ნებისმიერი ადამიანი ერთხელ მაინც დაფიქრებულა და ჩაჰკითხვია საკუთარ თავს: ვინ ვარ, რისთვის ვარსებობ, რა მელის სიკვდილის შემდეგო. სამწუხაროდ, უმრავლესობა ამ შეკითხვაზე პასუხის გაცემას არ ცდილობს - ამქვეყნიური საზრუნავითაა გატაცებული და ან ავიწყდება, ანდა სამომავლოდ გადადებს. არადა ხომ შეიძლება, ეს "მერე" არც არასდროს დადგეს!

ამსოფლიური საზრუნავითა და ცოდვათა სიმრავლით სული თანდათან იხრჩობა და კვდება. ეკარგება უფლის შეცნობის სურვილიც და უნარიც. არსებობს თუ არა ღმერთი? თუ არსებობს, ვინ არის იგი, რომელ ეკლესიაშია დაცული მის შესახებ სწორი სწავლება? როცა უფალი ამ შეკითხვებზე პასუხის მიღების გულმხურვალე სურვილს იხილავს, შეეწევა ადამიანს, შეიმეცნოს ჭეშმარიტება.

გვესაუბრება იოანე ღვთისმეტყველის სახელობის ტაძრის ღვთისმსახური, დეკანოზი გიორგი სხირტლაძე.

- დღეს ბევრი გულითა და გონებით გრძნობს და იაზრებს ღმერთის არსებობას, არცთუ მკაფიოდ, თუმცა შეძლებისდაგვარად იმასაც აცნობიერებს, რომ შინაგანად თვითონაც მართლმადიდებელ ეკლესიას ეკუთვნის. სურვილიც უჩნდება, მას მიმართოს. მაგრამ აქ პირველ, ძნელად დასაძლევ პრობლემად გადაეღობება ეკლესიის სრულყოფილ წევრად ქცევის პროცესი...

- ეს პროცესი მართლაც არ არის იოლი. გაეკლესიურებაში იგულისხმება ის, რომ ურწმუნო ან მცირედ მორწმუნე ადამიანი მორწმუნე გახდეს. სულიერი წინსვლის პროცესი, ცხადია, ყოველთვის რთული და ხშირად მტკივნეულიცაა, მაგრამ ამავე დროს კურნება და განწმენაც მოაქვს. ამ გზას განსაცდელები ახლავს და ამიტომაა ხანგრძლივი და ძნელად გასავლელი. თუმცაღა ამ სიძნელეებმა არ უნდა დააბრკოლოს ის, ვინც გულწრფელად ისურვა ყოვლადწმინდა სამების ერთგულება და რწმენაში გაძლიერება.

მართლაც, სარწმუნოება ერთი ღმერთის შესახებ ანუ ახალი აღთქმის მონოთეიზმი არ არის ადვილი გასაგები, მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს, რომ გარკვეულ რაციონალურ დონეზე მისი შემეცნება შეუძლებელია და საღ აზრს ეწინააღმდეგება. თუმცა, სამწუხაროდ, ჩვენი არასრულყოფილების, ცოდვისადმი მიდრეკილების გამო ჩვენი დაცემული ნება ხშირად ეწინააღმდეგება ეკლესიურ დოქტრინას, მის დოგმატებს.

ადამიანზე ძალიან ბევრი რამ მოქმედებს - წუთისოფლიდან დაწყებული, საკუთარი ხორცით დამთავრებული. მაგრამ თუკი არ გაჰყვება წუთისოფლის დინებას, აუცილებლად გაეხსნება გზა სულიერი წარმატებისკენ. წინააღმდეგობებით აღსავსეა საკუთრივ ადამიანის პიროვნებაც. მაგრამ თუკი შეძლებს, სარწმუნოების მეშვეობით როგორღაც გაანეიტრალოს მასში არსებული უარყოფითი ასპექტები, მის სულში აუცილებლად წარმოიშობა წყარო მადლისა.

ამრიგად, ღვთის გზაზე რომ მოვექცეთ, შეურიგებელი ბრძოლაა საჭირო საკუთარ თავთან, ცოდვებთან, მანკიერ მხარეებთან, წუთისოფელთან.

ეკლესიის სრულყოფილ წევრად ქცევა არ არის ერთი და ორი დღის საქმე, ის შესაძლოა მთელი ცხოვრებაც გაგრძელდეს. ესაა დაუსრულებელი პროცესი, რომელიც ადამიანს ღვთისგან მიეცა როგორც პროგრამა, დავალება, აუცილებელი განგებულება, რომელიც მისთვის არათუ სასურველი, არამედ აუცილებელიცაა. ნუ დაგვავიწყდება, რომ ღვთის ხატად და მსგავსად ვართ შექმნილნი; ხატება მოგვეცა, ხოლო მსგავსება - მისაღწევია.

ბოლოს და ბოლოს, რა არის გაეკლესიურება? ეს იმას ნიშნავს, რომ ადამიანის გული თანდათან იწმინდება და ამ განწმენდის პროცესში უფრო და უფრო ფაქიზდება მადლის მისაღებად. ამის შემდეგ იოლად შეიცნობს ღვთის ნებას. ადამიანისთვის უფრო ადვილი ხდება, თავისი ნება ღვთის ნებას შეუსაბამოს. როგორც ამღვრეულ წყალში ვერ დაიჭერ თევზს და ვერც კენჭებს დაინახავ, ვერც ცოდვისგან დაბინძურებულ გულში აღწევს მადლი უფლისა. როცა გული განწმენდილია, მასში კარგად განირჩევა ღვთის ნება ჩვენი დაცემული ნებისა და ეშმაკის ნებისგან, რომელიც ასე ხშირად გვაცდუნებს. ეკლესია თვითონვე გვასწავლის გაეკლესიურებას, რაც მთელი ცხოვრების საქმეა. გვასწავლის, როგორ განვიძარცვოთ ძველი კაცი და მივეახლოთ ახალ ადამს - ქრისტე მაცხოვარს. ნუ დაგვავიწყდება, რომ გაეკლესიურება ჯვრისმტვირთველობაში ვლინდება.

- ნათლობა აუცილებელია, მაგრამ არის კი საკმარისი, რომ ჭეშმარიტად მოექცე ქრისტიანობაზე?

- ქრისტიანობის კარიბჭე ნათლობაა. მაცხოვარი ბრძანებს: "ვინც არ დაიბადება წყლისა და სულისგან, ვერ შევა ღმრთის სასუფეველში" (იოანე 3,5). პირველი ნაბიჯები მართლმადიდებლობაში სწორედ ნათლობის დროს იდგმება. ეს საიდუმლო გვიღებს კარს სხვა საიდუმლოებებისკენ, რომლებში მონაწილეობაც (გარდა მღვდლობისა და ქორწინებისა) აუცილებელია ყოველი ქრისტიანისთვის. ნათლისღებისას ადამიანი ემბაზში ხელახლა იბადება, იცვლება მისი არა მარტო სულიერი თუ სამშვინველისეული, არამედ ხორციელი სამყაროც. ეს განღმრთობის - თეოზისის დასაწყისია.

ნათლობა აუცილებელია, მაგრამ არ არის საკმარისი. ის სულიერი ნიჭები, რომლებიც ადამიანს ნათლობის დროს სულიწმინდის მიერ ეძლევა, არ ნიშნავს ცხრა სულიერი ნაყოფის გამოღებას. ნათლობა არ არის ბრძოლის დასასრული; პირიქით, იარაღის ასხმაა, ბრძოლის ველისკენ მიმავალი გზის დალოცვაა. ნათლობა დასაწყისია იმ ბრძოლისა, რომელიც მთელი ცხოვრება გრძელდება. ასე რომ, შესაძლოა ადამიანი მონათლული იყოს, მაგრამ თუ აღმსარებელი და მაზიარებელი არ არის, ამ გზაზე ვერ ივლის.

- ზოგი ამბობს: მთავარია, შენს სულში იყოს ღმერთი, ეკლესიაში სიარული კი აუცილებელი სულაც არ არისო. რამდენად სწორია ასეთი პოზიცია?

- რა თქმა უნდა, მცდარია. ღვთის აღიარება კარგია, მაგრამ ის რეალური და ხორცშესხმული ხდება მაშინ, როცა ეკლესიური ცხოვრებითა და წმინდა საიდუმლოებებში მონაწილეობით განიწმინდება და მტკიცდება.

ადამიანის ღმერთთან დასაკავშირებლად აუცილებელია წმინდა ეკლესიის შუამდგომლობა. ეკლესია მისტიკური სხეულია უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესი, ცოცხალი ღმერთის საუფლოა დედამიწაზე. წმინდა ეკლესიის დაარსება იყო უმთავრესი საქმე, რაც განკაცებულმა ღმერთმა ამქვეყნად აღასრულა, რადგან სწორედ ეკლესიის მიერ განიღმრთობა ადამიანი. ეკლესიური ცხოვრება ერთგვარ სულიერ გამოცდილებას გვაძლევს. სულიერი გამოცდილების გარეშე კი ვერ ვისწავლით ჭეშმარიტ ქრისტიანულ სიყვარულს, იმას, რაც ღერძია სარწმუნოებისა.

- როგორ მოექცნენ, როგორ დაემოწაფნენ მოციქულები მაცხოვარს?

- მოციქულები ებრაელები და ძველი აღთქმის სჯულის მემკვიდრენი იყვნენ. მოგეხსენებათ, ძველი აღთქმა სხვა არაფერია, თუ არა მზადება ახალი აღთქმისთვის, რაც, რა თქმა უნდა, გულისხმობს მაცხოვრის, მესიის მოლოდინს. მოციქულები გულით ელოდნენ მესიას, შინაგანად იყვნენ გამსჭვალულნი გადარჩენის მოლოდინით.

წმინდა წერილი მოგვითხრობს სხვადასხვა მოციქულის გამორჩევაზე.

წმინდა ანდრიას, პეტრე მოციქულის ძმას, უფალმა იესო ქრისტემ პირველს მოუწოდა, ამიტომ მას პირველწოდებული ეწოდა. წმინდა ანდრიამ ბავშვობიდანვე შეიყვარა უფალი და როცა ისრაელში ქუხილივით გაისმა იოანე ნათლისმცემლის ხმა, მოციქული მისი უახლოესი მოწაფე გახდა. მაცხოვრის გამოჩენისას წმინდა იოანემ ანდრიასა და იოანე ღვთისმეტყველს მიმართა: "აჰა ტარიგი ღმრთისაი". და ორივენი თან გაჰყვნენ იესოს. შემდეგ კი ანდრია ძმასთან, პეტრესთან მივიდა, მესიის პოვნა ახარა, ისიც იესოსთან მიიყვანა და მას დაუმოწაფა. ქრისტეს დამოწაფებული ძმები კვლავ ჩვეულ საქმიანობას განაგრძობდნენ და თევზაობით ირჩენდნენ თავს. ერთხელ გალილეის ზღვის ნაპირას მიმავალმა მაცხოვარმა მათ მოუწოდა: "მოვედით და შემომიდეგით მე და გყვნე თქვენ მესათხევლე კაცთა". ამის შემდეგ ისინი განუყრელად თან ახლდნენ ქრისტეს და მისი სასწაულების, სიკვდილისა და მკვდრეთით აღდგომის მოწმეებიც გახდნენ.

როგორც უკვე მოგახსენეთ, იოანე ღვთისმეტყველიც, ანდრია პირველწოდებულის მსგავსად, იოანე ნათლისმცემლის მოწაფე იყო. მისი ძმა იაკობ ზებედეს ძეც მასთან ერთად დაემოწაფა მაცხოვარს.

წმინდა ფილიპე მოციქული გალილეის ქალაქ ბეთსაიდის მკვიდრი გახლდათ. მას, ისევე როგორც დანარჩენ მოციქულებს, სწორად ესმოდა ძველი აღთქმის წინასწარმეტყველებების არსი და მესიის მოლოდინით ცხოვრობდა. ფილიპე პირველი მოწოდებისთანავე გაჰყვა მაცხოვარს. მან მიიყვანა ქრისტესთან მოციქული ნათანაელი.

წმინდა თომა მოციქული გალილეის ქალაქ პანეადიდან იყო. როცა უფალი გალილეის სოფლებსა და ქალაქებში დადიოდა, ქადაგებდა და სნეულებს განკურნავდა, თომამაც მოისმინა მისი ღვთაებრივი ქადაგება, იხილა საკვირველი სასწაულები, მთელი არსებით შეიყვარა უფალი და აღარასოდეს მოსცილებია.

წმინდა მოციქული და მახარებელი მათე, ძე ალფესი, გალილეის ქალაქ კაპერნაუმის მკვიდრი იყო. იგი მეზვერედ ანუ გადასახადების ამკრებად მუშაობდა. ერთხელ, კაპერნაუმში ყოფისას, მაცხოვარი გამოვიდა ქალაქიდან და დიდძალი ხალხის თანხლებით ზღვის სანაპიროსკენ გაეშურა. აქ საზვერესთან მათე იჯდა. უფალი მიუახლოვდა მას და მიმართა: "შემომიდეგ მე!" ეს სიტყვები მეზვერემ მხოლოდ ხორციელით კი არა, გულისმიერი ყურითაც ისმინა, მაშინვე წამოდგა, ყოველივე მიატოვა და უფალს შეუდგა. მან მთელი არსებით შეისმინა უფლის მოწოდება და უსიტყვოდ გაჰყვა მას. წმინდა მათე მოციქულის ძმას, იაკობ ალფეს ძესაც, თავად მაცხოვარმა მოუწოდა.

წმინდა იუდა მოციქული მართალი იოსებ დამწინდველის ძე იყო პირველი ქორწინებიდან. იუდამ ქრისტე აღთქმულ მესიად ირწმუნა და წრფელი გულით შეუდგა მას.

მოციქული სვიმონ კანანელი გალილეის კანაში ცხოვრობდა. ისიც იოსებ დამწინდველის შვილი გახლდათ პირველი ქორწინებიდან. მაცხოვრის პირველი სასწაული - წყლის ღვინოდ გადაქცევა - სწორედ სვიმეონის სახლში აღესრულა. ამ სასწაულის ხილვით აღფრთოვანებულმა სვიმეონმა მთელი სულითა და გულით ირწმუნა იესო ქრისტე, როგორც აღთქმული მესია, დატოვა ოჯახი და მაცხოვარს გაჰყვა. წმინდა მოციქული ბართლომეც გალილეის კანადან იყო.

მატათა კი მოციქულად იუდა ისკარიოტელის ნაცვლად აირჩიეს დანარჩენმა მოციქულებმა. თუმცა უნდა აღინიშნოს, რომ მატათა თავდაპირველად 70 წმინდა მოციქულის რიცხვს განეკუთვნებოდა, ისმენდა ქრისტეს სწავლებას, ხედავდა მის სასწაულებს...

- მამაო, რას გვეტყვით პავლე მოციქულზე, როგორ იქცა ქრისტიანთა მდევნელი სავლე მოციქულ პავლედ?

- პავლე მოციქული, მისი ცხოვრება ცოდვის ლაბირინთიდან გამოსვლის, ახალ ადამიანად ქცევის, ღვთაებრივი განგებულების ბრძნული გამოვლენის მაგალითია.

სავლე ისრაელიანი იყო, ბენიამინის ტომიდან, სჯულით ფარისეველი. კილიკიის ქალაქ ტარსუში დაიბადა და რომის მოქალაქედ ითვლებოდა. საერო მეცნიერებებს მშობლიურ ქალაქში დაეუფლა, შემდეგ კი სჯულის უკეთ შესასწავლად იერუსალიმში გაემგზავრა, მაშინდელ გამოჩენილ რაბინ გამალიელთან. სავლე კარგად განისწავლა მოსეს სჯულში და, როგორც ფარისეველი, მისი მტკიცე აღმსრულებელი გახდა. მას ისე სძულდა ქრისტიანები, რომ მათი მდევნელი გახდა. მოგეხსენებათ, იერუსალიმში აღძრული დევნის გამო ქრისტიანები სხვადასხვა ადგილებში გაიხიზნენ. ბევრმა დამასკოს შეაფარა თავი. გულისწყრომით აღსავსე სავლემ მღვდელმთავარს ქრისტიანთა დატყვევების ნებართვა სთხოვა და დამასკოში გაემგზავრა. ქალაქს მიახლოებულმა ზეციდან გარდამოსული ნათელი იხილა. ზეციური ხილვით გაოგნებული სავლე მიწაზე დაეცა. და მოესმა ხმა, რომელმაც უთხრა: "საულ, საულ, რისთვის მდევნი მე?" სავლეს შეკითხვაზე, ვინ ხარ, უფალოო, ნათლით გამოისმა: "მე ვარ იესუ, რომელსაც დევნი!" უფალმა უბრძანა, ქალაქში შესულიყო და დანარჩენი იქ განეცხადებოდა. სავლე წამოდგა, მაგრამ დამოუკიდებლად სიარული ვეღარ შეძლო - ვერაფერს ხედავდა. მხლებლებმა იგი დამასკოში მიიყვანეს. სამი დღის შემდეგ, უფლის კურთხევით, მოციქულთა მოწაფემ ანანიამ მონათლა და სავლეს მხედველობა დაუბრუნდა. ამის შემდეგ ქრისტიანთა სასტიკი მდევნელი უფლის გამორჩეული მოციქული გახდა.

საგულისხმოა და ყურადსაღები ის გზაც, რომელიც წმინდა პეტრე მოციქულმა განვლო. წმინდა წერილი მოგვითხრობს, რომ უკანასკნელი პასექის დროს იესომ მოწაფეებს ამცნო: "თქვენ ყველანი დაბრკოლდებით ჩემს მიმართ ამ ღამეს, რადგან წერია: დავცემ მწყემსს, და განიბნევიან სამწყსოს ცხვრები". პეტრემ განაცხადა: "თუნდაც ყველა დაბრკოლდეს შენ მიმართ, მე არასოდეს დავბრკოლდებიო". მაცხოვარმა კი მიუგო: "ამინ, გეუბნები შენ, რომ ამ ღამეს, მამლის ყივილამდე, სამგზის უარმყოფ მე" (მთ. 26,31-34). ასეც მოხდა. მაგრამ მოციქულს ეს განზრახ არ ჩაუდენია, მისი საქციელი ადამიანური უძლურების გამოვლენა იყო. სწორედ ამიტომ ამ შემთხვევის გახსენება კი არ უნდა გვთრგუნავდეს, არამედ მაგალითი უნდა იყოს იმისა, რომ ყოველთვის ღვთის ნებას მივენდოთ, არასოდეს გავხდეთ თავდაჯერებულნი, რადგან არავინ იცის, სად დაგვიგებს მახეს ეშმაკი.

მოციქულთა ცხოვრების, როგორც ცოცხალი სულიერი გამოცდილების, გახსენება განაგდებს ჩვენგან ყოველგვარ სასოწარკვეთილებას, უდებებას და უფლისკენ სავალ გზაზე მხნეობას შეგვმატებს.

- რა მნიშვნელობა აქვს ქადაგებას ადამიანის ჭეშმარიტ სარწმუნოებაზე მოსაქცევად?

- უდიდესი მნიშვნელობა. თავად უფალი ჩვენი იესო ქრისტე ქადაგებდა. წმინდა წერილი მოგვითხრობს, რომ მაცხოვრის შემდეგ პირველი მქადაგებლები მოციქულები იყვნენ. უფალი მიმართავს მათ: "წარვედით და მოიმოწაფენით ყოველნი წარმართნი და ნათელს სცემდით მათ სახელითა მამისათა და ძისათა და წმიდისა სულისათა. და ასწავებდით მათ დამარხვად ყოველი, რაოდენი გამცნეთ თქვენ. და აჰა ესერა მე თქვენთანა ვარ ყოველთა დღეთა და ვიდრე აღსასრულამდე სოფლისა, ამინ" (მთ. 28,29-20). თორმეტმა მოციქულმა მთელი სიცოცხლე უძღვნა ამ ანდერძის აღსრულებას. მოციქულთაგან ქადაგების მადლი მათ მოწაფეებზე გადავიდა, შემდეგ - მოწაფეთა მოწაფეებზე და ასე - დაუსრულებლად. სასულიერო პირი, როგორც მოციქულთა მემკვიდრე, მათი საქმიანობის გამგრძელებელია. მას ევალება, მოწმობდეს უფლის შესახებ აზრით, სიტყვითა და საქმით. სამოძღვრო ღვთისმეტყველების ერთ-ერთი ფუნდამენტია ქადაგება. მღვდლობის საიდუმლო სასულიერო პირს აძლევს ქადაგების ნიჭს, რომელსაც შემდგომში განვითარება, დაუღალავი შრომა სჭირდება. სასულიერო პირს დღეს, როგორც არასდროს, ისე სჭირდება ენციკლოპედიური განათლება, რათა დახვეწოს თავისი ქადაგება. ყველაზე უფრო საშიში მოძღვრისთვის ქადაგების დაზარებაა. ჭეშმარიტი ქადაგება ვერასდროს იქნება უქმისმეტყველება. ქადაგება სიტყვის ძალაუფლების გამომჟღავნებაა და არა ენისა. ენას ბევრი ცუდის თქმა შეუძლია... უბედურება მაშინ მოდის, როცა ენა ხდება ძალაუფალი სიტყვისა და არა პირიქით.

- აქვს თუ არა მორწმუნეს ქადაგების უფლება, რათა ამით სხვებიც მოაქციოს?

- ღვთის სიტყვის ქადაგება არა მარტო სასულიერო პირებს, თითოეულ მორწმუნესაც ევალება. ფსალმუნში ვკითხულობთ: ,,ვასწავლნე უსჯულოთა გზანი შენნი და უღმრთონი შენდა მოიქცნენ". მართლაც, თუ საჭიროა, უნდა ვიქადაგოთ, მაგრამ უნდა ვიცოდეთ დრო, ადგილი და ზომა. მას უნდა ვუქადაგოთ, ვისაც ეს სჭირდება და ღორებს მარგალიტები არ დავუყაროთ. ქადაგება სულიერი მოწყალებაა. უნდა მიიღოს მან, ვინც თხოულობს, ვისაც სურს ორიენტირი სასუფევლის გზაზე. ამასთანავე, გვახსოვდეს - ჯერ ცხოვრებით, პირადი მაგალითით უნდა ვიქადაგოთ, მერე კი, თუ საჭირო გახდა, სიტყვითაც.