ეს სარწმუნოება კი ჩვენში პირველად თვით იესო ქრისტეს პირველმა მოწაფემ წმინდა ანდრია მოციქულმა იქადაგა. მას პირველწოდებული ეწოდება, რადგან მაცხოვარმა თავისი ამქვეყნიური მოღვაწეობისას პირველად სწორედ წმინდა ანდრიას უხმო, რომელიც ძმასთან, წმინდა პეტრე მოციქულთან ერთად, თევზაობდა. უფალმა ისინი ადამიანთა მებადურებად აქცია და დაავალა, მთელ დედამიწაზე ექადაგათ ქრისტეს მოძღვრება.
სულთმოფენობის შემდეგ მოციქულებმა წილი ყარეს, თუ ვის რომელ ქვეყანაში უნდა ექდაგა ქრისტიანობა. საქართველო დედა ღვთისას შეხვდა, მაგრამ რაკი მოახლოებული იყო მისი ამ ქვეყნიდან გასვლის ჟამი, უფლის ბრძანებით, წმინდა ანდრია მოციქული გამოემართა ივერიისკენ.
13 დეკემბერს საქართველოს წმინდა ეკლესია ჩვენი გამაქრისტიანებლის წმინდა ანდრია მოციქულის ხსენებას აღნიშნავს. მისი წყალობით ეწოდება ჩვენს დედაეკლესიას სამოციქულო, რადგან სწორედ უფლის მოწაფემ ჩაუყარა საფუძველი საქართველოს ეკლესიას.
***
ჩვენმა ეკლესიამ თავის მფარველ წმინდანად წმინდა ნიკოლოზი გამოაცხადა. წმინდა ნიკოლოზ საკვირველმოქმედი, მირონ-ლუკიის მთავარეპისკოპოსი, ლუკიის ოლქის ქალაქ პათარში დაიბადა. მის კეთილმსახურ მშობლებს - თეოფანესა და ნონას - შვილი დიდხანს არ ეძლეოდათ და მხურვალედ ევედრებოდნენ უფალს მემკვიდრის მონიჭებას. თან აღთქმა დადეს - თუ სათხოვარი შეუსრულდებოდათ, ნანატრ შვილს უფალსვე შესწირავდნენ. წრფელი გულით აღვლენილი ლოცვა შეისმინა უფალმა და ნონამ შვა ძე, რომელსაც ნიკოლოზი დაარქვეს.წმინდანმა დაბადებისთანავე აღასრულა პირველი სასწაული: მშობიარობის შემდეგ დედამისი ხანგრძლივი სნეულებისგან განიკურნა. ახალშობილი ყრმა ნათლისღებისას ემბაზში ფეხზე იდგა ყველას დაუხმარებლად. წმინდა ნიკოლოზმა მარხვაც ჩვილობაში დაიწყო: ოთხშაბათობით და პარასკეობით მხოლოდ ერთხელ იღებდა დედის რძეს, მას შემდეგ, მშობლები საღამოს ლოცვით კანონს რომ აღასრულებდნენ.
ნიკოლოზი სიყრმიდანვე საღვთო წერილით იწვრთნებოდა, დღისით ტაძარში იყო, ღამით კი ლოცულობდა და წმინდა წიგნებს კითხულობდა. წმინდანის ბიძამ, პათარის ეპისკოპოსმა ნიკოლოზმა, რომელსაც ძალიან ახარებდა ძმისწულის სულიერი წინსვლა და ღვთისმოშიშება, ჯერ მედავითნედ დაადგინა იგი, შემდეგ კი მღვდლად აკურთხა. ხელდასხმის დღეს სულიწმინდის მადლით აღვსილმა მღვდელმთავარმა სამწყსოს წმინდა ნიკოლოზზე მიუთითა და თქვა: "მე ვხედავ ახალ მზეს, ამომავალს ამქვეყნად ყოველთა მწუხარეთა ნუგეშინისცემად. ნეტარ არს სამწყსო, რომლის მწყემსიც იგი შეიქნება". ჭეშმარიტი იყო ეს სიტყვები, რამეთუ ახლაც, მრავალი საუკუნის შემდეგ, წმინდა ნიკოლოზი განსაცდელისგან იცავს ყოველ ადამიანს, ვინც მას შემწეობას შესთხოვს.
ქართველი ერი 19 დეკემბერს დიდი სიხარულითა და განსაკუთრებული სიყვარულით აღნიშნავს ჩვენი ეკლესიის მფარველის წმინდა ნიკოლოზის ხსენებას.
***
I საუკუნიდან მოყოლებული ჩვენი მტერი ცდილობდა, პირველ რიგში ქრისტიანობა აღმოეფხვრა ჩვენში, რადგან ხედავდა, რომ სწორედ ჭეშმარიტი სარწმუნოება იყო ის ერთადერთი ძალა, ასე ერთ მუჭად რომ კრავდა ქართველ ხალხს.VI საუკუნეში განსაკუთრებით გაუარესდა მდგომარეობა. ჩვენი დამპყრობელი, ერთი მხრივ, ქრისტიანობის სრულიად აღმოფხვრას და მის ნაცვლად ქართველების ცეცხლთაყვანისმცემლობაზე მოქცევას ცდილობდა, მეორე მხრივ კი, რომ ხედავდა, რა მედგრად იცავდა ქართველი ერი ჭეშმარიტ რჯულს, მხარს უჭერდა საქართველოში მონოფიზიტობის გავრცელებას. მაგრამ მოწყალე უფალს დედა ღვთისას წილხვედრი ივერია არასოდეს მიუტოვებია თავისი მფარველობის გარეშე. ძნელბედობის ჟამს მანუგეშებელს მოგვივლენდა ხოლმე.
ასეთები იყვნენ ასურელი მამები, რომლებიც იოანე ზედაზნელის წინამძღვრობით მოვიდნენ ქართლში VI საუკუნეში. მათ დანერგეს საქართველოში მოღვაწეობის ისეთი სახეები, როგორიც არის მემღვიმეობა, მესვეტეობა, მეუდაბნოეობა და საზოგადოდ საბერო ცხოვრების წესი.
წმინდა აბიბოს ნეკრესელი, რომელიც ნეკრესის ეპისკოპოსად იქნა ხელდასხმული, განსაკუთრებულად ებრძოდა მაზდეანობას. მან შუა ქალაქში კერპად აღმართული ცეცხლი ჩააქრო და ასეთი ქმედებით დაამტკიცა ცეცხლის გაღმერთების მცდარი შეხედულება. მან საქვეყნოდ განაცხადა, რომ არ შეიძლება ცეცხლი, რომლის გაქრობაც ნებისმიერ მოკვდავს ძალუძს, იყოს ღმერთი. წმინდა აბიბოსი საშინლად აწამეს და სიკვდილით დასაჯეს.
წმინდა მღვდელმთავრის წმინდა სხეული მცხეთაში, სამთავროს დედათა მონასტრის საკურთხეველში განისვენებს. მის მიერ დაარსებულ მონასტერში - ნეკრესში კი სამონასტრო ცხოვრება ჩქეფს. წმინდა მღვდელმოწამის ხსენებას საქართველოს წმინდა სამოციქულო ეკლესია 12 დეკემბერს აღნიშნავს.
15 დეკემბერს კიდევ ერთი ასურელი მამის წილკნელი ეპისკოპოსის ისეს ხსენებაა. წილკნის ყოვლადწმინდა ღვთისმშობლის ტაძართან დღესაც მოედინება წყარო, რომელიც წმინდა ბერის ლოცვით სასწაულებრივად გაჰყვა მღვდელმთავრის კვერთხს, აუყვა აღმართს და მონასტრის კართან გაჩერდა.
***
17 დეკემბერს მართლმადიდებელი სამყარო წმინდა ქალწულმოწამე ბარბარეს ხსენებას აღნიშნავს.კერპთაყვანისმცემელთა ასული უფალმა გამოირჩია. ერთხელ წმინდა ბარბარე ბაღში სეირნობდა, სადაც, მამამისის ბრძანებით, აბანოს აშენებდნენ. ბარბარემ მარმარილოზე თითით გამოსახა ჯვარი და მოხდა სასწაული - იქ წყალმა ამოხეთქა, რომლითაც შემდგომში მრავალი სნეული განიკურნა. ჯვარი მარმარილოში ამოკვეთილივით დარჩა. აღიბეჭდა ბარბარეს ნატერფალიც.
წმინდა ბარბარემ მშენებლებს მოსთხოვა, ორი სარკმლის გვერდით მესამეც გაეჭრათ, რათა ადამიანის ნახელავშიც ღვთის სამგვამოვნება აღბეჭდილიყო.
სასახლისკენ მიმავალმა თვალი მოჰკრა კერპებს, რომლებსაც მამამისი ეთაყვანებოდა და სულიწმინდით აღვსილმა წარმოთქვა: "მსგავს თქვენდა იყვნენ მოქმედნი თქვენნი და ყოველი, რომელსა რწმენეს თქუენი".
როცა წმინდა ქალწულის მამამ სამი სარკმელი ნახა, ძალიან განრისხდა, რომ მისი ბრძანება არ შეასრულეს. მშენებლებმა შიშით მიუგეს, ასე ბარბარეს დაჟინებული თხოვნით მოვიქეცითო. გაკვირვებულმა დიოსკორემ ქალიშვილს სთხოვა, აეხსნა თავისი საქციელი. წმინდა ბარბარემ სიყვარულით მიუგო მამას: "მე ამ სამი სარკმლით მინდა, სულიერი წყვდიადიდან გამოგიყვანო და ნათელს გაზიარო; ეს სამი სარკმელი სიმბოლოა ჭეშმარიტი ღმერთის სამგვამოვნებისა - მამისა, ძისა და სულიწმინდისა". მამა განარისხა ქალიშვილის ნათქვამმა და მრავალი ხერხით სცადა, აეძულებინა, კერპებისთვის მსხვერპლი შეეწირა. ქალწული კი სიკვდილსაც არ შეუშინდა და მოწამებრივი აღსასრულით დაამოწმა ქრისტე ღმერთის სიყვარული.
წმინდა ბარბარე განსაკუთრებული შემწეა ბავშვებისა და ზიარების მსურველებისა.
