ტაძარი, სადაც წმინდა სპირიდონ ტრიმიფუნტელის ნეშტი განისვენებს, აგებულია 1590 წელს. ცნობილია, რომ დაახლოებით VII საუკუნის II ნახევარში ბარბაროსთა შემოსევების გამო წმინდა სპირიდონის უხრწნელი სხეული, მშობლიური კვიპროსიდან გადაასვენეს კონსტანტინოპოლში. 1453 წელს ბიზანტიის დედაქალაქი თურქებმა დაიპყრეს. მღვდელმა გრიგოლ კალოხერეტმა წმინდა სპირიდონისა და დედოფალ თეოდორას ნეშტნი სერბეთში, ხოლო იქიდან კუნძულ კორფუზე გადაასვენა. ტაძრის აშენებამდე წმინდა ნაწილები მღვდელ გიორგის შთამომავლობის ოჯახურ ეკლესიაში ინახებოდა.
წმინდა სპირიდონის ლოცვებით ბევრი სასწაული აღესრულა კერკირაზე. XVII საუკუნეში კუნძული ჭირის ეპიდემიამ მოიცვა. კუნძულელები მიდიოდნენ ტაძარში და ევედრებოდნენ წმინდა მღვდელმთავარს გარდუვალი სიკვდილისგან ხსნას. ერთ ღამეს ხალხმა წმინდანის ტაძრის თავზე დაინახა საოცარი ნათება. მას შემდეგ ეპიდემიამ იკლო და გაქრა კიდეც. 1716 წლის აგვისტოში თურქთა ალყისგან ძალაგამოცლილი იყო ქალაქი. ხსნის იმედი აღარსაიდან იყო და ალბათ მალე მტერს ჩაუვარდებოდა ხელთ. უეცრად, ღამით, გაისმა საშინელი ჭექა-ქუხილი, რაც ამ დროისთვის უჩვეულო გახლდათ. თურქებმა ციხესიმაგრის თავზე დაინახეს მღვდელმთავრის ვეებერთელა გამოსახულება, რომელსაც ხელში ჯვარი ეჭირა. შეშინებულებმა ალყა მოხსნეს და წავიდნენ.
დღეს წმინდა სპირიდონ ტრიმიფუნტელის ნეშტთან მოსალოცად უამრავი ადამიანი ჩამოდის. წმინდა მღვდელმთავარ სპირიდონის სხეული სრულიად უხრწნელია. მუქმა, პერგამენტისმაგვარმა კანმა ერთგვარი სირბილეც კი შეინარჩუნა. ამას გრძნობს მომლოცველი შეხებისა და ნეშტის ამბორყოფის დროს.
ქალაქის ბოლოში არის წმინდა მოციქულთა - იასონის და სოსიპატროსის სახელობის ტაძარი, სადაც მათი წმინდა ნაწილები ინახება. პავლე მოციქულის მოწაფენი - წმინდა იასონი და სოსიპატროსი კუნძულ კერკირაზე სახარების პირველი მქადაგებელნი იყვნენ. ისინი აქ 63 წელს ჩამოვიდნენ. ააშენეს პირველმოწამე არქიდიაკონ სტეფანეს სახელობის პირველი ეკლესია. მათ ბევრი ტანჯვა იგემეს კუნძულის მმართველისგან, რომელმაც კუნძულზე ყველა ქრისტიანის სიკვდილით დასჯა ბრძანა. მოციქულები სასწაულებრივად გადაურჩნენ ამ დევნას, ორმა სიბერემდეც კი მიაღწია და ქრისტეს სამწყსო მოამრავლა. ბევრმა მათ მიერ მოქცეულმა მოწამებრივი გვირგვინი დაიდგა თავს. კუნძულის ახალმა მმართველმა მოციქულებთან მიიღო ნათლისღება სებასტიანის სახელით და წმინდა იასონს და სოსიპატროსს ეხმარებოდა ახალი ეკლესიების შენებაში. მოციქულები განისვენებენ საცხოვრებელი სახლებით გარშემორტყმულ მცირე სამრევლო ტაძრის საკურთხეველში, რის გამოც, სამწუხაროდ, მორწმუნეებს მათი წმინდა ნაწილების მთხვევის საშუალება არა აქვთ.
კორფუს ისტორიიდან აღსანიშნავია კიდევ ერთი ფაქტი: 1799 წლის 19 თებერვალს რუსმა ადმირალმა უშაკოვმა იერიშით აიღო ევროპაში უმაგრესი კუნძულის ციხე. ეს უშაკოვის საზღვაო და ქრისტიანული მსახურების მწვერვალი იყო. სუვოროვს იმ დროს წამოუძახია: - რატომ არ ვიყავი მაშინ კორფუსთან თუნდაც მიჩმანადო.
აღდგომა დღეს ადმირალმა აღავლინა სადღესასწაულო ლიტურგია წმინდა სპირიდონ ტრიმიფუნტელის ნეშტის გამოსვენებით. კორფუს გათავისუფლებისთვის უშაკოვს მადლიერმა კუნძულის მაცხოვრებლებმა ბრილიანტებით მოოჭვილი ოქროს ხმალი მიართვეს.
ტურინის სუდარა ოთხ მეტრზე მეტი სიგრძის და ერთი მეტრი სიგანის უძველესი ტილოა, რომელზეც გამოხატულია მამაკაცის სხეულის ორი სრული, ერთმანეთთან სიმეტრიულად განლაგებული გამოსახულება. ტილოს ერთ ნაწილზე გამოსახულია მამაკაცი წინ დალაგებული ხელებით და თანაბრად მდებარე ფეხებით; მეორე ნაწილზე - იგივე სხეულია ზურგის მხრიდან. ტილოზე გამოსახულება არ არის მკვეთრი, მაგრამ საკმაოდ დეტალურია, ის ერთი ფერისაა - მოყავისფრო-მოყვითალო, სხვადასხვა ხარისხის ინტენსივობით. შეუიარაღებელი თვალით შეიძლება გავარჩიოთ სახის ნაკვთები, წვერი, თმა, ტუჩები, თითები. დაკვირვების სპეციალურმა მეთოდებმა აჩვენეს, რომ გამოსახულება ზედმიწევნით გადმოსცემს ადამიანის სხეულის თავისებურებებს, რისი ხელით მიღწევაც შეუძლებელია. ტილოზე დარჩენილია სისხლის ნაკვალევი, რომელიც ჭრილობებიდან მოდიოდა, თავზე - ეკლის გვირგვინით მიყენებული სისხლჩაქცევების, ხელ-ფეხზე - სამსჭვალის ნაკვალევი, მკერდზე, ზურგზე და ფეხებზე - ნამათრახალი, დიდი სისხლის ლაქა მარჯვენა ფერდიდან.
სუდარის გამოკვლევის შედეგები შეჯერებულია ყველა სახარებასთან და ცხადყოფს, რომ გამოსახულება ქრისტეს თანადროულია - წარმოიშვა მაშინ, როცა იესოს სხეული საფლავში ამ ტილოზე იწვა, ზევიდან კი მისი მეორე ნახევარი ეფარა.
ტურინში ეს ძვირფასი რელიკვია 1204 წელს, ჯვაროსნების მიერ კონსტანტინოპოლის დაპყრობის და გაძარცვის შემდეგ აღმოჩნდა.
1998 წელს ტურინში აღინიშნა სუდარის მეცნიერული გამოკვლევების დაწყების 100 წლისთავი. მკვლევარებს რამდენჯერმე მიეცათ შესაძლებლობა, თანამედროვე სამეცნიერო მეთოდებით შეესწავლათ ეს უძველესი ტილო. ფიზიკოსებისთვის, ბიოქიმიკოსებისთვის, კრიმინალისტებისთვის და სამედიცინო ექსპერტებისთვის ეს ტილო გადაიქცა ერთგვარ მატიანედ, რომელიც იესო ქრისტეს სიკვდილით დასჯაზე მოუთხრობდა და დაწერილი იყო იმ ენაზე, რაც მხოლოდ მათთვის, სპეციალისტებისთვის, იყო გასაგები. სახარებაში მოთხრობილია, რომ იესო ქრისტე სიკვდილით დასჯამდე პილატემ გააშოლტინა, მაგრამ მხოლოდ ეს სუდარა "მოგვითხრობს", თუ რამდენად სასტიკი იყო ეს სასჯელი. მაცხოვარს ორი მეომარი შოლტავდა რკინისბოლოებიანი შოლტებითა თუ მათრახებით, როგორც ეს რომის არმიაში იყო მიღებული. სახარება მოგვითხრობს, რომ ჯალათებმა ეკლის გვირგვინი დაადგეს იესოს, მაგრამ ეს რომ არა მარტო დამცირების მეთოდი, არამედ ტანჯვა-წამების გაგრძელება იყო, ამაზე ასევე სუდარისგან "ვიგებთ". გვირგვინის მაგარმა ეკლებმა თავის კანი გახვრიტეს და სისხლი იესო ქრისტეს თმასა და სახეზე მოედინებოდა. სუდარის კვლევისას სპეციალისტებმა დაადგინეს I საუკუნეში დატრიალებული მოვლენები, თითქოსდა ღვთის განსაკუთრებული განგებულებით, მაცხოვრის სუდარამ რაციონალურ XXI საუკუნემდე მოაღწია, რათა ერთგვარი "მეხუთე სახარება" ყოფილიყო მათთვის, ვისაც არ ძალუძს ირწმუნოს, თუკი არ იხილავს.
1997 წელს ტაძარში, სადაც სუდარა ინახება, ხანძარი გაჩნდა. მეხანძრემ ჩვეულებრივი უროთი შეძლო ტყვიაგაუმტარი შუშის ჩამტვრევა. მეხანძრე იგონებდა, - უეცრად ჰერკულესის ძალა ვიგრძენიო. ერთი წუთიც რომ დაეგვიანებინა, სუდარა დღეს აღარ იარსებებდა. ოფიციალური ვერსიით, ხანძარი გაყვანილობის გაუმართაობის შედეგი იყო, მაგრამ ამ დროს ტაძარში რესტავრაცია მიმდინარეობდა და ამგვარი დეტალები გათვალისწინებული იქნებოდა. გაჩნდა ხანძრის საგანგებოდ გაჩენის ვერსიაც, მაგრამ მტკიცებულებანი ვერ მოიპოვეს.
ლევან მათეშვილმა