ადამიანის ბუნებაა დაცემა და კვლავ აღდგომა, - ბრძანებს წმინდა იოანე კიბისაღმწერელი. ეს იმას ნიშნავს, რომ ადამიანს ცოდვით დაცემის, ცოდვის ჩადენის შემდეგ წამოდგომის, ცოდვისგან გამოსვლისა და განწმენდის უნარიც შესწევს. გამოვიყენებთ თუ არა ამ უნარს, ეს თითოეულ ჩვენგანზეა დამოკიდებული. ეს რომ შევძლოთ, ჩვენი გული და გონება განუწყვეტლივ ღმერთთან უნდა იყოს...
გვესაუბრება წმინდა იოანე ღვთისმეტყველის სახელობის ტაძრის ღვთისმსახური, დეკანოზი გიორგი სხირტლაძე.

- ვიცით, რომ ადამიანის ბუნება დაცემისკენ პირველქმნილი ცოდვის შემდეგ მიიდრიკა...

- სამოთხეში ყოფნისას ადამი და ევა უცოდველნი იყვნენ, მაგრამ რადგან არ შეასრულეს ღვთის კურთხევა, ცოდვით დაეცნენ, რის შედეგადაც შემოვიდა სიკვდილი, შემოვიდა დესტრუქცია, ადამიანის ბუნებაში გაჩნდა აგრესია, განგაშის გრძნობა, დაუცველობა, ბოროტება, შიში ხილული და უხილავი საკითხებისა და ზრახვებისა. პირველმა ადამმა ვერ შეასრულა ღვთის დავალება და განიცადა კრახი, შევიდა სულიერ ჩიხში და შეიცვალა არა მარტო უხრწნელი, უკვდავი და უცოდველი ადამიანის ფიზიკური მდგომარეობა, არამედ სრული ადამიანი - ადამისა და ევას სულის, სამშვინველისა და სხეულის უდანაშაულო მდგომარეობა დამნაშავე მდგომარეობით შეიცვალა. ადამიანის მდგომარეობის შემდგომი ცვლილება - გამოსწორება ახალ ადამში - ქრისტეში მოხდა.

ცოდვით დაცემის შემდეგ ადამი ღვთის მიერ მიცემული შვილობრივი მდგომარეობიდან მარგინალურ არსებად იქცა, დამნაშავე არსების მდგომარეობაში შევიდა და ღვთის სასუფევლიდან - სამოთხიდან გამოგდებულ იქნა. ადამში ყველა ადამიანმა შესცოდა და მისი ცოდვა და ცოდვის შედეგები ყველა ჩვენგანზე გავრცელდა.

- რატომ შეცვალა ღვთის ურჩობამ ადამიანური ბუნება, რატომ მიიდრიკა ადამიანი დაცემისკენ?

- ადამიანის მიერ ღვთის ურჩობა ანუ აკრძალული ხის ნაყოფის ხმევა არ იყო მხოლოდ ერთი მცნების - მარხვის დარღვევა. ამ ერთ ცოდვაში მთელი თაიგული იყო ცოდვებისა. თითქმის ყოვლისმცოდნე და წმინდა ადამიანის მდგომარეობა, რომელსაც ანგელოზებიც კი თაყვანს სცემდნენ, სავალალო გახდა. მისი გონება სუბსტანციურად შეიცვალა. მის გამთლიანებულ გონებაში გაჩნდა ნაპრალი - დაირღვა მისტიკური კავშირი ღმერთსა და ადამიანს შორის. ღვთაებრივ, აბსოლუტურად მშვიდ, უდანაშაულო, ღმერთთან გაერთიანებულ ატმოსფეროში შემოვიდა დაზიანებული მდგომარეობა გონებისა. დაეცა გონება ადამიანისა და უპირველესად - ადამიანის გული. დაცემის შემდეგ ადამი ხდება მიზეზი, წყარო იმ გონებრივი, სულიერი, სამშვინველისეული, სხეულებრივი უსჯულოებისა, რომელიც გვახასიათებს.

- როდის აღწევს ადამიანის გონება, ბუნება ცვლილებას, როდის გამოდის დაცემული მდგომარეობიდან და აღდგება ქრისტეში?

- ქრისტეს გარეშე ადამიანი სამოთხეს ვერ დაიბრუნებს. სატანამ თავის დროზე ადამსა და ევას სიმართლის მსგავსი ტყუილი უთხრა - იქნებით, როგორც ღმერთიო. ადამიანი ღვთის მსგავსი უნდა იყოს, მაგრამ თავად უფლის გარეშე ღმერთს ვერ მივემსგავსებით, გონება განღმრთობას ვერ გაივლის.

ჩვენი გონება იცვლება მაშინ, როდესაც მივდივართ ასკეზის მთავარ თემამდე - იცვლება ადამიანის გული. გულის ცვლილება კი დაკავშირებულია ქრისტიანულ ასკეზასთან - იგი იცვლება მაშინ, როცა გადალახავს უზარმაზარ უფსკრულს ზრახვებისა, ბრძოლისა, ცოდვების მონანიებისა, მეტანიებისა, თავის დამდაბლებისა, მორჩილებისა... როდესაც ამ ოკეანის მეორე ნაპირზე გადავა, გადაეშვება სიყვარულის ჩანჩქერში - ეკლესიური ცხოვრების დაუსრულებელ დღესასწაულში, მაშინ შეიძლება ითქვას, რომ სულიერ და ფიზიკურ, სხეულებრივ ბრძოლაშიც ნაწილობრივ ქრისტესმიერი გამარჯვება მოიპოვა.

- ცოდვით დაცემა ანგელოზთა სამყაროშიც მოხდა. ამის შემდეგ ღვთისგან განდგომილი ანგელოზები დაცემულნი დარჩნენ. რატომ აღარ შეუძლია ანგელოზის ბუნებას დაცემის შემდეგ წამოდგომა?

- ადამიანი ღვთის ხატად და მსგავსად შექმნილი არსებაა. ანგელოზიც ღვთის ხატადაა ქმნული, მაგრამ განსხვავება ადამიანსა და ანგელოზს შორის ძალზე დიდია. ადამიანი განვითარებადი, ღია სისტემაა, ანგელოზი კი დახურული არსებაა, მას ფიქსირებული იერარქიული მდგომარეობა უჭირავს. ადამიანი განვითარებადია ღვთის მსგავსებამდე, ანგელოზი კი მსახური სულია - ღმერთმა შექმნა სრულად ალად ცეცხლისა, სრულად მსახურად, ამიტომ ანგელოზი თავისი პოტენციალით ადამიანთან ვერ მოვა. ადამიანი დაუსრულებლად მიმსგავსებულია ღვთისადმი. ცოდვით დაცემაში, რომელიც ჯერ კიდევ ხილული სამყაროს შექმნამდე მოხდა ანგელოზთა სამყაროში, ბოროტების საწყისი დევს. ლუციფერის არასწორმა პოზიციამ ანგელოზთა ერთი მესამედი გადაითრია უფსკრულში. ადამიანს იგივე საფრთხე არ ემუქრება. სანამ მიწაზე ღვთისგან აქვს სიცოცხლის კურთხევა, მონანიების უფლება, აქვს საშუალება დაუბრუნდეს ღმერთს, ხოლო ანგელოზმა შესცოდა, დაეცა და ვეღარ დაუბრუნდა უფალს. ანგელოზის ბუნებას დაცემის შემდეგ წამოდგომა, მონანიება აღარ შეუძლია. ესეც ღვთის საიდუმლო განგებულებაა.

- არსებობს მძიმე, მომაკვდინებელი და მცირე ცოდვები. დაცემაც შესაბამისია...

- მომაკვდინებელი ცოდვებია: ამპარტავნება, ანგარება, სიძვა, მრისხანება, ნაყროვანება, შური და სასოწარკვეთილება. არსებობს მრავალი არამომაკვდინებელი ცოდვაც, რომელთაც მცირე ცოდვებად მივიჩნევთ, მაგრამ რა მნიშვნელობა აქვს, ერთი დიდი ლოდი დაგახრჩობს თუ მისი წონა კენჭები? ჩვენთვის მთავარია არა ამა თუ იმ ცოდვის წონა, არამედ მათი უცილობლად მონანიება. ადამიანს ნებისმიერი მოუნანიებელი ცოდვა დაღუპავს. მცირეა ცოდვა თუ დიდი, ორივე უნდა მოვიშოროთ. პატარა ცოდვების შეჩვევა ამზადებს საფუძველს დიდი ცოდვის ჩასადენად. მცირე ცოდვებს შეჩვეული ადამიანის სულიერი იმუნიტეტი მცირდება და ფართოვდება დიდი ცოდვის მისაღებად. თუკი ჩვენი თავისუფალი ნების არასწორი გამოყენებით, თუნდაც მცირე ცოდვებით დაცემით ბოროტს ნებას მივცემთ, შემოვიდეს ჩვენში, ის ამ ცოდვის რეალიზაციის სხვადასხვა დონეს შეგვიქმნის. მცირე ცოდვა, რომელიც დღეს არის ჩვენში, ხვალ შესაძლოა იმხელა ცოდვად იქცეს, რომ უსაშველოდ დაგვაშოროს უფალს.

- რატომ ხდება, რომ ადამიანი სხვის დაცემას, სხვის ცოდვებს, თუნდაც მცირეს, ადვილად ხედავს, საკუთარ მძიმე ცოდვით დაცემას კი ძნელად ამჩნევს? მეტიც, ზოგჯერ საკუთარი ცოდვის სხვისთYვის გადაბრალება სჩვევია?..

- ყველამ ვიცით, რომ მოკვდავნი ვართ, მაგრამ ერთ რამეს ვერ ვხვდებით - ერთმანეთს რომ გავუუცხოვდით. ყველაზე საშინელი პოტენციალი ღმერთთან დაშორებისა ადამიანში ჩადებულია ერთმანეთთან გაუცხოების სურვილისა და ეგოცენტრული თვითიზოლაციის სახით. რაც მეტად მიისწრაფვის ურწმუნო თვითიზოლაციისკენ, მით მეტად აბრალებს საკუთარ წარუმატებლობას სხვას, გარეშე ფაქტორებს. მორწმუნე კი აღიარებს, რომ ყველაფერში თვითონ არის დამნაშავე: უფალმა ხატად და მსგავსად თვისა შემქმნა, ყველაფერი მომცა, ქვეყანაც კეთილად შექმნა, ყველა კარგია, მე ვარ ცოდვილი და უნდა გამოვსწორდეო. აი, არსებითი განსხვავება მორწმუნესა და ურწმუნოს შორის. მორწმუნე დაცემის მიზეზს თავის თავში ეძებს, ურწმუნო კი ყველას ცუდად თვლის და ყველაფერს სხვას, გარეშე ფაქტორებს აბრალებს. აქედან გამომდინარე, კარგავს სულიერი განვითარების უნარს, მდგომარეობას, რომელიც მასში წარსულს, აწმყოსა და მომავალს შორის უწყვეტ ცოცხალ ჯაჭვად წარმოიშობა. სამწუხაროდ, ეს უნარი არა ცალკეულ პიროვნებებს, არამედ ადამიანების დიდ მასას დაუკარგავს, ამიტომ გვაქვს ამდენი წარუმატებლობა, ომები, ვკარგავთ ტერიტორიებს...

სულიერი წარმატების საწინდარი სწორედ გზის გახსნაა - მომავლის ჭვრეტაა ქრისტესმიერი სასოებით. წარსულს, აწმყოსა და მომავალს შორის რომ არ დავიკარგოთ, ამაში ეკლესია გვეხმარება: წარსულს გვასწორებინებს აღსარება, აწმყოს - ლოცვა. ჩვენი ლოცვით ვესაუბრებით ღმერთს, უფალი კი წმინდა წერილით გვპასუხობს. მომავალს კი გვასწორებინებს ხშირი ზიარება, მადლის დაგროვება. დღეს დაგროვებულო მადლი, არ ვიცით, როდის და როგორ გამოგვადგება მომავალში. მადლი და სულიერი საწვავი გვაძლევს იმ სულიერ პოტენციალს, რომელიც გზას გვიხსნის წარმატებისკენ. არსებითი განსხვავება ჩვენი გონების მდგომარეობაშია: მორწმუნეა ადამიანი? - მას სწორი დამოკიდებულება აქვს ღმერთთან. ურწმუნოს მსოფლმხედველობა კი რადიკალურად შესაცვლელია.

- დაცემულ მდგომარეობას, თითოეულ დაცემას ადამიანი გაცილებით მეტად შეიგრძნობს და განიცდის ეკლესიის წიაღში მისვლის, ეკლესიური ცხოვრების დაწყების შემდეგ. ამ დრომდე ბევრ დიდ ცოდვასაც ვერ ხედავს, შემდეგ კი მცირე დაცემასაც ადვილად ამჩნევს...

- ეკლესია გონების ღმერთთან მსხვერპლად მიტანის ინსტიტუტია. ეკლესია სწორედ იმას ემსახურება, რომ ადამიანის გონებამ ქორწინება განიცადოს ჭეშმარიტებასთან, რომელიც გააკეთილშობილებს და გარდაქმნის მას.

ეკლესიაში მისვლის შემდეგ ადამიანი ეტაპობრივად, ნელ-ნელა აცნობიერებს თავის დაცემულობას და თანდათანობით შედის მართალ მდგომარეობაში, მასზე ცოდვების ძალაუფლება კლებულობს. ცუდი უკეთესი ხდება, უკეთესი - საუკეთესო. მართლმადიდებელ ეკლესიაში ქრისტეს მადლის მოქმედების უნივერსალური პრინციპი ადამიანის უკეთესად გახდომის პრინციპია - განაყოფიერება ადამიანისა მადლით და ამავე დროს ქრისტეს მადლის მისაღებად მისი სულის კეთილი ნიადაგის მომზადება. ადამიანის სულიერი განვითარება იმაზეა დამოკიდებული, როგორ მოიცილა ბოროტი ინსტინქტები, როგორ აღმართა და დაიცვა თავის სულში, სამშვინველსა და სხეულში ზღუდეები - ლოცვით, მარხვით, აღსარებით, ზიარებით... თითოეული ადამიანის პირად ძალისხმევაზე და მისი სინდისის ქენჯნაზე, სიცოცხლისუნარიანობაზე, მგრძნობელობაზეა დამოკიდებული, რამდენად შეიცვლება მისი სულიერი მდგომარეობა.

ეკლესიაში მისული ადამიანები თავისუფლდებიან იმ ცოდვებისგან, რომლებიც აწუხებთ; სნეულებას სნეულებას უწოდებენ, თავისუფლდებიან მათგან და ხდებიან ჭეშმარიტი შვილები ღვთისა. ქრისტეში იძენენ იმ სიყვარულსა და ნიჭებს, რომლებიც სულიწმინდისგან ეძლევათ. ადამიანი ხდება სულიწმინდის შვიდი ნიჭის მფლობელი, რომელთაც მასში სულიწმინდის ცხრა ნაყოფი უნდა გამოიღონ. ასეთი ადამიანები ემსგავსებიან ქრისტეს, მათი სიყვარული ემსგავსება ქრისტეს გამომხსნელ მსხვერპლისმიერ სიყვარულს - თანაგანცდა, თანაგრძნობა ქრისტეს მიერ გაღებული მსხვერპლისა მათში ცოცხლად არსებობს და ქრისტეს მიერ მიცემული სახარებისეული, ღვთაებრივი ცოდნა მათთვის არა მარტო თეორიული სიბრძნეა, არამედ პრაქტიკული ქმედების სტანდარტიც. სწორედ ასეთ შემთხვევაში აცნობიერებს ადამიანი ცოდვას და ხდება უკეთესი.

- თუმცა ეკლესიის წიაღში მყოფთაც არაერთგზის უხდებათ ცოდვით დაცემა...

- მართალი არაერთგზის დაეცემა და არაერთგზისვე წამოდგება, რადგან დაცემული მორწმუნე, მართალი ადამიანი ყოველთვის ხედავს ზეციდან გამოწვდილ ხელს და მას ეჭიდება. იცის, რომ დაცემულია, მაგრამ არა დამარცხებული და განადგურებული. ქრისტეს გარეშე დარჩენილი, გაშიშვლებული და დაუცველი ადამიანი ძალიან საშიშ მდგომარეობაშია; ის შესაძლოა ისეთ სულიერ საფრთხეში ჩავარდეს, რომ იქიდან ვეღარასოდეს ამოვიდეს, რადგან შველას არ ითხოვს. ამიტომ ადამიანს უნდა აეხილოს სულიერი თვალი და შინაგანად შეუტიოს თავის უძლურებას, თავის დაცემულობას, გამოამჟღავნოს სიბრძნე და ითხოვოს უფლის დახმარება და არ გამოიკეტოს თვითგანადგურების იზოლაციაში, როგორც ნარკომანიაში, აზარტსა თუ სხვა მძიმე ცდუნებებში მყოფი ადამიანები არიან, რომლებიც თავს იღუპავენ უსასოობაში, სიძულვილსა და ურწმუნოებაში, რამაც, სამწუხაროდ, ბევრი იმსხვერპლა.

ადამიანმა უფალს უნდა შესწიროს მსხვერპლად თავი. რაც არ უნდა მძიმე იყოს გარეშე ბრძოლა, ხილული თუ უხილავი, თვალი, შური, ჯადოქრობა, სიძულვილი, სასოწარკვეთილება, დაუნდობლობა, შიში - მრავალგანზომილებიანი ბრძოლა ბოროტისა, ადამიანი ყოველთვის უნდა სასოებდეს უფალს, რომელიც აუცილებლად შეეწევა და ბოროტებას განარიდებს. არ არსებობს ადამიანი, რომელმაც მართლმადიდებელი სარწმუნოების საფუძვლები შეისწავლა, ეჭვები გაუქრა და არ განიხილა ბოროტების პრობლემა. გონების ქრისტეში გაფართოების გარეშე კი ვერ შევძლებთ ჩვენი თავისუფალი ნების სწორ რეალიზაციას, რასაც ჩვენს ცხოვრებაში ღმერთის არჩევა ჰქვია და რაც ჩვენი არსებობის მთავარი მისიაა.

- მაინც რა გზები და საშუალებები აქვს ადამიანს იმისათვის, რომ განიცადოს ბუნებისა და გონების ცვლილება, გამოვიდეს დაცემული მდგომარეობიდან?

- ღმერთმა ადამიანს ყველაფერი მისცა იმისათვის, რომ დაცემული აღდგეს და უკვე აღადგინა კიდეც. რა მეშველება, მამაო? - კითხულობს ბევრი. უკვე ნაშველი გაქვს, თანაუშველე საკუთარ თავს, შეხედე შენთვის ზეციდან გამოწვდილ ხელს და შენც გაუწოდე საპასუხოდ. ეს გარკვეულ სიმხნევეს, სულიერ ძალას გულისხმოს. თუმცა უნარი ამისა ყველა ადამიანს აქვს. ამით გვეძლევა საშუალება ცოდვის ლაბირინთიდან გამოსვლისა და ამ ლაბირინთის ბოლოში სინათლის ჭვრეტისა და მისკენ მისწრაფებისა. უფლის ხელს რომ შეეხები, ძალა გეძლევა, რომელიც იმისათვის გვჭირდება, რომ მომავალი წინააღმდეგობები და გამოცდები გადავლახოთ, სულიერი შობა და შვება ვპოვოთ.

უფალი ბრძანებს, ყოველგვარი ბოროტებისგან გათავისუფლების უმთავრესი საშუალება ლოცვა და მარხვააო. ლოცვითა და მარხვით გაცნობიერება ჩვენი ბუნების ნეგატიური ასპექტებისა ჩვენში ნათლის განცდას ბადებს და გამარჯვების წინაპირობას აყალიბებს. უკვე გვეძლევა საშუალება სულიერი მოძრაობისა, რათა აღვდგეთ ცოდვის ძილისგან. ამას მივყავართ სინანულთან, რაც დაცემული მდგომარეობიდან წამოდგომის უპირველესი საშუალებაა. ამას გარდა, ცოდვილი მდგომარეობიდან გამოსასვლელად აუცილებელია სახარებისა და წმინდა წერილის განმარტებების კითხვა და განხორციელება. სახარება ადამიანის ზეცაში აღმყვანებელი კიბეა, რომლითაც უთვალავი სული ცხონდა და მიეახლა ზეციურ გასხივოსნებას.

გზა რომ გაგვეხსნას და წინ წავიდეთ, უნდა გავიღვიძოთ. გაღვიძება მაღვიძარას მეშვეობით ხდება. მაღვიძარა კი ჩვენთვის ეკლესიაა - ეკლესიის ზარი. აუცილებელია ეკლესიის წიაღში ყოფნა. მაღვიძარაა ჩვენთვის სულიერი მოძღვარიც, რომელსაც აღსარებას ვეტყვით და გვიჩვენებს ღვთისკენ სავალ გზას, არ მოგვცემს საშუალებას, უფსკრულში გადავიჩეხოთ. ღმერთი ყველა ადამიანს აძლევს საშუალებას ღვთისგან ბოძებული სიცოცხლის სწორი რეალიზაციისა, აძლევს სუნთქვას სულიწმინდის შვიდი ნიჭის სახით, რომ ისინი სულიწმინდის ცხრა ნაყოფად აქციოს.

ვიტყოდი, რომ აუცილებელია მართლმადიდებელი სარწმუნოების ენციკლოპედიური ცოდნა. არცოდნა ყველაზე დიდი ცოდვაა, თუმცა დღეს ბევრი თვლის, რომ არცოდნა არცოდვაა. მოვალენი ვართ, მივცეთ კეისარს კეისრისა და ღმერთს ღვთისა.

ერთ-ერთი საშუალებაა ჯვართმტვირთველობის გაცნობიერებაც, შემეცნება იმისა, რა არის შენი ჯვარი. უჯვრო, უაზრო და უმისიო ადამიანი არ არსებობს. საჭიროა უიმედობისგან თავის დაღწევაც, ქრისტიანული სარწმუნოებრივი შემეცნების ნიადაგზე აღმოცენებული ოპტიმიზმი - იმედი საუკეთესო საშუალებაა დაცემიდან, ცოდვებიდან გამოსვლისა. და აუცილებელია, რა თქმა უნდა, ბრძოლის უნარი, უხილავი ბრძოლა.

ასევე ქმედითი საშუალებაა მკვეთრი, აშკარა, ფუნდამენტური და ცხადი გადაწყვეტილება უკეთესად გახდომისა, ბოროტების დატევებისა და სიკეთის კეთებისა, სულიერი უსუსურობიდან სულიერ სიძლიერეში შესვლისა, ღმერთთან დაახლოებისა. ეს უკვე ნახევარი საქმეა. ამგვარი სურვილი იზიდავს იმ სულიერ ძალებს, ამ სურვილის განსახორციელებლად რომ გვჭირდება.

- საზოგადოება, ადამიანთა უმეტესობა გაურბის, არ იღებს სასჯელმოხდილ ადამიანებს. ხშირად ასე ხდება მათი გამოსწორებისა და ღვთისკენ მიბრუნების შემდეგაც კი. უჭირთ სამუშაოს მოძებნაც. რა არის ამის უმთავრესი მიზეზი და როგორი დამოკიდებულება უნდა გვქონდეს არა მხოლოდ სასჯელმოხდილი, ნებისმიერი მძიმე ცოდვით დაცემული ადამიანის მიმართ?

- ყველამ ვიცით ორი რამ - ადამიანი მოკვდავია და ამავე დროს უკვდავიც. ამასთანავე ორი რამ გვიშლის ხელს - სიკვდილის დავიწყება და გაუცხოება ერთმანეთთან. გვგონია, სხვადასხვა ბუნება გვაქვს. არადა, ყველა ჩვენგანს ერთი, ადამიანური ბუნება აქვს. ვინც სასჯელმოხდილ თუ სხვა მძიმე ცოდვით დაცემულ, მით უმეტეს - მონანულ ადამიანს ებრძვის, ამით საკუთარ ბუნებას ებრძვის. არავინ ვიცით, იქნებ ხვალ ან ზეგ ჩვენ უარესნიც აღმოვჩნდეთ. მიზეზი კი ერთმანეთთან გაუცხოებაა. გაუცხოება იმის ნიშანია, რომ ადამიანები ეგოცენტრიზმს მიეცნენ და ერთმანეთის ენა აღარ ესმით, როგორც ბაბილონის გოდოლის მშენებლობისას, როცა ადამიანთა ეგოცენტრიზმი იქამდე მივიდა, რომ ღმერთთან ცად ასვლა მატერიალური კოშკის დადგმით მოინდომეს. ასეთნი არათუ დამნაშავე, მონანულ, უდანაშაულო კაცსაც არ მიიღებენ, როგორც ქრისტე არ მიიღო მაშინდელმა საზოგადოებამ...

ღვთაებრივი რეალობა ამ მდგომარეობის გადალახვისკენ მოგვიწოდებს, რისთვისაც იბრძვის და ლოცულობს ეკლესია - ხალხი მოექცეს, მასა მოექცეს და მრევლი გახდეს. სამოთხის კარი კი გაღებულია, მაგრამ ჯოჯოხეთის კარიც ღიაა - ეს არ უნდა დაგვავიწყდეს. თუ არ დავფიქრდებით, შესაძლოა ჯოჯოხეთურ რეალობაში მოვხვდეთ.

- მამაო, როგორ შეაფასებდით დღევანდელი საზოგადოების სულიერ მდგომარეობას და რას ურჩევდით ადამიანებს?

- საზოგადოება, ფაქტობრივად, არის წრე, კაცობრიობის უზარმაზარი გამოცდილების რკალი, რომელიც ამა თუ იმ ადგილას წყდება. სამწუხაროდ, ამჟამად ჩვენი საზოგადოების წრე მხოლოდ და მხოლოდ მართლმადიდებელ ეკლესიაში იკვრება, მართლმადიდებელი ეკლესიისა და მისი ღვთისმსახურების ლოცვითა და ძალისხმევით. ცხადია, პრობლემები ყოველთვის იქნება. წარმოუდგენელია, ადამიანი გზას ადგეს და მტვერი არ მიეკრას. მაგრამ ხომ არსებობს მისი მოცილების სხვადასხვა საშუალება? ეს კი ეკლესიის წიაღში უნდა მოხდეს.

სანამ ჯერ კიდევ გვაქვს დრო აქ, მიწაზე ყოფნისა, გვაქვს საშუალება სინანულისა, ვიდრე არ მოსულა უფალი და ვიდრე გვიხმობს ეკლესია, - გავაძლიეროთ ლოცვა, გავაძლიეროთ მონანიების სურვილი, ჩავიხედოთ ჩვენს წარსულში, ჩვენს სულში და შემოვიდეთ ეკლესიის წიაღში, ეკლესიის გალავნის შიგნით, სადაც ვპოვებთ შინაგან სიმყუდროვეს, საშუალება მოგვეცემა, დავეწაფოთ სიბრძნის წყაროს, კანონს ჭეშმარიტი ცხოვრებისა. ამიტომ კიდევ ერთხელ უნდა დავძაბოთ ჩვენი შინაგანი ძალები, რომ გავხდეთ უკეთესნი, ვიდრე ვართ, ვემსგავსოთ ქრისტეს.

რომელ სულსაც შევიმეცნებთ, იმ სულს მივემსგავსებით. ჩვენს საზოგადოებას ვუსურვებდი ქრისტიანულ აზროვნებას, ქცევას, კულტურას - ერთმანეთის გატანასა და სიყვარულს, და არა სიძულვილს, უსულგულობას, ბილწსიტყვაობას...

ეკლესიაში არ არსებობს დიდი და პატარა, მდიდარი და ღარიბი - ყველა ან ქრისტეს მონაა ან ქრისტეს მხევალი, ყველა ერთმანეთის ტოლია. არაფერი განისაზღვრება ადამიანის თანამდებობრივი თუ ქონებრივი მდგომარეობით. ღმერთი ყველას აძლევს საწყის პირობას, დანარჩენი კი შენზეა დამოკიდებული, შენ უნდა განვითარდე დროსა და სივრცეში. ეს არის სწორედ ცოცხალი სიმბოლო მარადიულობისა, რომელიც მოცემული გვაქვს ეკლესიაში. უნდა ვიაროთ წინ და ღვთისკენ, ვეცადოთ შევასრულოთ ის დავალებები, რომლებიც ღმერთმა მოგვცა - მუდმივი დაბრუნება უფალთან და მუდმივი დაბრუნება საკუთარი, ჭეშმარიტი თვითშემეცნებისკენ, საკუთარი მესკენ, რომელიც ღვთის ქმნილებაა.