* * *

იმპერატორის ბრძანებით მაქსიმე გადაიყვანეს კონსტანტინოპოლში, წმინდა თეოდორეს მონასტერში. იქ მასთან ისევ მივიდნენ ეპისკოპოსი თეოდოსი და ორი დიდებული, მაგრამ მოლაპარაკებები ამჯერადაც მარცხით დასრულდა.

ბევრი ედავებოდა წმინდა მაქსიმეს. მათ შორის იყვნენ სენატორები, ეპისკოპოსები. ზოგიერთი ცდილობდა აშკარად ეკარნახა მისთვის, როგორი ფორმულირებით შეეძლო დაეცხრო მეფის მრისხანება და არც რაიმე ვალდებულება ეკისრა. მაგრამ წმინდა მაქსიმე შეუვალი აღმოჩნდა და მრუდე გზაზე შედგომას არა და არ დათანხმდა. მაშინ იგი მარმარილოს ზღვის ნაპირას პერვერაში გადაასახლეს, სადაც ორი წელი დაყო. აქ წმინდა მამას ათასგვარად ავიწროებდნენ, დევნიდნენ, მაგრამ იგი მტკიცედ იცავდა და წერილობით სხვებსაც უზიარებდა ჭეშმარიტებას. თუ ვინმე გაბედავდა და გადასახლებულს ფარულად მოინახულებდა, მას წმინდა მამა თავისი სიტყვებით ამხნევებდა.

წმინდა მაქსიმეს დაკითხვა მეფე კონსტანცის დიდებულების მიერ

მაინც ვერ იყვნენ მშვიდად მონოთელიტობის მეთაურები. დაუმორჩილებელი და მართლმადიდებლობის უტეხი მცველის სახე მათ მოსვენებას არ აძლევდა, სინდისსა და შეგნებას უშფოთებდა, გარეგნულად მიღწეულ წარმატებათა მოჩვენებითობას შეახსენებდა. წმინდა მაქსიმე კვლავ სამეფო ქალაქში იხმეს, სადაც მეფის დიდებულებმა - სერგიმ და ტროილემ დაკითხეს. დაკითხვა ასე წარიმართა:

- გვითხარი, მამაო, რაზე ესაუბრებოდი პიროსს აფრიკაში და როგორ დაარწმუნე იგი, რომ უარი ეთქვა თავის მრწამსზე და შენი სარწმუნოების დოგმატური სწავლება ეღიარებინა? - ჰკითხეს წმინდა ბერს დიდებულებმა.

- თან რომ მქონოდა ჩემი ნაწერები, - უპასუხა ნეტარმა მაქსიმემ, - რომელშიც მეწერა პიროსთან ჩემი საუბრისა და კამათის შინაარსი, ყველაფერს დაწვრილებით გადმოგცემდით: მაგრამ იმის გამო, რომ წიგნები და ჩანაწერები ჩამორთმეული მაქვს, რის გახსენებასაც შევძლებ, იმას გეტყვით.

წმინდა მაქსიმე მოუყვა თანმიმდევრობით ყველაფერს, რისი გახსენებაც შეძლო, საუბრის ბოლოს კი დაუმატა:

- არც ერთი დოგმატი არ მეკუთვნის, გარდა საყოველთაო დოგმატისა. არც ერთი ახალი სიტყვაც კი არ შემიმატებია აღმსარებლობისათვის, რასაც შეიძლებოდა, რომ ჩემი სახელი დარქმეოდა.

ელჩები არ ცხრებოდნენ:

- ესე იგი, არ გახდები კონსტანტინოპოლის ეკლესიის წევრი, არა?!

- არა, - მიუგო წმინდა მაქსიმემ.

- რატომ? - იკითხეს მათ.

- ვინაიდან ამ ეკლესიის წარმომადგენლებმა დაგმეს ოთხი წმინდა საეკლესიო კრების დადგენილება და ალექსანდრიაში გამოცემული "ცხრა თავის" წესები აღიარეს. შემდეგ კი აღიარეს კონსტანტინოპოლის პატრიარქი სერგის მიერ შედგენილი "ექთესისი", დაბოლოს, არცთუ დიდი ხნის წინ შედგენილი "ტიპოსი". ამ და სხვა მიზეზების გამო მაინტერესებს, რომელი წმინდა საიდუმლო შეიძლება აღასრულოთ? ანკი, როგორ გადმოვა თქვენზე სულიწმიდა ასეთი წინააღმდეგობების გამო?

- ესე იგი მხოლოდ შენ ცხონდები, ყველა დანარჩენი კი წარწყმდება? - ჰკითხეს მათ.

- როცა ბაბილონში ოქროს კერპს ყველა თაყვანსცემდა, სამი წინასწარმეტყველი ამის გამო, არავის განსჯიდა, არამედ მხოლოდ იმის ფიქრში იყვნენ, რომ საკუთარი სული ეცხონებინათ, - უპასუხა წმინდა მაქსიმემ, - ზუსტად ასევე მოიქცა დანიელი, თხრილში რომ ჩააგდეს, ბრძანების აღმსრულებლებს არ განსჯიდა, არამედ სულ იმის ცდაში იყო, არ შეეცოდა. მზად იყო მომკვდარიყო, ვიდრე შეეცოდა და ღვთის მცნების დარღვევის გამო, სინდისის წინაშე თავი მუდამ დამნაშავედ ეგრძნო. ღმერთმა არ დაუშვას, რომ სულ იმის ფიქრში ვიყო, თითქოს მხოლოდ მე ვცხონდები. მირჩევნია, დღესვე მოვკვდე, ვიდრე სარწმუნოებაში ვინმე დავაბრკოლო და ამის გამო, მუდამ სინდისი მაწუხებდეს.

- საინტერესოა, მაშინ რას იზამ, როცა რომაელები ბიზანტიელებს შეუერთდებიან? გუშინ ხომ რომიდან ორი სასულიერო პირი ჩამოვიდა და ხვალ, აღდგომის დღესასწაულზე, საიდუმლოებების აღსრულებაში პატრიარქთან ერთად აპირებენ მონაწილეობის მიღებას? - იკითხეს სტუმრებმა.

- მთელი ქვეყანა რომ შეუერთდეს პატრიარქს, მე არ გავხდები მისი თანაზიარი. წმინდა მოციქული პავლე ამბობს, სულიწმიდა ანგელოზებსაც კი გადასცემს ანათემაზე, თუკი ისინი გაკადნიერდებიან და რაიმე ახალის დამკვიდრებას ეცდებიან: "არამედ დაღათუ ჩუენ, გინა თუ ანგელოზი ზეცით გახარებდეს თქუენ გარეშე მისსა, რომელ-იგი გახარეთ თქუენ, შეჩუნებულ იყავნ!" ( გალ. 1,8 ).

- ნუთუ ასე მნიშვნელოვანია ქრისტეს ორი ნების და ორი ქმედების ქადაგება? - იკითხეს მათ.

- ძალიან მნიშვნელოვანია, - უპასუხა წმინდა მაქსიმემ.

- ჩვენ ვხედავთ, რომ სრული ჭეშმარიტებაა რასაც ქადაგებ, მაგრამ მაინც ნუ განარისხებ მეფეს, მან ხომ იმისთვის შექმნა "ტიპოსი", რომ ეკლესიაში სიმშვიდეს დაესადგურა და არა იმისთვის, რომ რაიმე ჭეშმარიტება უარეყო, - უთხრეს მათ.

- არ ღირდა ღვთისმოყვარე უფლის განაწყენება, ჩემი უღირსებისა გამო, - ცრემლებით მიუგო წმინდა მაქსიმემ, - რადგან, არც მე მსურს უფლის წინააღმდეგ წასვლა, იმ შემთხვევაში, თუ გავჩუმდები იქ, სადაც ხმამაღლა უნდა ვიქადაგო. მოციქულის სიტყვებით თუ ვიმსჯელებთ, უფალმა თავად დაადგინა ეკლესიაში: "პირველად მოციქულნი, მეორედ - წინასწარმეტყველნი, მესამედ - მოძღუარნი". (კორ. 12, 28 ), აშკარაა, რომ მათი პირით საუბრობს უფალი. წმინდა წერილის, წმინდა მოღვაწეთა ცხოვრებისა და საეკლესიო განჩინების მიხედვით ვიგებთ, რომ უფალს ძალუძს იმოქმედოს, როგორც სურს, ღვთაებრივი ან კაცობრივი ბუნებით. იესო ქრისტე არის სრულყოფილი კაცი, ცოდვის გარეშე. ვინც ამას არ აღიარებს, დიდ ცდომილებაში იმყოფება.

წმინდა მაქსიმე ამ და სხვა საკითხებზე რომ საუბრობდა, სტუმრებს სათქმელი აღარ დარჩათ.

ხანგრძლივი ფიქრის შემდეგ დუმილი სერგიმ დაარღვია და თქვა:

- შენ რომ არა, ყველა უკეთ იგრძნობდა თავს, ერთი ეკლესიის წევრი გახდებოდა მთელი საქრისტიანო.

- ვის შეუძლია აღიაროს, რომ ვინმე ვაიძულე ბიზანტიის ეკლესიის წევრი არ ყოფილიყო? - იკითხა წმინდა მაქსიმემ.

- თუნდაც ის ფაქტი, რომ კავშირი არ გაქვს ამ ეკლესიასთან, ყველა მოწოდებაზე უფრო დიდ როლს თამაშობს.

- არაფერია სინდისის ქენჯნაზე უფრო მძიმე და მწველი, და არფერია მშვიდ სინდისზე უფრო ძვირფასი.

შემდეგ ტროილეს გაახსენდა, რომ მეფე კონსტანცის "ტიპოსი" მთელ დასავლეთში იქნა გადაცემული ანათემაზე, არ დააყოვნა და წმინდა მამას ესეც შეახსენა:

- განა ეს მოსაწონია, რომ მეფის "ტიპოსი" ასე გააქილიკეთ?

- დაე, მიუტევოს უფალმა ყველას, ვინც იმპერატორი აიძულა მის გამოცემაში!

- ვინც იძულებული გახადა და წააქეზა? - იკითხა ტროილემ.

- ეკლესიის წარმომადგენლებმა ასწავლეს, დიდებულებმა კი წააქეზეს. ახლა კი, ეს სამარცხვინო საქმე ბრალად ედება ნაკლებად დამნაშავე მეფეს. გირჩევთ, ხელმწიფეს ურჩიოთ, თავის ნეტარ პაპას, ჰერაკლეს მიჰბაძოს. მან, როცა შეიტყო, რომ დასავლეთში მრავალმა სასულიერო პირმა "ტიპოსი" არ აღიარა, არამედ ანათემას გადასცა, მოინანია, მთელ ქვეყანაში ელჩები მიავლინა და აღიარა, რომ "ტიპოსი" მან კი არ დაწერა, არამედ კონსტანტინოპოლის ყოფილმა პატრიარქმა სერგიმ. დაე, ასევე მოიქცეს ჩვენი ხელმწიფეც და მაშინ, ყოველგვარი შეურაცხყოფა ასცილდება.

სტუმრები დიდხანს ხმის ამოუღებლად აქეთ-იქით აქნევდნენ თავს. ბოლოს, როგორც იქნა გამოტყდნენ:

- შეუძლებელს გვთხოვ, მამაო.

კიდევ დიდხანს ისაუბრეს მრავალ საკითხზე და ერთმანეთს მეგობრულად დაშორდნენ.

დასასრული იხილეთ შემდეგ გვერდზე»