდიოდი, რომ ზედმეტი ხარჯი არ გამეწია, სანთელი, სეფისკვერი არ მეყიდა, გზასაც ხომ ფული სჭირდებოდა. ერთი ღვთისმოსავი მეზობელი მყავდა, ახალგაზრდა ქალი იყო. მამამისი ჩავარდა ლოგინად და ისე უვლიდა, ცივ ნიავს არ აკარებდა. მდიდრები არ იყვნენ, მაგრამ თუკი ფული გამოუჩნდებოდათ, ძვირად ღირებულ წამლებს ყიდულობდნენ. ერთხელ ვუთხარი ის, რასაც ვფიქრობდი, - თამრიკო, მამაშენი რამდენი წლისაა-მეთქი. 77-ისო. მერე, დაანებე თავი, რას აკვდები, შვილებს აკლებ და ამდენ ფულს წამლებში ხარჯავ-მეთქი. განცვიფრებულმა შემომხედა და უხმოდ გამეცალა... მის საქციელს გონს არ მოვუყვანივარ, ეს ცოტა მოგვიანებით მოხდა, რადგან უფალი ერთმანეთს მოგვიჩენს ხოლმე გადასარჩენად. მალე მე გავხდი ავად. ჩემი შვილები თავს არ იზოგავდნენ და ისევე მივლიდნენ, როგორც თამრიკო - მამამისს. თამრიკოც მესტუმრა რამდენჯერმე და ერთხელ მითხრა, - ლიდა დეიდა, იქნებ მღვდელი მოგვეყვანა, ზიარება ძალას მოგცემსო. დავეთანხმე... გამოჯანმრთელების შემდეგ ეკლესიაში დავიწყე სიარული და ახლა იმას ვფიქრობ, რა უგუნური ვიყავი მაშინ, როცა მოწყალების გაცემის მადლს ვაკლებდი თავს.

მაია (40 წლის): - ჩემი მანკიერება ჩაცმა-დახურვის უზომო სიყვარული იყო, თავს მოვიკლავდი და ახალ ფეხსაცმელს ან სამოსს ვიყიდდი, თუ რამე მომეწონებოდა, რაც უნდა ძვირი ყოფილიყო, ფულს არ დავზოგავდი, ლამის გავაღატაკე ოჯახი. ჩემი ტანსაცმელი არსად ეტეოდა. მშობლების რჩევა-დარიგებას ყურს არ ვუგდებდი. დედაჩემს ნახევარძმა ჰყავდა. ცხოვრება რომ გაჭირდა, მამისეული სახლი მიატოვეს და თბილისში გადმობარგდნენ სამუშაოს საშოვნელად. ერთხელ ჩვენთან მოვიდა ბიძაჩემი, თან ასე, 14-15-იოდე წლის გოგონა მოჰყვა. ჩემი ბიძაშვილი ყოფილა და არც კი ვიცნობდი. ულამაზესი ბავშვი იყო... რომ შევხედე, თავზარი დამეცა, შუა ზამთარში ფეხზე დახეული "ტაპკები" ეცვა. ჩემს ოთახში შევიყვანე და გადმოვულაგე ნაირ-ნაირი ჩასაცმელ-დასახური. მხოლოდ ორი ხელი თბილი სამოსი და ერთი წყვილი საზამთრო ფეხსაცმელი აარჩია. ყველაფერი შენია-მეთქი, ვუთხარი. მეტი რად მინდაო, - მიპასუხა. ამ უმარტივესმა ფრაზამ მომიყვანა გონს.