გულო, ჩადექ საგულესა
გულო, ჩადექ საგულესა
ქართული ენის განმარტებით ლექსიკონში ვკითხულობთ: "გული - ეს არის სასიცოცხლო ორგანო, რომელიც რიტმული შეკუმშვებით ამოძრავებს სისხლს". ამავე დროს, ესაა ადამიანის განცდათა, გრძნობათა და განწყობილებათა სიმბოლო. ისევე, როგორც მედიცინაში, ეს სიტყვა უდიდეს როლს თამაშობს ყოველდღიურ მეტყველებაშიც. "გულ" შემადგენელი ნაწილია რთული ფუძეებისა და გულთან დაკავშირებულს ნიშნავს. მოდით, თვალი გადავავლოთ იმ სიტყვებს, რომელთა ფუძედ სწორედ "გულია" გამოყენებული.

ყველასთვის ნაცნობი სიტყვები:
საგულე, ერთგული, ორგული, გულნაკლული, გულწრფელი, გულანთებული, გულღია, გულწასული, გულმოსული, გულთბილი, გულითადი, გულსაბნევი, გულმხურვალე, გულთმისანი, გულჩათხრობილი, გაგულისებული, შუაგული, გულკეთილი, გულამოსკვნილი, გულსისხლძარღვი, გულიანი, უგულებელყოფა, გულისწვერი, გულღრძო, გულზვიადი, გულსწრაფი, გულუხვი, გულხელდაკრეფილი, გულძმარვა, გულისძგერა, უგულო, გულიანი, გულუბრყვილო, გულნატკენი, გულდათუთქული, გულამღვრეული, გულაცრუებული, გულახდილი, გულგადაღეღილი, გულგანგმირული, გულგახეთქილი, გულგრილი, გულდასმით, გულმაგარი, გულსაკიდი, გულჩათხრობილი, გულწითელა...

ნაწილი სიტყვებისა, რომლებშიც გამოყენებულია "გული":
თაიგული - ყვავილების კონა

ლომგული - იტყვიან ძალიან გულად, უშიშარ კაცზე, ვაჟკაცზე

გულავშარა - აღვირის მეორე წყვილი ტოტი, მიმაგრებული სამკერდულზე

გულბოყვი - გულმკერდის არე

გულ-გვამი - იგივეა, რაც გულ-მუცელი

გულგული - მცენარის ღეროს შიგნითა რბილი ნაწილი

გულნამცეცა - სულმდაბალი, სულმოკლე

გულადი - მამაცი, უშიშარი

გულამღვრეული - ძალიან ცუდ გუნებაზე მყოფი

გულყრა - გულის შეღონება

გულისყური - ყურადღება, ინტერესი, გულისხმიერება

გულაღმა - გულმკერდით, სახით ზევით

გულაყრილი - გულაცრუებული

გულაჩქროლებული - აღელვებული

გულახდილი - იგივეა, რაც გულწრფელი

გულგატეხილი - ვისაც იმედი, რწმენა აქვს დაკარგული

გულგახეთქილი - ძალიან შეშინებული

გულდაკოდილი - გულნატკენი

გულზვიადი - ამპარტავანი, ქედმაღალი, ყოყოჩა

გულთმისანი - (ძვ. ცრურწმენა) მკითხავი, ჯადოქარი, მისანი

გავრცელებული სახელები:
აგული - (ქართ.) შესაძლოა, იგი უკავშირდებოდეს სახელს "ავაგ"

მაგული - (ქართ.) მეგრულად ნიშნავს "მსგავსს" (შეადარეთ ქართული "მაგვარი")

გულისვარდი - (ქართ.)

გულისა - (ქართ.) აქედანაა გვარი გულისაშვილი. ამავე სახელის კოლხური ვარიანტია "გულიშა"

გულიკო - (ქართ.) ნაწარმოებია "გულ" სიტყვისგან საალერსო "იკო" სუფიქსის დართვით, გვხვდება კაცის სახელადაც. მის სრულ ფორმად ითვლება "გულისა"

გულიზარ, გულიზა - (სპარს.) "ვარდნარი", "ყვავილნარი"

გულია - (ქართ.) ისტორიულ საბუთებში (XVI-XVII ს.ს.) გვხვდება ვაჟის სახელადაც. აქედანაა გვარი გულიაშვილი

მამაგულა - (ქართ.) დადასტურებულია დასავლეთ საქართველოს საეკლესიო საბუთებში. აქედანაა გვარი მამაგულაშვილი

გულსუნდა - (ქართ.)

გულო - (ქართ.) გვხვდება კაცის სახელადაც

გულთამზე - (ქართ.)

გულნარა - (სპარს.) "ბროწეულის ყვავილი"

გულნაზი - (სპარს.) "კოხტა ყვავილი"

მოამზადა
დემეტრე ტლაშაძემ
ბეჭდვა
1კ1