უფალმა, იმისათვის, რომ ადამის მოდგმა ეხსნა, ადამიანური ბუნების მიღება ინება და დედად ყოვლადწმინდა ქალწული მარიამი გამოირჩია.
ძველი აღთქმის წიგნებში მრავლადაა წინასწარმეტყველება ღვთისმშობლის შესახებ. ეზეკიელ წინასწარმეტყველმა იგი დახშული ბჭის სახით იხილა, "რომელი არავინ განვლო, გარნა ღმერთმან და დახშული ჰგიეს ბჭეი იგი" (ეზეკ. 44,2); დანიელ წინასწარმეტყველი ამბობს (დან. 2,34): "მთისაგან ლოდი თვინიერ ხელისაგან კაცისა გამოკუეთილი" (ანუ იესო ქრისტეს უმამაკაცოდ შობა); ხოლო ესაია ღაღადებდა: "აჰა ესერა ქალწული მიუდგეს და შვეს ძე..." (ეს. 7,14).

მოსემ ღვთისმშობელი შეუწველ მაყვლოვანად იხილა სინას მთაზე, გედეონმა - საწმისად, დავითმა - ვითარცა ცვარი, ოსე წინასწარმეტყველმა უხრწნელ ქალწულად ჰქადაგა, ეზეკიელმა - სიწმინდის ბჭედ, დანიელმა - შეურყეველ მთად, ესაიამ - იესეს ძირად, "ნათან თქუა, ვითარმედ: ქალწულისაგან შობილისა განიხაროს ყოველმან ხორციელმან".

საკუთრივად და ჭეშმარიტად ღვთისმშობლად ვქადაგებთ წმინდა ქალწულს, რადგან ისევე, როგორც ჭეშმარიტი ღმერთია მისგან შობილი, ასევე ჭეშმარიტი ღვთისმშობელია ის, რომელმაც შვა თავისი თავისგან ხორცშესხმული ჭეშმარიტი ღმერთი. ვამბობთ, რომ მისგან იშვა ღმერთი, მაგრამ არა იმგვარად, რომ სიტყვის ღმრთეებამ არსებობის დასაბამი მისგან მიიღო, არამედ იმგვარად, რომ თვით ღმერთი-სიტყვა, საუკუნეთა უწინარეს მამისგან უჟამოდ შობილი და მამასთან და სულთან დაუსაბამოდ და მარადიულად მყოფი, უკანასკნელ დღეებში ჩვენი ხსნის გამო მის მუცელში შთამკვიდრდა და, შეუცვლელად ხორცშესხმული მისგან, იშვა, რადგან არათუ ლიტონი კაცი შვა წმინდა ქალწულმა, არამედ - ჭეშმარიტი ღმერთი, არა - შიშველი, არამედ - ხორცშესხმული, არა - ციდან ჩამომტანი სხეულისა, არა - ქალწულში, როგორც არხში გამავალი, არამედ - მისგან ჩვენი თანაარსი ხორცის მიმღები და თავის თავში შემაგვამოვნებელი.

მართლაც, თუ ციდან იქნა მოტანილი სხეული და თუ ჩვენეული ბუნებიდან არ მიუღია მას იგი, მაშ, რა საჭიროება იყო საიდუმლო განკაცებისა? ღმერთი-სიტყვის განკაცება ხომ იმიტომ მოხდა, რომ თვით ამ ცოდვილ, დაცემულ და გახრწნილ ბუნებას ეძლია თავისი შემაცდენელი ტირანი და ამ სახით გათავისუფლებულიყო გახრწნილებისგან, როგორც ამბობს საღვთო მოციქული: "რადგან ადამიანის მიერ - სიკვდილი, ადამიანის მიერვე - მკვდართა აღდგომა" (1 კორ. 15,21). თუ პირველი - ჭეშმარიტად, ასევე მეორეც. და თუმცა ამბობს: "პირველი ადამი - მიწიდან მიწიერი, მეორე ადამი - უფალი ციდან" (1 კორ. 15,47), არათუ სხეული თქვა ციდან, არამედ ის ცხადყო, რომ არ არის იგი ლიტონი ადამიანი, რადგან, აჰა, მას ადამიც უწოდა და უფალიც, ორივე ერთობლივად აღნიშნა. მართლაც, ადამი ითარგმნება როგორც "მიწისგან შობილი", ხოლო "მიწისგან შობილი", მიწისგან ქმნილი, ცხადია, არის ადამიანური ბუნება. მეორე მხრივ, "უფალი" საღვთო არსების წარმომაჩენელია.

მოციქული ამბობს: "მოავლინა ღმერთმა თავისი მხოლოდშობილი ძე, შობილი ქალისაგან" (გალატ. 4,4). არ უთქვამს მას: "ქალის მიერ", არამედ "ქალისაგან". ამით მიუთითა, რომ სწორედ ღვთის მხოლოდშობილი ძეა და ღმერთი ქალწულისგან ქმნილი ადამიანი და რომ სწორედ ქალწულისგან ნაშობი არის ძე ღვთისა და ღმერთი, ხოლო ნაშობი - სხეულებრივად, რადგანაც ადამიანი გახდა იგი. არათუ წინდაწინ შექმნილ ადამიანში დაიმკვიდრა მან, მაგალითად, წინასწარმეტყველში, არამედ თვით გახდა ადამიანი არსობრივად და ჭეშმარიტად, ანუ თავის ჰიპოსტასში (პიროვნებაში) შეაგვამოვნა მან მოაზროვნეობითი და გონისმიერი სულით სულიერქმნილი ხორცი, თვით გახდა მისი ჰიპოსტასი - ამას ნიშნავს: "შობილი ქალისაგან". მართლაც, როგორღა იყო "რჯულის ქვეშ" ღვთის სიტყვა, თუ არ გამხდარა იგი ჩვენი თანაარსი ადამიანი?

აქედან, სამართლიანად და ჭეშმარიტად ვუწოდებთ წმინდა მარიამს ღვთისმშობელს, რადგან ეს სახელი მთელი განგებულების (ე.ი. განკაცების) საიდუმლოს წარმოაჩენს. მართლაც, თუ მშობელი ღვთისმშობელია, უთუოდ ღმერთია მისგან შობილი და ამასთან - უთუოდ კაციც, რადგან როგორღა იშვებოდა ქალისაგან ღმერთი, საუკუნეთა უწინარეს მყოფობის მქონე, თუ იგი ადამიანი არ გახდებოდა, რამეთუ ადამიანის ძე ხომ, ცხადია, ადამიანია? ამიტომ თუ ქალისგან ნაშობი ღმერთია, აშკარაა, რომ ერთია ის, ვინც შობილია მამა ღმერთისგან საღვთო და დაუსაბამო არსებისამებრ, და ის, ვინც უკანასკნელ დღეებში ქალწულისაგან იშვა დასაბამიერი და ჟამიერი არსებისამებრ ანუ კაცობრივად, ხოლო ეს ნიშნავს ჩვენი უფლის, იესო ქრისტეს ერთ ჰიპოსტასს (პიროვნებას) და ორ ბუნებას, აგრეთვე, მის ორ შობას.

ამასთან, ქრისტესმშობლად არ სახელვდებთ წმინდა ქალწულს, რადგან ეს გაუკუღმართებული სახელწოდება სიტყვა "ღვთისმშობლის" აღმოსაფხვრელად მოიგონა ბილწმა და უწმინდურმა, იუდეველთაებრ მბრძნობმა ნესტორმა, უპატიობის ჭურჭელმა, რომ ამით უპატიოეყო ღვთისმშობელი (ვინც არის ერთადერთი ჭეშმარიტად პატივდებული მთელ ქმნილებაზე აღმატებულად), თუმცა თავადვე განირღვევა იგი მის მამასთან, სატანასთან ერთად. მართლაც, "ხრისტოს" ანუ "ცხებული" არის დავით მეფეც და, აგრეთვე, აარონ მღვდელმთავარიც (რადგან ნაცხებია მეფობა და მღვდელმთავრობაც). ასევე, ყველა ღმერთშემოსილი ადამიანი შეიძლება ითქვას "ცხებულად" (თუმცა არა ბუნებით ღმერთად); ამიტომ იკადრა ღვთივგანდევნილმა ნესტორმა ქალწულისაგან შობილის "ღმერთშემოსილად" თქმა. მაგრამ ნუ მოხდება, რომ ღმერთშემოსილად ვთქვათ ან შევიმეცნოთ ჩვენ იგი, არამედ - ხორცშესხმულ ღმერთად, რადგან ხორცი გახდა თვით სიტყვა, ჩასახული ქალწულისაგან და შენაძენითურთ ღმერთად გამოსული, ვისგანაც ხორციც განიღმრთო მაშინვე - არსებობაში მისი შემოყვანისთანავე, რადგან ერთობლივად ხდება სამი რამ: შეძენა, მყოფობა და განღმრთობა ხორცისა სიტყვის მიერ. ამ სახითვე გაიაზრება და ითქმის ღვთისმშობლად წმინდა ქალწული, ესე იგი, არა მხოლოდ სიტყვის ბუნების გამო, არამედ ადამიანურის განღმრთობის გამოც, ერთობლივად აღესრულა რა მათი მუცლადღებისა და მყოფობის საკვირველება, კერძოდ, მუცლადღება - სიტყვისა, ხოლო ხორცისა - თვით სიტყვაში მყოფობა, რაჟამს ღვთის დედამ ზებუნებრივად მიანიჭა დაბადება დამბადებელს და განკაცება - ღმერთს, ყოვლის შემოქმედს, რომელმაც ღმერთყო შენაძენი, შეინარჩუნა რა შეერთებამ შეერთებულნი იმგვარნივე, როგორებიც შეერთდნენ, კერძოდ, არა მხოლოდ ღმერთობა ქრისტესი, არამედ მისი ადამიანობაც, რაც ჩვენზე უზემოესია და ჩვენებრი, რადგან არათუ ჩვენებრი იყო იგი პირველად და შემდეგ გახდა ჩვენზე უზემოესი, არამედ პირველი მყოფობიდანვე მყოფობდა ორივე, იმის გამო, რომ მუცლადღების დასაბამიდანვე თვით სიტყვაში ჰქონდათ მათ მყოფობა. ამრიგად, ადამიანურია იგი საკუთარი ბუნებით, მაგრამ ღვთისაა და საღვთოა ზებუნებრივად. ამასთან, განსულიერებული ხორცის თვისებებიც ჰქონდა მას, რადგან ესენი განგებულების ნიშნით მიიღო სიტყვამ - ჭეშმარიტად ბუნებითად გამოვლენილნი ბუნებითი მოძრაობის წესით.

ღვთისმშობელმა თავისი სიწმინდითა და სათნოებით არა მხოლოდ ყველა ადამიანს გარდაამეტა, არამედ ყველა ანგელოზსაც, ღვთის ცოცხალ ტაძრად მოგვევლინა და როგორც წმინდა მართლმადიდებელი ეკლესია უგალობს, გახდა "ზეციური კარი, რომლითაც ქრისტე ამქვეყნად მოვიდა ჩვენს სულთა სახსნელად".

ყოვლადწმინდა ღვთისმშობელი ზეციურ იერარქიაში თვით უმაღლესი დასის ანგელოზებზე მაღლა დგას. მისადმი მიძღვნილი ერთ-ერთი საგალობელი ამგვარად ხმიანებს: "უპატიოსნესსა ქერუბიმთასა და აღმატებით უზესთაესსა სერაფიმთასა..."

ყოვლადწმინდა ღვთისმშობელი ყველას შემწე და მეოხია, მაგრამ საქართველოსა და ქართველებს ღვთისმშობლის განსაკუთრებული მფარველობა იცავს. ეს იმიტომ, რომ გადმოცემის მიხედვით, ივერია ღვთისმშობლის წილხვედრია. როცა მოციქულები წილს იყრიდნენ, თუ რომელ მხარეში ექადაგათ და მოექციათ ხალხი ქრისტეს რჯულზე, ღვთისმშობელს საქართველო ხვდა წილად, მაგრამ, რადგანაც მისი მიძინება მოახლოებული იყო, მის ნაცვლად საქართველოში ანდრია პირველწოდებული გამოგზავნეს, დედას ღვთისას უფალი გამოეცხადა და აუწყა, რომ არ დაეტოვებინა იერუსალიმი, ვინაიდან მისი მიძინება იყო მოახლოებული, ხოლო მისი წილხვდომილი ქვეყანა (საქართველო) გაბრწყინდებოდა მომავალში.

უდიდესია წყალობა ღვთისა - ჩვენ ღვთისმშობლის მფარველობაში ვიმყოფებით, მაგრამ ამავდროულად, ჩვენი პასუხისმგებლობაც უდიდესი უნდა იყოს ღვთის წინაშე. წყალობას, მადლობით მიღების გარდა, დიდი ერთგულებაც სჭირდება, რადგან წყალობა მხოლოდ მაშინაა ჯილდო, როცა ღირსეულად მსახურებ უფალს; თუ უღირსად ექცევი ბოძებულ მადლს, ეს უკანასკნელი ჯილდო კი არ იქნება, არამედ სასჯელად გექცევა.

დედა ღვთისა განუწყვეტლივ ლოცულობს ჩვენთვის (და არა მარტო ჩვენთვის). ეს მუდამ უნდა გვახსოვდეს, რათა ვქმნეთ საქმენი სადიდებლად ღვთისა და ერისა.