ნათლისღების საიდუმლოთი ქრისტიანს ყველა ცოდვა მიეტევება, მაგრამ, ბუნებრივია, ამით არ უქმდება ნათელღების შემდგომ ჩადენილი შეცოდებანი. ნათლისღების საიდუმლოს აღსრულებამდე და აღსრულების შემდეგ ადამიანი მხოლოდ შეიცნობს და აცნობიერებს ცოდვის სიმძიმეს, ცოდვისა, რომელიც ქრისტესგან განდგომას მოასწავებს და რომელიც გარეგან საცთურთა და ჩვენივე ვნებათაგან მომდინარეობს.

ადამიანი მთელ მიწიერ ცხოვრებას ცოდვასთან მუდმივ და შეურიგებელ ბრძოლაში ატარებს. ხანდახან მარცხდება, საცდურისკენ გადაიხრება ან ეცემა, მაგრამ რაც არ უნდა დიდი იყოს მისი შეცოდება, უფლის წყალობა გარდაემატება მას. უფალი კვლავ აღადგენს დაცემულს და თავისი ცოდვების განცდას, სინანულს და ბოროტებისგან განდგომისთვის აუცილებელ სულიერ ძალას მიანიჭებს. უფალს "არ სურს ცოდვილის სიკვდილი" (ეზ. 33:11), ის მათთვის ევნო და ჯვარს ეცვა. და თუკი ვამბობთ, ცოდვა არ გვაქვსო, ეს ნიშნავს, რომ თავს ვიტყუებთ და ჭეშმარიტება არ არის ჩვენში: "ვინც ამბობს, რომ ნათელშია, თავისი ძმა კი სძულს, იგი კვლავ ბნელში იმყოფება" (1 იოან. 1:8-9).

სინანულის საიდუმლოს უმთავრეს ნაწილს - აღსარებას - ქრისტიანები ჯერ კიდევ მოციქულების დროს იცნობდნენ, რასაც "საქმე მოციქულთა" ამოწმებს: "მრავალი მორწმუნეთაგანი მოდიოდა და აღიარებდა და აცხადებდა თავის საქმეებს" (საქ. 19:18).

ძველ ეკლესიაში, ვითარებისდა შესაბამისად, აღსარება ხან საიდუმლო, ხანაც საჯარო, სახალხო იყო. საჯარო აღსარებისაკენ იმ ქრისტიანებს მოუწოდებდნენ, რომლებიც ეკლესიაში თავიანთი შეცოდებით რაიმე საცდურს შემოიტანდნენ.

აღსარებული ცოდვების სიმძიმისდა კვალობაზე, ინიშნებოდა ეკლესიური სასჯელი ეპიტიმია: მონანიეს რამდენიმე ხნით ეკრძალებოდა შესაწირის, ტაძრისთვის ძღვნის მიტანა (ეს კი ძველ ქრისტიანთა ცხოვრების აუცილებელ ატრიბუტს წარმოადგენდა. შესაწირი, როგორც წესი, პური და ღვინო იყო, რაც ლიტურგიის დროს იესო ქრისტეს უკვდავ სისხლად და ხორცად გადაიქცეოდა), მონაწილეობა ევქარისტიის საიდუმლოში და ქრისტიანული თემის შეკრებაზე ყოფნა, ყველაზე მძიმე ცოდვების, მაგალითად, მკვლელობის ან მრუშობის გამო კი მას, ვინც არ მოინანიებდა, სახალხოდ გააძევებდნენ მორწმუნეთა კრებულიდან. შემდგომში, თუკი მათ გულწრფელ სინანულს შეამჩნევდნენ, ეპისკოპოსი, დიაკვნების შუამდგომლობით, ნებას რთავდა, დასწრებოდნენ მორწმუნეთა შეკრებებს, - ისინი ამ შემთხვევაში კათაკმევლებს (მოუნათლავ მორწმუნეებს) უთანაბრდებოდნენ, - და მხოლოდ გამოცდის შემდეგ რიცხავდნენ მონანულთა შორის.

ძველ ქრისტიანულ ეკლესიაში მონანულთა ინსტიტუტი არსებობდა. მონანიენი ოთხ კატეგორიად იყოფოდნენ. პირველთ, ე.წ. მოტირალთ, ტაძარში შესვლის უფლება არ ჰქონდათ. ისინი ეკლესიის გარეთ იდგნენ და, თვალცრემლიანნი, ძლიერი სინანულის განცდით, გამვლელებისგან (ანუ ტაძარში შემსვლელებისგან) ლოცვას გამოითხოვდნენ. მეორე კატეგორიის მონანიენი, ე.წ. მსმენელები, ეკლესიაში უკანა მხარეს იდგნენ და, მიწაზე განრთხმულნი, მართლებთან ერთად მონაწილეობდნენ მონანულებზე ლოცვაში. ამ ლოცვების დასრულების შემდეგ მუხლს მოიდრეკდნენ, ეპისკოპოსისგან კურთხევას მიიღებდნენ და ტაძრიდან გადიოდნენ. მეოთხე კატეგორიის მონანულნი ლიტურგიის (წირვის) დასრულებამდე მართლებთან ერთად იდგნენ, ოღონდ არ ეზიარებოდნენ.

ყველა ამ საფეხურის გავლის შემდგომ მონანულნი დაიშვებოდნენ ეკლესიაში და, შესაბამისად, ზიარებაზეც.

სანამ მონანულნი განწესებულ ეპიტიმიას იხდიდნენ, ეკლესია კათაკმეველთა ლიტურგიასა და მართალთა ლიტურგიას შორის მათთვის ლოცვებს აღავლენდა.

სინანულის საიდუმლოს მეორედ ნათლისღებასაც უწოდებენ. ამჟამად ის, როგორც წესი, წინ უძღვის ევქარისტიას (ზიარებას) და განწმენდს მაზიარებლის სულს უკვდავების ტრაპეზზე მონაწილეობის მისაღებად.

საჯარო აღსარებას ეკლესიურ პრაქტიკაში IV საუკუნის ბოლომდე მისდევდნენ, იქამდე, სანამ კონსტანტინოპოლის პატრიარქმა ნექტარიუსმა უხუცესი მღვდლის თანამდებობა, რომელიც მხოლოდ აღსარების მიღებით იყო დაკავებული, არ გააუქმა. ამის შემდეგ ნელ-ნელა გაუქმდა სინანულის ხარისხებიც და მასთან დაკავშირებული რიტუალებიც, რომლებიც უთუოდ უნდა ხლებოდა თან საჯაროდ მონანულის ეკლესიაში მიღებას.

IX საუკუნის დასასრულისთვის ეკლესიის პრაქტიკიდან მთლიანად გაქრა სახალხო აღსარება და იგი საიდუმლო აღსარებამ შეცვალა.